Vita Alexandri Macedonis (GraeceΒίος Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος) est narratio fabulosa (sed partim e fontibus historicis sumpta) de origine et rebus gestis Alexandri Magni. Huius operis recensio antiquissima nobis cognita, interdum nuncupatione "Pseudo-Callisthenes", interdum "α" indicata, saeculo fere III p.C.n. Graece conscripta est. Nomen auctoris ignoscitur, nam attributio Callistheni, quam in libris manu scriptis recensionis β et in libris HistoriarumIoannis Tzetzae[1] reperitur, pro certo falsa est. Recensiones Graecae posteriores ("β", "δ", "ε", "λ") in libris manu scriptis exstant.
Reges Asiae Minoris Alexandro vasa offerunt, quae (fide adnotatoris Turcici) iogurtum continent. Istituto Ellenico(it) cod. 5 f. 43Alexander pharmacum a pincerna datum bibit. Istituto Ellenico cod. 5 f. 189v
Recensio γ saeculo XIV Trapezunte in urbe e conflatione recensionum anteriorum β et ε composita est. Servantur libri manu scripti tres, quorum Bodleianus (Barocci 20, saec. XIV) et Parisinus (BNF gr. suppl. 113, saec. XVI) modeste et sine imaginibus conficiuntur. Venetus autem (Istituto Ellenico(it) cod. 5) imaginibus multis munita est ad honorem imperatoris cuiusdam Trapezuntini. Id pro certo habetur ob titulum Trapezuntinum etiamnunc in prima manuscripti pagina visibilem βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ πάσης ἀνατ[ολῆς] "rex et imperator omnis orientis".[2] Ibi et effigies huius patroni subiungitur. Nomen imperatoris, olim iuxta marginem scriptum, nobis deperditum est. Censetur Alexium III fuisse, qui annis 1349-1390 regnavit illumque titulum in alio quodam documento gerebat[3] atque se cum Alexandrum Magnum in versibus poëtae aulici Georgii Sguropuli adsimilari permisit.[4]
Effigies Alexii III? Supra Graece leguntur tituli imperatoris Trapezuntini; ad sinistram partem adnotationes lectoris posterioris Turcicae. Istituto Ellenico cod. 5: pagina dedicatoriaSyllabus Latinus a bibliothecario divi Marci anno 1889 scriptus. Istituto Ellenico(it) cod. 5 ad initium
Ursula von Lauenstein, ed., Der griechische Alexanderroman: Rezension Γ: Buch I. Meisenheim am Glan, 1962
Helmut Engelmann, ed., Der griechische Alexanderroman: Rezension Γ: Buch II. Meisenheim am Glan, 1963
Franz Parthe, ed., Der griechische Alexanderroman: Rezension Γ: Buch III. Meisenheim am Glan, 1969
Nicolette S. Trahoulias, ed., The Greek Alexander Romance. Venice Hellenic Institute codex Gr. 5. Athenis: Exandas, 1997. [Editio facsimile libri manuscripti]
De textu
Adolf Ausfeld; Wilhelm Kroll, ed. Der griechische Alexanderroman. Lipsiae: Teubner, 1907 Textus
George Cary; D. J. A. Ross, ed., The medieval Alexander. Cantabrigiae: Cambridge University Press, 1956
Dimitri Kastritsis, "The Alexander Romance and the Rise of the Ottoman Empire" in A. C. S. Peacock, Sara Nur Yıldız, edd. Islamic Literature and Intellectual Life in Fourteenth- and Fifteenth-Century Anatolia (Ergon Verlag, 2016) pp. 243-283
Richard Stoneman, Alexander the Great: a life in legend. New Haven: Yale University Press, 2008. ISBN 978-0-300-11203-0
J. Zacher, Pseudocallisthenes. Halae Saxonum, 1867
De manuscripto et imaginibus
Liam Gallagher, "The Alexander Romance in the Hellenic Institute at Venice. Some notes on the initial miniature" in Thesaurismata vol. 16 (1979) pp. 170-205
Nicolette S. Trahoulias, The Venice Alexander Romance, Hellenic Institute codex Gr. 5: a study of Alexander the Great as an imperial paradigm in Byzantine art and literature [Dissertatio universitatis Harvardianae, 1997]
A. Xyngopoulos, Les miniatures du Roman d'Alexandre le Grand dans le codex de l'Institut Hellénique de Venise. Athenis, 1966
