Urbs metropolitana Mediolanensis[1][2] (seu Urbs metropolitana Mediolani) (Italiane: Città Metropolitana di Milano) est urbs metropolitana Italiae, circiter 3.176.180[3] incolarum, in Regione Langobardia sita, cuius caput est Mediolanum.
Urbs metropolitana instituita est die 1 Ianuarii 2015 loco provinciae Mediolanensis cui successit.
Urbs metropolitana secunda inter provincias italicas cum maximo numero incolarum est.
Municipia metropolitana Mediolanensia
Municipia Urbis metropolitanae Mediolanensis sunt 133[5]. Urbes, oppida et communia Urbis metropolitanae Latine vocari possunt[6][7][8]:
- Mediolanum
- Abiatum vel Abiate (-atis) et Abiate Crassum (alia nomina: Abias - atis, Habiatum, Habiate - atis, Habias - atis; Habiate qui dicitur Grassus) (Italiane: Abbiategrasso),
- Albairatum vel Albairate (- atis) (alia nomina: Albairas - atis) (Italiane: Albairate),
- Anticiacum (alia nomina: Anticiacum Castrum, Andiciacum; olim: Insubromagium) (Italiane: Inzago),
- Arconatum vel Arconate (- atis) (alia nomina: Arconas - atis) (Italiane: Arconate),
- Aresium sive Arisium (alia nomina: Arescium) (Italiane: Arese),
- Arlunum sive Arelunum (olim: Ara Lunae) (Italiane: Arluno),
- Assagum (Italiane: Assago),
- Auzanum (alia nomina: Ongialum, Ozalum, Ogialum, Ozenum Castrum) (Italiane: Ozzero),
- Barenzatum vel Barenzate (- atis) (alia nomina: Barenzas - atis) (Italiane: Baranzate),
- Baradigium (alia nomina: Baradegium, Barasium) (Italiane: Bareggio),
- Basilianum (alia nomina: Pasilianum, Fara Basiliana) (Italiane: Basiano),
- Basilium (Italiane: Basiglio),
- Bibianum (alia nomina: Bubianum) (Italiane: Bubbiano),
- Biliciagum (alia nomina: Biliciacum, Birinzagum) (Italiane: Bellinzago Lombardo),
- Binascum seu Binascum Castrum (alia nomina: Benanascum; olim: Bacenae, Ad Bacenas) (Italiane: Binasco),
- Brinatum vel Brinate (- atis) (alia nomina: Brinas - atis) (Italiane: Bernate Ticino),
- Besatum vel Besadum (alia nomina: Besate - atis, Besate Castrum, Besas - atis, Bisatis) (Italiane: Besate),
- Bofalora vel Bufalora (alia nomina: Buffalora, Bofalora supra Ticinum) (Italiane: Boffalora sopra Ticino),
- Bollatum vel Bollate (- atis) (alia nomina: Bollas - atis, Bolate - atis; etiam: Bullatium, Bulatium, Bulas - atis) (Italiane: Bollate),
- Brixium (Italiane: Bresso),
- Buccinascum (alia nomina: Bulcinascum, Buzinaschum) (Italiane: Buccinasco),
- Buscatum vel Buscate (- atis) (alia nomina: Buscas - atis, Buschatum, Bustiga) (Italiane: Buscate),
- Busserum (alia nomina: Buxorum) (Italiane: Bussero),
- Bustum Garulfi seu Bustum Carulfi (alia nomina: Bustum Minus) (Italiane: Busto Garolfo),
- Callugatum vel Callugate (-atis), (alia nomina: Callugas -atis, Carugatum, Carugate -atis, Carugas -atis) (Italiane: Carugate),
- Calvignascum (Italiane: Calvignasco),
- Cambiacum (Italiane: Cambiago),
- Canegratum vel Canegrate (- atis) (alia nomina: Canegras - atis) (Italiane: Canegrate),
- Carpianum (Italiane: Carpiano),
- Casarile (Italiane: Casarile),
- Cassianum (alia nomina Cassanum de Addua) (Italiane: Cassano d'Adda),
- Cassina (alia nomina: Cassina de Pecchis) (Italiane: Cassina de' Pecchi),
- Cassina de Piro (alia nomina: Cassina Piri; deinde Pirus) (Italiane: Pero),
- Cassinetta de Lucaniano (alia nomina: Cassinetta Lucaniani) (Italiane: Cassinetta di Lugagnano),
- Castanum vel Castenum (alia nomina: Castena, Castrum Castenum; olim: Silvae Castanae) (Italiane: Castano Primo),
- Cerrum (alia nomina: Cerrum ad Lambrum) (Italiane: Cerro al Lambro),
- Cerrum de Parabiago (alia nomina: Cerrum Maius) (Italiane: Cerro Maggiore),
- Cesatum vel Cesate (- atis) (alia nomina: Cesas - atis) (Italiane: Cesate),
- Cinixellum Balsemum (Italiane: Cinisello Balsamo),
- Cisnusculum Asinarium (alia nomina: Cixinuscolum Asinarium, Cixinusculum Asinarium; deinde: Cernuscum in Naviculum) (Italiane: Cernusco sul Naviglio),
- Cixillianum (Italiane: Cisliano),
- Colonium vel Colonia Castrum (alia nomina: Colonium Modiciensium) (Italiane: Cologno Monzese),
- Congorciola (alia nomina: Concordiola; etiam: Argentia Nova, Cortargentiola, Cortguntiola, Grogonzola, Grogimzola) (Italiane: Gorgonzola),
- Cornaletum (alia nomina: Cornaledum) (Italiane: Cornaredo),
- Corsicum (alia nomina: Cursicum, Cursicus) (Italiane: Corsico),
- Cortemanum (alia nomina: Ormanum) (Italiane: Cormano),
- Cosourezum (alia nomina: Casorezum) (Italiane: Casorezzo),
- Cucionum seu Cusionum (alia nomina: Cusonnum Castrum) (Italiane: Cuggiono),
- Culturanum (alia nomina: Colturanum) (Italiane: Colturano),
- Curbitum seu Corbeta et Curiapicta (alia nomina: Coriopicta, Curia Beata, Curia Pietra, Curia Pincta Sancti Ambrosii, Castrum Sancti Ambrosii) (Italiane: Corbetta),
- Cusanum (alia nomina: Cuxanum) (Italiane: Cusano Milanino),
- Cusiacum (Italiane: Cusago),
- Dairagum (Italiane: Dairago),
- Darexanum (alia nomina: Derexanum) (Italiane: Dresano),
- Eburonum (alia nomina: Everunum) (Italiane: Inveruno),
- Fanum Sancti Columbani (alia nomina: Castrum Sancti Columbani, Fanum Sancti Columbani ad Lambrum) (Italiane: San Colombano al Lambro),
- Fanum Sancti Donati vel Fanum Sancti Donati in Strata (alia nomina: Fanum Sancti Donati Mediolanensium; olim: Quintus ab Urbe Lapis, Ad Quintum Lapidem ab Mediolano) (Italiane: San Donato Milanese),
- Fanum Sancti Iuliani (alia nomina: Fanum Sancti Iuliani Mediolanensium) (Italiane: San Giuliano Milanese),
- Fanum Sancti Stephani (alia nomina: Fanum Sancti Stephani Ticini) (Italiane: Santo Stefano Ticino),
- Fanum Sancti Victoris (alia nomina: Fanum Sancti Victoris ad Olonam) (Italiane: San Vittore Olona),
- Fanum Sancti Zenonis (alia nomina: Fanum Sancti Zenonis ad Lambrum) (Italiane: San Zenone al Lambro),
- Garbaniatum Marcidum seu Garbaniate Marcidum (alia nomina: Garbanias Marcidum; etiam: Carvaniatium, Garbaniatum Mediolanensium seu Garbaniate Mediolanensium) (Italiane: Garbagnate Milanese),
- Gazanum (alia nomina: Gazianum) (Italiane: Gaggiano),
- Gizanum (alia nomina: Chizanum, Chizanum Burgus) (Italiane: Cesano Boscone),
- Glassiatum vel Glassiate (- atis) (alia nomina: Glassiate Castrum, Glassias - atis) (Italiane: Gessate),
- Gratiagum (alia nomina: Grazagum) (Italiane: Grezzago),
- Gudum seu Antebiagum (alia nomina: Gudum Vicecomitum) (Italiane: Gudo Visconti),
- Lactarella (alia nomina: Lactarela) (Italiane: Lacchiarella),
- Ladenatum vel Ladenate (- atis) (alia nomina: Ladenas - atis, Ladenatium) (-atis, f.) (Italiane: Lainate),
- Ledegnanum seu Legnanum (alia nomina: Leunianum, Legnianum) (Italiane: Legnano),
- Leucatum seu Laucatum (alia Nomina: Leucate, Laucate, Locatum seu Locate, Locatium Trivultii) (Italiane: Locate di Triulzi),
- Liscatum vel Liscate (- atis) (alia nomina: Liscas - atis; olim Luscade - atis) (Italiane: Liscate),
- Magniagum (Italiane: Magnago),
- Marcallum cum Caseone (Italiane: Marcallo con Casone),
- Maxatum vel Maxate (-atis), (alia nomina: Maxas -atis, Mazatum, Mazate -atis, Mazas -atis) (Italiane: Masate),
- Mazenta vel Masenta (alia nomina: Maxentia, Castra Maxentia et Magenta) (Italiane: Magenta),
- Melonianum vel Melenianium (alia nomina: Melegnanum, Marinianum) (Italiane: Melegnano),
- Meltium vel Melzate (-atis) (alia nomina: Mellesiate - atis; olim fortasse: Melphum, Melpum) (Italiane: Melzo),
- Meserum (Italiane: Mesero),
- Metilia (Italiane: Mediglia),
- Morimundum (Italiane: Morimondo),
- Motta Vicecomitum (alia nomina: Mota Vicecomitum; olim: Campensis) (Italiane: Motta Visconti),
- Nervianum (Italiane: Nerviano),
- Nosatum vel Nosate (- atis) (alia nomina: Nosas - atis) (Italiane: Nosate),
- Novatum vel Novate (- atis) (alia nomina: Novas - atis, Novatum Mediolanensium) (Italiane: Novate Milanese),
- Novilium (alia nomina: Novelium) (Italiane: Noviglio),
- Ossona (Italiane: Ossona),
- Opera (alia nomina: Overa, Ovra, Overum) (Italiane: Opera),
- Padernum Dugnanum (alia nomina: Padernum Dunianum)(Italiane: Paderno Dugnano),
- Palus, deinde Paulum, (alia nomina: Padulum, Paullum) (Italiane: Paullo),
- Pantelliatum vel Pantelliate (- atis) (alia nomina: Pantellias - atis) (Italiane: Pantigliate),
- Parabiagum seu Parabiacum (alia nomina: Parablacum, Parablacus, Parallacum) (Italiane: Parabiago),
- Pessianum cum Buronaco (Italiane: Pessano con Bornago),
- Piscaria (alia nomina: Piscaria Borromaeus) (Italiane: Peschiera Borromeo),
- Plautellum (alia nomina: Piottellum, Piontellum, Plottellum) (Italiane: Pioltello),
- Plebs Leucatensis (alia nomina: Plebs Locatensis, deinde Plebs Emmanuel) (Italiane: Pieve Emanuele),
- Polianum (alia nomina: Polianellum, Poglianum; olim: Publii Agmina) (Italiane: Pogliano Milanese),
- Pozolum vel Puteolum (alia nomina: Podiolum vel Poculum) (Italiane: Pozzuolo Martesana),
- Pregniana (alia nomina: Preniana) (Italiane: Pregnana Milanese),
- Puteus (alia nomina: Puteus de Addua) (Italiane: Pozzo d'Adda),
- Reschaldina (alia nomina: Rescaldina) (Italiane: Rescaldina),
- Rhaudum sive Rhaudium (alia nomina: Raudum, Rauda, Rhaude Curtis; olim Vicus Rhaudus) (Italiane: Rho),
- Rodanum (Italiane: Rodano),
- Rosatum vel Rosate (- atis) (alia nomina: Rosas - atis; Rosiate - atis) (Italiane: Rosate),
- Rozanum (alia nomina: Rutianum, Castrum Rutiani; olim Erucianus) (Italiane: Rozzano),
- Rubecculum cum Induno (alia nomina: Robeculum cum Induno) (Italiane: Robecchetto con Induno),
- Rubeccum (alia nomina: Robecum, Rubeccum in Naviculum) (Italiane: Robecco sul Naviglio),
- Saterianum (alia nomina: Sedrianum) (Italiane: Sedriano),
- Secratum vel Secrate (- atis) (alia nomina: Secras - atis, Sacratum, Sacrate- atis; Segradella, Securatium) (Italiane: Segrate),
- Senagum (alia nomina: Senacum) (Italiane: Senago),
- Septara (alia nomina: Septala, Settara) (Italiane: Settala),
- Septimus ab Urbe Lapis seu Ad Septimum Lapidem ab Mediolano (alia nomina: Septimum, Septimum Castellum, Septimum Mediolanensium) (Italiane: Settimo Milanese),
- Sextus ab Urbe Lapis seu Ad Sextum Lapidem ab Mediolano (deinde Fanum Sancti Ioannis ad Sextum, et Sextum Ioannis) (Italiane Sesto San Giovanni),
- Solarium (alia nomina: Solariolum, Solarum) (Italiane: Solaro),
- Sotena vel Sotera (deinde: Fanum Sancti Georgii et Fanum Sancti Georgii ad Ledegnanum) (Italiane: San Giorgio su Legnano),
- Trebianum (alia nomina: Tribianum) (Italiane: Tribiano),
- Trezzanum (alia nomina: Terratianum, Trecianum; deinde Trezzanum in Naviculum) (Italiane: Trezzano sul Naviglio),
- Trezzanum (alia nomina: Derzanum, Terzagum; deinde Trezzanum Roseum) (Italiane: Trezzano Rosa),
- Tritium (alia nomina: Trecium, Treccium, Tertium, Tritium ad Adduam) (Italiane: Trezzo sull'Adda),
- Trochazanum (alia nomina: Trocazanum) (Italiane: Truccazzano),
- Turbigum seu Turbicum (alia nomina: Turbigum Castrum) (Italiane: Turbigo),
- Venzagulum seu Venzagellum (alia nomina: Ventiaculum) (Italiane: Vanzaghello),
- Venzagum (alia nomina: Ventiacum) (Italiane: Vanzago),
- Vaprium (alia nomina: Vavris) (Italiane: Vaprio d'Adda),
- Vermetium cum Agello (Italiane: Vermezzo con Zelo),
- Vernatum vel Vernate (- atis) (alia nomina: Vernas - atis) (Italiane: Vernate),
- Vicus Modronus et Vimodronum (alia nomina: Vicus Modroni) (Italiane: Vimodrone),
- Vicus Todonius et Vitudonum (alia nomina: Vicotodonum, Vicus Terdonis) (Italiane: Vittuone),
- Vighezolum (alia nomina: Vicotiolus, Vighezolum Predabissi) (Italiane: Vizzolo Predabissi),
- Villa Curtensis (alia nomina: Vilcortex, Vilacortexia) (Italiane: Villa Cortese),
- Vineatum vel Vineate (- atis) (alia nomina: Vineas - atis) (Italiane: Vignate),
- Zibidi Castrum (alia nomina: Zibidum Fanum Sancti Iacobi) (Italiane: Zibido San Giacomo).
Navicula
Navicula[9] (alia nomina: Navicla[10], Navigia[11]) in Langobardia sunt canales artificiales pro agricultura et pro navigationibus.
- Navicula Mediolanensia:
- Naviculum Papiense, Italiane: Naviglio Pavese,
- Naviculum Magnum, Italiane: Naviglio Grande,
- Naviculum Martesanae, Italiane: Naviglio Martesana,
- Naviculum Belriguardi, Italiane: Naviglio di Bereguardo,
- Naviculum Paderni, Italiane: Naviglio di Paderno,
- Canalis Muzzae, Italiane: Canale della Muzza.
Nomi d'Italia - AAVV, De Agostini
Collocatio finium Urbis metropolitanae Mediolanensis in Regione Langobardia.
Urbes metropolitanae Italiae.
Palatium "Isimbaldi", sedes Urbis metropolitanae.