Atramentum

Ātrāmentum (-i, n.) (ex verbo ater) est liquidum vel gluten valde coloratum, plerumque atrum, pigmentum habens, per quod adumbrationes vel textus parantur.

Ampullae atramentariae.

Temporibus antiquis atramenta adhiberi solebant^[1]

• a scribis, ut calamo litteras faciant (atramentum librarium)
• a pictoribus et scribis (e.g. atramentum Indicum)
• a fabris ad linendos parietes (atramentum tectorium)
• a sutoribus et tinctoribus ad pelles vel texta tingenda (atramentum tinctorium)
• a sepiis, ut nocentia fugiant; qua de re legimus apud Ciceronem^[2] et Ovidium^[3]

Notae

1. Vide imprimis Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch, vol. 1, p. 679 s. v. atramentum
2. Cicero, de natura deorum 2,127: … se aliae occultatione tutantur: atramenti effusione saepiae torpore torpedines … depellunt
3. Ovidius, Halieutica 18ss: saepia tarda fugae, tenui cum forte sub unda / deprensa est, iam iamque manus timet illa rapaces, / inficiens aequor nigrum vomit illa cruorem, / avertitque vias, oculos frustrata sequentes.

Nexus interni

• Calamus sphaeralis, qui atramento utitur
• Impressio
• Qalam

Bibliographia

• Sine nomine. 2000. Bach Scores Turning to Dust in German Library. American Libraries Martius, 24–25.
• Barrow, W. J. 1972. Manuscripts and Documents: Their Deterioration and Restoration. Charlottesville: University of Virginia Press. ISBN 0813904080.
• Reißland, Birgitm, et Suzan de Groot. 1999. Ink Corrosion: Comparison of the Currently Used Aqueous Treatments for Paper Objects. Preprint ex 9th International Congress of IADA, 15–21 Augusti, 121–29.
• Rouchon-Quillet, V., J. Bernard, A. Wattiaux, L. Fournes, et al. 2004. The Impact of Gallic Acid on Iron Gall Ink Corrosion. Applied Physics A 79 (2): 389–392. doi:10.1007/s00339-004-2541-1.