2011 (эки миң он биринчи) жыл — толук эмес жыл, Григорий календары боюнча ишемби күнү башталат. Бул биздин замандын 2011, 3-миңжылдыктын 11, XXI кылымдын 11-жылы.
| 3- миң жылдык | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| XIX кылым — XX кылым — XXI кылым — XXII кылым — XXIII кылым | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хронологиялык жадыбал | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Январь
- 1-январь:
- Эстония еврого өтүп, еврозонанын 17-өкүлү болуп калды. [4].
- Венгрия Евробиримдиктин төралагалык мамлекети болду.
- Литва ЕККУ уюмуна төрагалык кылат. [5].
- Дилма Русеф Бразилиянын президенти болуп шайланган (өлкөдөгү биринчи айым-президент).
- Сургут шаарында (Россия) учуп бара жатканда Ту-154 учагы күйүп анан жарылып кеткен. 3 адам каза болсо, 44тү жарадар болушкан.
- 2-январь — Чилиде күчү 6,5 баллга жеткен жер титирөө болгон. [6].
- 8-январь — Тусон шаарында (АКШ) шайлоочулар алдына чыгып үйлөп жаткан Габриэль Гиффордс кол салуу болгон. жабырлануучу ооруканага жеткирилген. 6 киши каза болуп, 14 адам жаракат алышкан. [7].
- 9-январь — Boeing 727 учагы Ирандын Урмия шаарныда кулап, 77 адам каза болуп, 26 киши жарадар болушкан. [8].
- 9—15-январь күндөрү — Түштүк Суданда Судан мкамлекетинен эгемендүүлүктү алуу үчүн референдум болуп өткөн.
- 14-январь:
- Казакстандын парламенти өлкөнүн президенти Нурсултан Назарбаевди өзүнүн макул эместигине карабай, 2020-жылга чейин шайлоо тууралуу референдум өткөрүү чечимин кабыл алышкан. [9].
- Тунистеги мамлекеттик төңкөрүштө өлкө башчысы Зин эль-Абидин Бен Али өлкөдөн качып кеткен. [10][11].
- 17-январь — Казак президенти Нурсултан Назарбаев өзүнун президенттик мөөнөтүн 2020-жылга чейин узартуу демилгесинен баш тартып, чечимди кароого өлкөнүн Конституциялык кеңешине жиберди. [12].
- 19-январь — Пакистандын түштүк-батышында күчү 7,4 баллга жеткен жер титирөө болгон. [13].
- 21-январь — Александр Лукашенко официалдуу түрдө Беларусиянын президенттик кызматына төртүнчү ирет киришкен. [14].
- 23 январь:
- Португалия шайлоодо өлкө башчысын шайлап, ал мурдагы мамлекет башчы Анибал Каваку Силва болгон. [15].
- Пакистандын түштүгүндө автобус бензовоз менен кагылыша кетип, 32 адам каза болуп, 9 киши жаракат алышкан. [16].
- 24-январь — Москва шаарындагы Домодедово (аэропорт) аэропортунда теракт болуп, 37 адам каза тапкан. [17], ранены 180 человек[18].
- 25-январь — Египтте Хосни Мубаракка каршы массалык акциялар башталган.
- 26—30-январь — 41-чи Эл аралык экономикалык форум (Давос, Швейцария)[19].
- 27-январь — 6-февраль — 25-чи кышкы Универсиада (Эрзурум, Турция)[20].
- 29-январь — Египеттеги массалык толкундоолор учурунда мародёрлор Каир шаарындагы улуттук музейдеги фараондордун эки мумиясын жок кылышып, байыркы баалуу коллекцияларды талкалоого аракет кылышкан. [21].
- 30-январь — 6-февраль күндөрү — VII Кышкы Азия оюндары (Астана, Казакстан)
- 31-января — Казакстандын Конституциялык кеңеши президенттин кайрылуусун карап чыгып, президенттик мөөнөттү узартуу үчүн өткөрүлө турчу референдумду мыйзамсыз деп тааныган. Нурсултан Назарбаев бул чечим менен макул болуп, кезексиз президенттик шайлоолорду өткөрүүгө чакыргын. [22].
Февраль
- 1-февраль — Иорданиянын падышасы Абдалла II мурдагы аскер кеешчи Маруф аль-Бахитти жаңы өкмөт башчы кылып дайындады. [23].
- 3-февраль — Йемендин борбор шаары Сана шаарында өлкө президенти Али Абдалла Салехтин кызматтан кетүүсүн талап кылып, 20 миң адам чогулган. [24]..
- 6-февраль — Арлингтон шаарында (Техас штаты, АКШ) XLV Супер Боул оюунуөткөн [25].
- 7-февраль:
- Судандын президенти Омар аль-Башир Түштүк Судандын эгемендүүлүгүн тааныган [26].
- Фиджи мамлекетинин мурдагы президенти Рату Джозефа Илойло 91 жашында дүйнө салган. [27].
- 8-февраль:
- Түштүк Корея жана КЭДР эки жааттуу сүйлөшүүлөрдү башташты. Жолугушуу Пханмунчжом кыштагына жакын жерде өттү. [28].
- Израиль археологдору библиядагы (христиан дининдеги) Захария пайгамбардын көмүлгөн жерин табышкандыгын жарыялашкан. Пайгамбар коюлган жер Иудея жериндеги V—VII кылымдарга таандык византиялык чиркөөдө болгон. [29].
- 9-февраль —
- Египеттеги толкундоолор:
- 11-февраль — Египеттин президенти Хосни Мубарак кызматынан кетти[31].
- 13-февраль:
- 15-февраль:
- Америкалык Stardust-NeXT планета аралык зонду Tempel 1 аталышындагы кометага жакын жерден өткөн. Ал кометага эң жакын өткөндүгү - 181 км алыс жерден өткөндүгү. [34].
- Ливияда Муамар Каддафинин каршылаштары жана жактоочулары ортосунда жарандык согуш башталган.
.jpg)
- 17-февраль — Кыргызстандагы чокулардын бирине Орусиянын президенти Путиндинаты ыйгарылган[35].
- 18-февраль — ТАР (Түштүк-Африка Республикасы официалдуу түрдө өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдүн БРИК тизмесине кошулду.[36].
- 20-февраль — Хаапсалу шаарында (Эстония) майыл балдар үйүндө өрт чыгып, 10 бала өлгөн.[37].
- 22-февраль:
- Перу менен Ливия Ливиядагы көтөрүлүштөрдөн улам дипломатиялык байланыштарын үзүштү. [38].
- Жаңы Зеландиядагы Крайстчерч шаарында күчү 6,3 баллга жеткен жер титирөөнүн курмандыгы 166 адам болсо, 122 киши дайынсыз жоголгон[39].
- 23-февраль — Сенегал Иран өлкөсү менен болгон дипломаттык мамилелерин үзгөн. Себеби, Сенегал Иранды көтөрүлүшчүлөрдү курал-жарак менен камсыз кылган деп айыптап чыккан [40]
- 24-февраль — Дүйнөдөгү эң ири аэропортторунун бири болгон Дубайдагы Аль-Мактум аэропорту ачылган.[41].
- 27-февраль — АКШнын Лос-Анжелес шаарында 83-чү Оскар сыйлыктарын тапшыруу аземи болуп өткөн. Жылдын мыкты кинотасмасы болуп — «Падыша сүйлөйт!» фильми таанылган. [42].
- 28-февраль — Японияда дүйнөдө биринчи жолу роботтор катышкан марафон болуп өткөн[43][44].
Март
- 1-март — Россияда милиция «полиция» болуп өзгөрүлгөн[45].
- 3-март — Египеттин премьер-минситри Ахмед Шафик бийликтен кетип, өлкөнүн Жогорку аскердик совети анын ордуна мурдагы транспорт министри Эссам Шарафанды койгон[46].
- 6-март:
- 9 март — «Дискавери» шаттл-кемеси өзүнүн 27-жылдык карьерасын Кеннеди атындагы космостук борбордо ийгиликтүү конуу менен жыйынтыктаган.[49][50].
- 11-март — Японияда күчү 9,0 баллга жеткен жер титирөө болгон [51] [52].
- 12-март — Жер титирөөдөн жабыр тарткан япондук «Фукусима-1»АЭСинде ири авария болгон. Станциянын аймагында радиациянын деңгээли нормалдуу көрсөткүчтөн 20 эсе көп болгон.[53].
- 14-март — Бахрейн өлкөсүндө көтөрүлүштөн улам Сауд Арабиясынан аскерлер жана БАЭнан 500 полициялык күчтөр жиберилген. [54].
- 15-март:
- Фукусима I станциясында экинчи жана төртүнчү энергоблокторунда жарылуулар болуп, төртүнчү энергоблокто өрт чыккан.
- Сирияда жарандык согуштун башталышы[55].
- 19-март:
- Египетте Конституцияга өзгөрүү киргизүү тууралуу референдум өтүп, анда көпчүлүк эл өзгөрүүгө макул деген добушун беришкен.[56].
- Франциянын, Улуу Британиянын жана АКШнын аскердик-аба күчтөрү Муаммар Каддафинин колунда турган Ливиянын аймактарын бомбьалоого киришкен.[57].
- 23-март — Иерусалимде болгон террордук акттан 1 киши каза болуп, 35 адам жаракат алган.[58].
- 24-март — Мьянмада күчү 7 баллга жеткен жер титирөө болуп, 60тай адам каза болгон жана 90дон кем эмес адам жаракат алышкан.[59].
- 28-март — Египеттин мурдагы президенти Хосни Мубарак үй камагына чыгарылды [60].
Апрель
- 1 апрель — Россия жана Беларусиянын ортосундагы чек арада транспорттук көзөмөл алынган. [61].
- 3 Апрель (Чын куран) — Казакстандагы кезексиз президенттик шайлоолордо Нурсултан Назарбаев төртүнчү мөөнөткө кайра шайланган.
- 4 Апрель (Чын куран)
- Демократиялуу Конго Республикасынын борбору Киншаса шаарында «CRJ-100» учагы кулап, 32 адам каза болгон.а[62].
- Индонезиядагы жер титирөөлөрдүн күчү 7 баллга жеткен.
- 7 Апрель (Чын куран) — Атифете Яхьяга Косово Республикасынын президенти болуп шайланды (Косовонун тарыхында биринчи жолу айым-президент)[63].
- 11 Апрель (Чын куран)
- Шайлоонун жыйынтыгна макул болбогон Кот-д’Ивуардын мурдагы президенти Лоран Гбагбону француз спецназы кармап, мыйзамдуу кандидат Алассан Уаттарга өткөрүп беришкен [64].
- Минск шаарында метронун «Октябрьская» станциясында террордук акт болуп, анын жыйынтыгында 15 адам каза болду[65], 204 адам жаракат алды[66].
- 17 Апрель (Чын куран)
- Финляндиядагы парламенттик шайлоолор. Жеңишке «Улуттук коалиция» партиясы жеткен.
- Кубанын Коммунисттик партиясынын VI съездинде өлкөдө саясий жана экономикалык реформасын караган.
- 19 Апрель (Чын куран)
- Сирияда жарым жылдан бери өлкөдө өкүм сүргөн өзгөчө кырдаал мыйзамы алынып, коопсуздук боюнча мамлекеттик сотту жеңилдетилген[67].
- Кубанын Коммунисттик партиясынын VI съездинде Фидель Кастро БКнын биринчи катчы кызматынын кетип, ордуна Рауль Кастро келген[68].
Май
Июнь
Июль
Август
Сентябрь
Октябрь
Ноябрь
Декабрь
- Ошондой эле караңыз: 2011-жыл илимде
- Ошондой эле караңыз: 2011-жыл спортто
Time журналынын версиясы боюнча жыл адамы болуп — «Каршылык көрсөткөн» (2011-жылы дүйнөдө болуп өткөн каршылык акцияларынын анонимдүү катышуучусу, абстракттык түшүнүк)[69].
- Ошондой эле караңыз: 2011 жылы каза болгондордун тизмеси
- Физика боюнча — Сол Перлмуттер, Брайан Шмидт, Адам Рисс.
- Химия боюнча — Дан Шехтман — «Квазикристаллдардын ачылышы үчүн».
- Медицина жана физиология боюнча — Жюль Хоффман, Брюс Бётлер — «тубаса иммунитеттин активдештирүүнү изилдөө иштери үчүн».
- Адабият боюнча — Томас Транстрёмер — «анын бизге чындыкка жаңыланган көз караш тартылоочу кыска образдары үчүн».
- Тынчтык үчүн — Элен Джонсон-Серлиф, Лейма Гбови, Тавакуль Карман — «Тынчтыкты сактоо процесстерге аялдардын катышуусун коопсуз кылуу үчүн жүргүзгөн зордуксузх күрөштөрү үчүн».
 |
2011 жыл Уикитекада? |
|---|---|
 |
2011 жыл Уикиказынада? |
 |
2011 жыл Уикижаңылыктарда? |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
