şivan

 Binêre herwiha: Şivan

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /ʃɪˈvɑːn/
• Kîtekirin: şi·van

Navdêr

Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	şivan	şivan	şivan
Îzafe	şivana	şivanê	şivanên
Çemandî	şivanê	şivanî	şivanan
Nîşandera çemandî	wê şivanê	wî şivanî	wan şivanan
Bangkirin	şivanê	şivano	şivanino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	şivanek	şivanek	şivanin
Îzafe	şivaneke	şivanekî	şivanine
Çemandî	şivanekê	şivanekî	şivaninan

Şivanek û pezê xwe.

şivan mê û nêr

1. Kesa/ê ku sereguhiya pezî yan terşî dike,
   kesa/ê ku pezî yan terşî dibe çerînê û çavdêriya wan dike.
   • آنین همی میر تژی رز کر
     آغل کو شڤان تژی پز کر — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

   Anîn hemî mîr tejî rez kir
   Ax̣ul ku şivan tejî pez kir

   • Çavên bûkan bi hêstir in
     Qund digirîn distirên
     Ne pez mane ne şivan
     Ne bilûr û ne bilûrvan. — (Hawar, Birîn, Dr. Kamiran Alî Bedîrxan, Weşanên Nûdem, hj. 7, r. 145)
2. (mecazî) rêber, birêveber, pêşeng, pêşewa, serok.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: شڤان‎

Herwiha

• şvan
• mêşinvan

Gotineke pêşiyan

• şivan dil bike wê ji nêrî mast derxîne

Bide ber

 

• bêrîvan
• dajo
• gavan
• çone

Jê

 

• bişivan
• bişivanetî
• bişivantî
• bişivanî
• bişivanîtî
• bêşivan
• bêşivanetî
• bêşivantî
• bêşivanî
• bêşivanîtî
• şivandar
• şivandartî
• şivandarî
• şivandarîtî
• şivanetî
• şivantî
• şivanî
• şivanîtî

Etîmolojî

Hevreha soranî شوان‎ (şiwan), kurdiya başûrî şiwan, şuwan, şahzênî/şêxbizinî şuwan, şowan, zazakî û hewramî şiwane, belûçî şipank, farisî چوبان‎ (çûban) ku bi forma xwe ya kevntir شبان‎ (şoban) bû, pehlewî şupan, şpan, avestayî fşupane- ji fşu- (pez) + pane- (-van, -parêz) ji proto-hindûewropî *peku- (“pez”) + *pe- (“payîn, parastin, -van”) anku "şivan: pezvan, pezparêz", bide ber gavan ("gaparêz"). Berevajî ku bi gelemperî tê bawerkirin, ne têkilî peyva şiv e. Herwiha ne têkilî shepherd ya îngilîzî ya şibî peyva "şivan" e. Çoban ya azerî, teterî û tirkî, չոբան (çʿoban) ya ermenî, çopan ya tirkmenistanî, چوپان‎ (çûpan) ya urdûyî, चूपान (çûpan) ya hindî, choʻpon ya ozbekî, cioban ya romanî, чобанин (čobanin) ya bulgarî, чо̀бан/ čòban ya zimanên balkanî, чабан (çaban) ya rusî... ji zimanên îranî, bi taybetî ji farisî bi rêya osmanî hatine wergirtin. Ji formên wan diyar e ku ew ji farisî, ne ji zimanekî din yê îranî belav bûne. Ev diyardeyeka giştî ye: ji ber tesîra dîrokî ya zimanê farisî, peyvên îranî yên li dinyayê belav bûyî hema-hema bêistisna ji farisî ne, ne ji zimanên din yên îranî wek kurdî, belûçî, peştûyî, osetî...

Bi zaravayên din

• Hewramî: şiwane
• Soranî: شوان‎‎ (şiwan), şuwan
• Zazakî: şiwane n

Werger

• Aghwanî: 𐔰𐕚𐔴𐕔 (asef)
• Albanî: bari → sq n, çoban → sq n
• Almanî: Schäfer → de n, Schafhirt → de n, Hirt n
• Altayiya başûrî: малчы (malčï), кӱдӱчи (küdüči)
• Aromanî: picurar n, uiar n
• Asamî: ভেৰাৰখীয়া (bherarokhia)
• Astûrî: pastor → ast n
• Azerî: çoban → az
• Baskî: artzain → eu
• Başkîrî: көтөүсе (kötöwse)
• Belarusî: пасту́х n (pastúx), па́стыр n (pástyr)
• Bextiyarî: شوں‎ (šõw)
• Bretonî: bugul → br
• Bulgarî: пасти́р → bg n (pastír)
• Burmayî: သိုးထိန်း → my (sui:htin:)
• Çekî: pastýř n, pasák → cs n
• Çîçewayî: mbusa
• Çînî:

  Mandarînî: 牧羊人 → zh (mùyángrén), 羊倌 → zh (yángguān), 牧民 → zh (mùmín), 牧人 → zh

• Danmarkî: fårehyrde g
• Erebî: رَاعٍ‎ n (rāʿin)

  Erebiya misrî: راعي‎ n (rāʕi)

  Erebiya fasî: سارح‎ n (særəḥ), سارْحة‎ m (særḥa)

• Ermenî: հովիվ → hy (hoviv), չոբան → hy (čʿoban)
• Esperantoyî: ŝafisto, ŝafistino
• Estonî: karjus, lambur
• Farisî: چوپان‎ → fa (čupân), چوپون‎ (čupun), شبان‎ → fa (šobân, šabân), شوان‎ → fa (šovân, šavân), چوبان‎ (čubân)
• Fînî: lammaspaimen → fi
• Fransî: berger → fr n, bergère → fr m, pasteur → fr n, pâtre → fr n, pastoureau → fr n
• Friyolî: piorâr n, fedâr n, pastôr n
• Gaelîka skotî: buachaill-chaorach n, cìobair n, aoghaire n
• Galîsî: pastor → gl, pegureiro → gl
• Gotî: 𐌷𐌰𐌹𐍂𐌳𐌴𐌹𐍃 n (hairdeis)
• Gurcî: მწყემსი (mc̣q̇emsi), მეცხვარე (mecxvare), ჩობანი (čobani)
• Hindî: गड़ेरिया → hi n (gaṛeriyā), चूपान n (cūpān)
• Holendî: herder → nl n, schaapherder → nl n
• Hunsrikî: Schefer n, Schefrin m
• Îbranî: רוֹעֶה‎ → he n (ro'é)
• Îngilîziya kevn: sċēaphierde n
• Îngilîziya navîn: schepherde
• Îngilîzî: shepherd → en
• Îrlendî: aoire n, tréadaí n, buachaill caorach

  Îrlendiya navîn: áegaire n

  Îrlendiya kevn: oegaire n

• Îtalî: pastore → it n, pecoraio → it, pecoraro → it
• Îzlendî: hirðir → is n, fjárhirðir → is n, smali → is n, smalamaður n
• Japonî: 羊飼い → ja (ひつじかい, hitsujikai), 牧人 → ja (ぼくじん, bokujin)
• Katalanî: pastor → ca n
• Kirgizî: малчы → ky (malçı)
• Kîkûyûyî: mũrĩithi 1
• Koreyî: 목자 → ko (mokja), 양치기 (yangchigi)
• Kornî: bugel
• Latînî: pastor → la, ūpiliō n, pecorarius
• Latviyayî: gans n
• Lawsî: ຄົນລ້ຽງແກະ (khon līang kæ)
• Lezgînî: чубан (čuban)
• Lîgûrî: pastô n
• Lîtwanî: piemuo n
• Luksembûrgî: Schéifer n
• Makedonî: овчар n (ovčar), пастир n (pastir), чобан n (čoban)
• Malezî: gembala, penggembala
• Maltayî: ragħaj n
• Manksî: bochil
• Mazenderanî: کرد‎ (kərd), گسن کرد‎ (gəsan kərd)
• Mecarî: pásztor → hu, juhász → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: хоньчин → mn (honʹčin)

  Mongolî: ᠬᠣᠨᠢᠴᠢᠨ (qoničin)

• Navajoyî: naʼniłkaadí
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: gjeter n, hyrde n

  Norweciya nînorskî: gjetar n, hjuring n

• Oksîtaniya kevn: pastor
• Oksîtanî: pastre → oc n, oelhièr → oc n
• Osetî: фиййау (fijjaw)
• Osmanî: چوبان‎ (çoban)
• Oygurî: چۇپان‎ (chupan)
• Ozbekî: cho'pon → uz
• Peştûyî: شپون‎ → ps n (špon, špun)
• Plodîşî: Hoad n
• Polonî: pasterz → pl n, pastuch → pl n, baraniarz n, owczarz → pl n
• Portugalî: pastor → pt n, pegureiro → pt n, ovelheiro n
• Qazaxî: малшы (malşy)
• Qiptî: ⲙⲁⲛⲉⲥⲟⲟⲩ (manesoou)
• Romanyayî: cioban → ro n, oier → ro n, păstor → ro n, păcurar → ro n
• Rusî: пасту́х → ru n (pastúx), пасту́шка → ru m (pastúška), овча́р → ru n (ovčár), чаба́н → ru n (čabán), па́стырь → ru n (pástyrʹ)
• Samiya bakurî: geahčči
• Sanskrîtî: अविपाल → sa n (avipāla)
• Sardînî: pastori, berbecarju, berbecàlgiu, berbegarzu
• Sicîlî: pasturi n, picuraru n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: па̀стӣр n, чо̀бан n, о̀вча̄р n

  Latînî: pàstīr → sh n, čòban → sh n, òvčār → sh n

• Slovakî: pastier n
• Slovenî: pastir → sl n
• Spanî: pastor → es n, ovejero → es n
• Sûmerî: 𒉺𒇻 (SIPA)
• Swahîlî: mchungaji → sw
• Swêdî: fåraherde → sv g
• Tabasaranî: габан (gaban)
• Tacikî: чӯпон → tg (čüpon)
• Tarifitî: arinti n
• Tayî: เมษบาล, คนเลี้ยง
• Teterî: көтүче → tt (kötüçe)
• Tirkî: çoban → tr
• Tirkmenî: çopan
• Tuvanî: хойжу (xoyju)
• Ugarîtî: 𐎗𐎓𐎊 (rʿy)
• Urdûyî: چوپان‎ n (cūpān)
• Ûkraynî: пасту́х n (pastúx), па́стир n (pástyr)
• Venîsî: pastor n, piegoràro n
• Viyetnamî: người chăn cừu
• Volapûkî: jipigaledan → vo, galedanapul, galedanahipul, galedanajipul
• Walonî: bierdjî → wa n, biedjresse → wa m
• Weylsî: bugail n
• Ximêrî: មេសបាល → km (meihbaal), មេសបាលី (meihbaalii)
• Yidîşî: פּאַסטעך‎ n (pastekh), פּאַסטושקע‎ m (pastushke)

• Yûnanî: βοσκός → el n (voskós), τσοπάνης → el n (tsopánis)

  Kevn: ποιμήν n (poimḗn)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Tirkî

Navdêr

şivan

1. şîn, şîwen
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)