Diranê mirov
From Wikipedia, the free encyclopedia
Diran, didan (bi îngilîzî: tooth) endamekî ji boy herisa mekanîk e. Jêkirin, gezkirin, cûtin, hêrandin û perçekirina xurekan bi navbeynkariya diranan pêk tê. Herwisa ji boy peyivînê jî pêdivî bi diranan heye.
Gava dergûş ji dayikê dibe bê diran e. 6 meh paşê zayînê diranên dergûşê derdikeve. Hemû diranên zarokê careke de dernakevin. Gava zarok gihîşt 12 mehî êdî 20 diran di devê wî de hene[1]. Ev diran wekî diranên şîrî tê binavkirin[2]. Hetanê 10-12 saliya zarokê ev diranên şîrî erka herisînê û peyvînê pêk tînînin. Paşê diranên şîrî beş bi beş dileqin û diweşin, îcar diranên nû derdikevin. Di devê mirovên têgihîştî de 32 diranên mayinde heye, lê hin caran dibe ku diranên kursî yên sêyem (diranê jîrî, diranê aqilî) dernekeve mirov bi 28 diranên mayînde bin[3]. Li gor erk û şêweyê xwe, diran çar cure ne[1][4]: diranên pêşî (diranên birrê) (heşt heb), diranên qîl (çar heb), diranên pêşkursî (heşt heb) û diranên kursî (12 heb)[3] .