ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ

ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವು (ಸಿಪಿಐ), ಗೃಹಸ್ಥರು ಖರೀದಿಸಿದ ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆದ ಸೇವೆಗಳ ಅಂದಾಜು ಬೆಲೆಯನ್ನು ಅಳತೆ ಮಾಡುವುದು. ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವು, ನಿಗದಿತ ಅಳತೆಯ ಗೃಹ ಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು, ಒಂದು ನಗರ, ಕ್ಷೇತ್ರ ಅಥವಾ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅವಧಿಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಆಗುವ ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ನಿರ್ಧಾರಿತವಾಗುವುದು, ಒಂದು ಮಾನದಂಡದಲ್ಲಿ,ಒಂದು ನಗರದಲ್ಲಿ- ಮಾದರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಒಂದು ಗುಂಪಿನ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವುದರಿಂದ.^[೧] ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಂನ CPI,RPI ಮತ್ತು RPIXಗಳೂ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಸಂಬಂದ್ಧವುಳ್ಳದ್ದೇ ಆದರೂ ಅವು ವಿವಿಧ ಶಬ್ದಗಳೇ. ಅನೇಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮಾಡುವ ನಿಷ್ಕರ್ಷೆ. ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸ ಬೇಕಾದರೆ CPIನಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಶೇಖಡವಾರು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಅಳೆಯ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಮಜೂರಿ, ಸಂಬಳಗಳು, ಪಿಂಚಿಣಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದ ಅಥವಾ ಒಪ್ಪಂದದ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಕ ಮಾಡಲು CPI ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಅಂದರೆ ಹಣದ ನೈಜ ಮೌಲ್ಯದ ಮೇಲೆ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಪರಿಣಾಮದ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ : ಮಾಧ್ಯಮದ ವಿನಿಮಯ) ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಗಣತಿ ಕಾರ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಲೆಕ್ಕದ ಜೊತೆ ಸಿಪಿಐ ಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಗಮನಿಸಲ್ಪಡುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು.

ಪರಿಚಯ

ಸಿ.ಪಿ.ಐ ಅನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಎರಡು ರೀತಿಯ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಬೇಕೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ : ಬೆಲೆಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನದ ಮಾಹಿತಿ.(ಲೇಖನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ weight ಪದಕ್ಕೆ ಸಮತೋಲನ ಎಂದು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ) ಬೆಲೆಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು, ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಮಾರಾಟದ ಹೊರಗುಂಡಿಯಲ್ಲಿ, ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಯ ಖರ್ಚುಗಳ ದಶಮಾಂಶ ಪಾಲನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುವುದೇ ಸಮತೋಲನದ ಮಾಹಿತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸಮತೋಲನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಒಂದು ನಮೂನೆಯಷ್ಟು ಗೃಹಕೃತ್ಯದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಒಂದು ನಮೂನೆಯಷ್ಟು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರ ಮಾಹಿತಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಕೆಲವು ನಮೂನೆಯನ್ನು ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವನೀಯ ನಮೂನೆ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅಧಿಕವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯಜ್ಞಾನದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಉದ್ದೇಶಿತ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಇದು ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ಮಧ್ಯಂತರ ಕಾಲಾವಧಿಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದ, ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿನ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಒಂದೇಒಂದು ಅಂದಾಜು ಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಕುಗಳು ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಹಕ ಘಟಕದ ವೆಚ್ಚಗಳು ಊಟ, ವಸತಿ, ಬಟ್ಟೆ ಮುಂತಾದವು, ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಸಮತೋಲನದ ಸರಾಸರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತೆ ಇವು ಉಪ-ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಾಗುತ್ತದೆ. ತುಂಬಾ ವಿವರವಾದ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಹಂತದಲ್ಲಿ, (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋದ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾದ ಪುರುಷರ ಶರ್ಟುಗಳು ಮಾರಾಟವಾದರೆ) ಸವಿವರವಾದ ಸಮತೋಲನದ ಮಾಹಿತಿಯು ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದುದರಿಂದ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಉತ್ಪನ್ನದ ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವಿಲ್ಲದ ಗಣಿತ ಅಥವಾ ರೇಖಾಗಣಿತದ ಸರಾಸರಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. (ಏನೇ ಆಗಲಿ, ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ನರ್ ಮಾಹಿತಿಯ ಬಳಕೆ ಸವಿವರವಾದ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಸಮತೋಲನದ ಮಾಹಿತಿಯು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.) ಈ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು ಉಲ್ಲೇಖಿತ ತಿಂಗಳಿನ ಬೆಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಉನ್ನತ ಹಂತದ ಮೊತ್ತವಾಗಲು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಲು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಮತೋಲನಗಳು, ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿರುವ ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಅಂದಾಜು ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ನಂಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಈ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಸ್ಥಿರ-ಸಮತೋಲನದ ಸೂಚ್ಯಂಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಅಪರೂಪದ ನೈಜ ಲ್ಯಾಸ್ಪಿಯಿರೆಸ್ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಯಾಕೆಂದರೆ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಮತೋಲನ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಬೆಲೆ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಅವಧಿ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಒಂದು ತಿಂಗಳು, ತಾಳೆ ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ. ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಮತ್ತು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಯಾಕೆಂದರೆ ಗೃಹಕೃತ್ಯದ ಖರ್ಚಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಜೊತೆ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟು ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಯೋಗ್ಯ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ, ಬೆಲೆ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ತಿಂಗಳಿನ ಕಾಲಾವಧಿಯ ಮಧ್ಯ ಇರುವ ಖರ್ಚಿನ ಸಂಯೋಜನೆಗೆ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸಂಬಂದ್ಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕ ಸೂತ್ರದ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಅದನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ತಾತ್ವಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಗಳು ಕರೆಯುವ ಜೇವನವೆಚ್ಚದ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನೂ ಅಂದಾಜಿಸುವಂತೆ ತೋರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ಇಂಥ ಸೂಚ್ಯಂಕವು, ಹೇಗೆ ಗ್ರಾಹಕ ವೆಚ್ಚವು ಬೆಲೆಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಜನರು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಬದುಕನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂದಾಜುಗಳನ್ನು ಪೂರ್ವಾನ್ವಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಲೆಕ್ಕಿಸಬಹುದು ಆದರೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿ ಮಾಸಿಕವೂ ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಶೀಘ್ರವೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಬೇಕು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಗಮನೀಯವಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ಸೂಚ್ಯಂಕದ ತತ್ವಗಳೆಂದರೆ ಅದು ಜೀವಂತ ಸೂಚ್ಯಂಕ (ಸತತ ಬಳಕೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ)ದ ನೈಜ ಬೆಲೆಯಿಂದ ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದಲ್ಲೇ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆದಿರುತ್ತದೆ, ಯೂರೋಪ್‌ನ ಅನೇಕ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾವಹಾರಿಕವಾಗಿರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸೂಚ್ಯಂಕದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಹೊರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸದೆ ಹೊರಗಿಡಬಹುದಾಗಿದೆ; ರೂಢಿಯಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ದೇಶದೊಳಗೇ ಮಾಡುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನೂ ಪರಿಗಣಿಸದೆ ಹೊರಗಿಡಬಹುದಾಗಿದೆ; ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನೂ ಕೂಡ ಇದರಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸದೆ ಹೊರಗಿಡಬಹುದಾಗಿದೆ; ತುಂಬಾ ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರನ್ನು ಅಥವಾ ತೀರಾ ನಿರ್ಗತಿಕರನ್ನು ಕೂಡ ಹೊರಗಿಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಉಳಿತಾಯ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಯಾವಗಲೂ ಹೊರಗಿಡಬಹುದು, ಆದಾಗ್ಯೂ ವಿಮೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ವ್ಯಯಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸೇರಿಸಬಹುದು.

ಸೂಚ್ಯಂಕ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಕಾಲಾವಧಿಯನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಬೇಸ್ ವರ್ಷ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಮತೋಲನ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಅವಧಿಗೂ ಮತ್ತು ಬೆಲೆ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಅವಧಿ ಎರಡಕ್ಕೂ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಮಯದ ಸರಣಿಯನ್ನು ಮರು ಶ್ರೇಣಿಗೊಳಿಸಿಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚ್ಯಂಕ ಉಲ್ಲೇಖಿತ-ಅವಧಿಯನ್ನು 100ಕ್ಕೆ ಸಮ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ. ವಾರ್ಷಿಕ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಸಮತೋಲನವು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುವಂತಹುದೇ ಆದರೆ ಅದು ದುಬಾರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ, ಹಳೆಯ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ-ಪ್ರಸ್ತುತ ಖರ್ಚು ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನದ ಉಲ್ಲೇಖಿತ-ಅವಧಿಯ ನಡುವಣ ಭಿನ್ನತೆಯು ಅಗಾಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹರಣೆ: 22,000 ಮಳಿಗೆ ಮತ್ತು 35,000 ಬಾಡಿಗೆಯ ಘಟಕಗಳಿಂದ 95,000 ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸರಾಸರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ: ವಸತಿ: 41.4%, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಪಾನೀಯ: 17.4%, ಸಾರಿಗೆ: 17.0%, ಔಷಧೋಪಚಾರ: 6.9%, ಇತರೆ: 6.9%, ಬಟ್ಟೆಬರೆ: 6.0%, ಮನರಂಜನೆ: 4.4%. ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು (43%) CPI ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ.^[೨]

CPI= (ಉತ್ಪನ್ನ_{ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ} X ಬೆಲೆ_{ಪ್ರಸ್ತುತ})/(ಉತ್ಪನ್ನ_{ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ} X ಬೆಲೆ1_1987*)

ಅಧಿಕಾನುಕೂಲ

ಸಮತೋಲನಗಳು ಮತ್ತು ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು

ಸಮತೋಲನಗಳನ್ನು ಒಂದರ ದಶಮಾಂಶವಾಗಿ ಅಥವಾ ಅನುಪಾತವು ಒಂದಕ್ಕೆ ಮೊತ್ತವಾಗುವಂತೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹೇಗೆಂದರೆ ಶೇಖಡವಾರುಗಳು 100ಕ್ಕೆ ಮೊತ್ತವಾಗುವಂತೆ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿ ಮಿಲ್ಲಿ 1000ಕ್ಕೆ ಮೊತ್ತವಾಗುವಂತೆ.

ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆಯ ಸಮನ್ವಯವುಳ್ಳ ಸೂಚ್ಯಂಕವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ರತಿ ರಾಷ್ಟ್ರವು ಸುಮಾರು 80 ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳ ಅಧಿಕಾನುಕೂಲ ಸಂಬಳದ ಸರಾಸರಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮನ್ವಯ ಸೂಚ್ಯಂಕದಷ್ಟು ಸಂಯೋಜನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಸಮತೋಲನಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಸಮತೋಲನದ ಮೊತ್ತಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಈ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಬಳಕೆಯ ಪ್ರಕಾರವಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೆಕ್ಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂಥೆ ಸರಿಯಾದ ವರ್ಗೀಕರಣದ್ದಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಪರ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಗುಂಪು ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಯಾವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆಯು ಸಮಾಂತರದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವುದೋ ಅವು ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತವಾಗಬಹುದು.

ಇಂಥ ಕೆಲವು ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಸವಿವರವಾದ ಮರು ಸಮತೋಲನ ಮಾಡಿ ಲಭ್ಯ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಎಣಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬೆಲೆ ಅವಲೋಕನವನ್ನು ಕೂಡ ಸಮತೋಲನ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಏಕೈಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಿದ್ದು, ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಸಂಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಲಭ್ಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಸಂಗವು ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ ಆಗಿರಬಹುದು. ಅನೇಕ ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಏನೇ ಆದರೂ ಸಮತೋಲನವು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸರಾಸರಿ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಸಮತೋಲನದ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಮತೋಲನವು ಅದರ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಒಟ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ವೆಚ್ಚದ ದಶಮಾಂಶಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ’ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸರಾಸರಿ’ ಎನ್ನುವುದು ವೆಚ್ಚಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಆವಯವ, ಇದರಲ್ಲೊಂದು ಸಮತೋಲನವಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅದರ ಉಪ-ಆವಯವಗಳಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವು ಇಲ್ಲದೆ ಅಭಾವವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ: ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಸಮತೋಲನದ ಸರಾಸರಿ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪುರುಷರ ಶರ್ಟುಗಳಿಗೆ, ರೈನ್‌ಕೋಟ್‌ಗಳಿಗೆ, ಮಹಿಳಾ ಉಡುಪುಗಳಿಗೆ ಇತ್ಯಾದಿ) ಯು ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಾಗುತ್ತವೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹೊರ ಉಡುಪುಗಳು)

ಇವುಗಳ ಸಮತೋಲನದ ಸರಾಸರಿಗಳು ಉನ್ನತ ಹಂತದ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಬಟ್ಟೆಬರೆ) ಮತ್ತು ಇದರ ಸರಾಸರಿ ಸಮತೋಲನವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊತ್ತದ ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಉಡುಗೆ ಮತ್ತು ಕಾಲ್ದೊಡಿಗೆ).

ಕೆಲವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಉಪ-ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಸರಕುಗಳ ಹಾಗೂ ಸೇವೆಗಳ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಬೇಕಾದರೆ, ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಉತ್ಪನ್ನ ವಾರ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೋಸ್ಟಲ್ ಸೇವೆಯಾಗಿದ್ದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಾದ್ಯಂತ ಏಕ ಬೆಲೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಕ್ಷೇತ್ರ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಹಾಗೂ ಎರಡು ಹೊರಗುಂಡಿಗಳ ನಡುವೆ ಬೆಲೆಗಳು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಆಗಬಹುದು, ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಹೊರಗುಂಡಿಗಳ ಶೈಲಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವಿವರಾತ್ಮಕ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಅದರದೇ ಆದ ಸಮತೋಲನವಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಉತ್ತರದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸೂಪರ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಲ್ಪಡುವ ಸ್ಲೈಸ್ಡ್ ಬ್ರೆಡ್‌ಗಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತ.

ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಉತ್ಪನ್ನವು ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಹೊರಗಿಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ’ಸಮತೋಲನರಹಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ’. ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಪ್ರಸಂಗದಲ್ಲಿ, ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಯ ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಗುವ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಹೊರಗಿಂಡಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡಲ್ಲಿ ಆಗ ಸ್ವಯಂ ಸಮತೋಲನದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮೊತ್ತದ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸಬಹುದು. ಅದೇ ರೀತಿ, ಗೊತ್ತಾದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ, ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಪಾಲುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದಾಗ,ಅಂದಾಜಿನಲ್ಲಿಯೂ, ಆವಲೋಕಿಸುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದರ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಅವುಗಳ ಪಾಲಿಗೆ ಅನುಪಾತವಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಬಹುದು.

ಅಂದಾಜಿಸುವ ಸಮತೋಲನಗಳು

ಮೇಲ್ಕಾಣಿಸಿರುವ, ಹೊರಗಿಂಡಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಮಾಣಗಳು ಅಂದರೆ ಸಮತೋಲನಗಳ ಅಂದಾಜುವಿನಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮತ್ತು ಸೇವೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳ ವಿಂಗಡನೆಯನ್ನು ಒಳಪಟ್ಟಿರುವುದು, ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಸಮತೋಲನಗೊಂಡಿರುವ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಎರಡು ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.

• ವೆಚ್ಚಗಳ, ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ ಉಲ್ಲೇಖಿತ-ಅವಧಿಯಲ್ಲಿನ ವ್ಯಯಿಸುವ ಮೊತ್ತದ ವಿಂಗಡನೆಯನ್ನು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿವರದ ಶ್ರೇಣಿಯಿರುತ್ತದೆ.
• ಅತ್ಯಂತ ಸವಿವರವಾದ ವರ್ಗಗಳ ನಡುವೆ ಬೆಲೆಯು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು.

ಸಮತೋಲನವು ಎಷ್ಟು ವಿವರದವರೆಗೂ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಪರಿಮಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. UKನಲ್ಲಿ RPI ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ’ವ್ಯಯ’ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂದ್ಧಿಸಿದ್ದಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಖಾಸಗಿ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮಂದಿಯಲ್ಲಿ, a) ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಒಟ್ಟು ವರಮಾನದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಕಾಲು ಪಾಲು ಹಣವನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಬೊಕ್ಕಸದಿಂದ ಪಡೆಯುವವರನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು b) ಅಧಿಕ ವರಮಾನವುಳ್ಳ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿನ,ಮನೆ ಒಟ್ಟು ಮಂದಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಆದಾಯವು ಶೇಖಡ ನಾಲ್ಕು ಇರುತ್ತದೆ ಆದುದರಿಂದ ಇದನ್ನೂ ಹೊರತುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವೆಂದರೆ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಗುಂಪುಗಳ ಪೂರ್ಣ ವ್ಯಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂದ್ಧಪಟ್ಟ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುವುದು.

ಯಾವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆಯು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುವುದೋ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ :

• ಆದರ್ಶಪ್ರಾಯವಾದ, ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದರಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರೀತಿಯ ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳಿಗೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ, ಸವಿವರವಾದ ವರ್ಗ ವ್ಯಯದ ವೆಚ್ಚಗಳ ಅಂದಾಜು ಇರುತ್ತದೆ.
• ಅದೇ ಇನ್ನೊಂದು ತೀರದಲ್ಲಿ, ವೆಚ್ಚಗಳ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳಿಲ್ಲದೆ ಬರೀ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಉತ್ತರದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ 24%) ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಶೈಲಿಯ ವ್ಯಯದ ವಿಶಾಲ ವರ್ಗದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂದಾಜುಗಳ ಪಾಲು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸೂಪರ್‌ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಲ್ಪಡುವ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ 70% ಭಾಗ) ಉತ್ತರದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಸೂಪರ್‌ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಲ್ಪಡುವ ಸ್ಲೈಸ್ಡ್ ಬ್ರೆಡ್‌ಗಳ ಸಮತೋಲನವು ಒಟ್ಟು ವ್ಯಯದ ಸ್ಲೈಸ್ಡ್ ಬ್ರೆಡ್‌ನ ಪಾಲು × 0.24 × 0.7 ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅನೇಕ ದೇಶಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಈ ಎರಡು ತೀರಗಳ ನಡುವೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಆದಷ್ಟೂ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.

ಸಮತೋಲನ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಮಾಹಿತಿಗಳ ಗುಣಸ್ವರೂಪ

ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಕಾರಣ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಮೂಲವು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೌಟಂಬಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ ನಡೆಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ವ್ಯಯ ವೆಚ್ಚದ ವಿಂಗಡನೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೆಕ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಬಳಸಿರುವ ವೆಚ್ಚಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯದಾಗಿರಬಹುದು. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ:

• ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದರೂ ಕೌಟುಂಬಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಭೇಟಿಗಾರರ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ.
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೆಕ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಹೊರಿಸಿರುವ ಬಾಡಿಗೆ ಗಳು ಸೇರಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅವು ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ.

ಅಗತ್ಯ ಸಮನ್ವಯಗಳೊಡನೆಯೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೆಕ್ಕಗಳ ಅಂದಾಜು ಮತ್ತು ಕೌಟುಂಬಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ-ಶೈಲಿಯ ವಿಂಗಡನೆಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾಗಿರುವ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಮೂಲಗಳು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಕೌಟುಂಬಿಕ ವೆಚ್ಚದ ನಮೂನೆಯ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿಂಗಡನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಇವಕ್ಕೆ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ವ್ಯಯದ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಿನ್ನತೆಗಳಿಗೆ ಆಸ್ಪದಕೊಡಲು ಕೆಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅಗತ್ಯವಾಗಿವೆ. ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನಾ ವರದಿಗಳು, ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಶೈಲಿಯ ವಿಂಗಡನೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಬಳಸುವ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಅಪರೂಪವಾಗಿ COICOP ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬಾರ್‌ಕೋಡ್‌ಗಳ ಸ್ಕ್ಯಾನರ್ ಬಳಕೆಯು, ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟದ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರವಾದ ನಗದು ನೊಂದಣಿಯ ಮುದ್ರಿತ ರಶೀತಿಗಳನ್ನು ಅಂಗಡಿಯವರು ಒದಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಕೌಟುಂಬಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ದ್ವೀಪವೊಂದರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದವರು ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ ಒಟ್ಟು ಸರಕುಗಳ ದಾಖಲೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು ಆದರೆ ಈ ರೀತಿ ಪೂರ್ಣವಿವರದ ರಶೀತಿ ಕೊಟ್ಟಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಾದಿರಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದು ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ ಸರಕುಗಳ ವಿಂಗಡನೆಯುಳ್ಳ ವಿವರವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲಾ ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನೂ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಅದರಿಂದ ನಿಖರತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುತ್ತಿತ್ತು, ಹೊರೆ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು, ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ ಸರಕಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ವಿವರವೂ ದೊರಕುತ್ತಿತ್ತು, ಎಲ್ಲಿ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಎಂದೂ ಕೂಡ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಹೊರಗಿಂಡಿಗಳ ಸಮತೋಲನವೂ ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಎರಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ತತ್ವಗಳು ಇವೆ: ಲಭ್ಯ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಬಳಸುವುದು ಮತ್ತು ನಿಖರವಲ್ಲದ ಅಂದಾಜು ಇಲ್ಲದಿರುವುದಷ್ಟೇ ಉಪಯೋಗ ಎಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸುವುದು.

ಮರು ಸಮತೋಲನ ಮಾಡುವುದು

ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸುವಾಗ, ಮಾದರಿಯಾಗಿಡುವುದಾದರೆ, ಸಮತೋಲನವು ಪ್ರಸಕ್ತ ವಾರ್ಷಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುವ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಅದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಗಳ ಅಂದಾಜು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಿಂದಿನ ವೆಚ್ಚಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೌಟುಂಬಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಅಂದಾಜು ಕಡಿಮೆ ಗುಣ ಮಟ್ಟದ್ದು ಎಂದು ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ವರ್ಷದ ಸರಾಸರಿಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಸಂಗಗಳಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಲಭ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ ಆಗ ಕಡಿಮೆ ಹಂತದ ಸರಾಸರಿಯು ಹಳೆಯ ಮಾಹಿತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ ವಿನ: ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಂತದ ಸಮತೋಲನಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಆಗಾಗ ಮರು ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಇಲಾಖೆಗೆ ಖರ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ವೆಚ್ಚಗಳ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಮಯ ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ ಸೇವೆಗೆ ಚಂದಾದಾರರಾಗುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಮಯ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕ್ಯಾಮರಾದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಸಮತೋಲನದ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸುವಾಗ ಫಿಲ್ಮ್ ಕ್ಯಾಮರಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸರಾಸರಿಗೇ ಸೇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಇತಿಹಾಸ

1971 ಮತ್ತು 1977ರ ನಡುವೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ CPI 47%ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿತು.^[೩]
1955ರಿಂದೀಚೆಗೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕವು 2009ರಲ್ಲಿ ಕುಸಿಯಿತು.^[೪]

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

• ದೇಶಗಳ ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ
• ಕೇಂದ್ರ ಹಣದುಬ್ಬರ
• ಜೀವನ ವೆಚ್ಚ ಸೂಚ್ಯಂಕ
• FRED (ಫೆಡರಲ್ ರಿಸರ್ವ್ ಎಕಾನಮಿಕ್ ಡಾಟಾ)
• ಹಾರ್ಮನೈಸ್ಡ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸಸ್ (HICP)
• ಹೀಡೋನಿಕ್ ರಿಗ್ರೆಷನ್
• ಹೌಸ್ ಹೋಲ್ಡ್ ಫೈನಲ್ ಕನ್ಸಂಪ್ಶನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡೀಚರ್ (HFCE)
• GDP ಇಳಿಸುವವ
• ಹಣದುಬ್ಬರದ ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುವುದು
• ಲಿಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಎಕಾನಮಿಕ್ಸ್ ಟಾಪಿಕ್ಸ್
• ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್ (ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್ ಆಫ್ ಗುಡ್ಸ್)
• ಪರ್ಸನಲ್ ಕನ್ಸಂಪ್ಶನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡಿಚ್ಯೂರ್ಸ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ (PCEPI)
• ಪ್ರೊಡ್ಯೂಸ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ (PPI)
• ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಬೈಯಾಸ್
• RPIX
• ಪರ್ಯಾಯ
• ವಿಶ್ವ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಸಮಸ್ಯೆ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

1. Sullivan, Arthur (2003). Economics: Principles in action. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. p. 339. ISBN 0-13-063085-3. Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 2021-03-01. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
2. ಬ್ಲೂಂಬರ್ಗ್ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ನ್ಯೂಸ್, ಸೋಷಿಯಲ್ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್
3. Frum, David (2000). How We Got Here: The '70s. New York, New York: Basic Books. p. 324. ISBN 0465041957. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
4. Harper's Magazine http://harpers.org/archive/2009/04/WeeklyReview2009-04-21

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ILO CPI ಮ್ಯಾನ್ಯೂಲ್ ಈ ದೊಡ್ಡ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು, ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಜಂಟಿಯಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿರುವುದಾಗಿದೆ, ಇದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗ್ರಾಹಕ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳ ಕಾರ್ಯ ಹಾಗೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
• ಇಸ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮಿಸ್‌ಲೀಡಿಂಗ್ ಆನ್ ಇಟ್ಸ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಷನ್ ಫಿಗರ್ಸ್? ಮಾರ್ಚ್‌ನ ದಸ್ತಾವೇಜನ್ನು ಓದಿ
• myCPI.info Archived 2015-08-01 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಫಾರ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ CPI ಡಾಟಾ ಬೇಸ್ಡ್ ಆನ್ ಯೂಸರ್ಸ್ ಇನ್ ಪುಟ್ಟಿಂಗ್ ಆಂಡ್ ಟ್ರಾಕಿಂಗ್ ಥೇರ್ ಪರ್ಸನಲ್ CPI.
• "ದಿ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ನಂಬರ್ ಪರ್ಪಸ್": ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ W.E. ಡೈವೆರ್ಟ್ ಬರೆದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಲೇಖನ

ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶಗಳು

• ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
  • ವರ್ಲ್ಡ್‌ವೈಡ್ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಪರ್ ಸಿಟಿ ಯೂಸರ್ ಅಪ್‌ಡೇಟೆಡ್
  • ಯೂಸರ್ ಅಪ್‌ಡೇಟೆಡ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ Archived 2019-01-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌
  • ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್, INSEE
  • ಫ್ರೆಂಚ್ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ನ ವಿವರಣೆ (ಫ್ರೆಂಚ್‌ನಲ್ಲಿ)
• ಜರ್ಮನಿ: ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸಸ್ Archived 2009-05-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಫೆಡರಲ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಆಫೀಸ್ ಆಫ್ ಜರ್ಮನಿ
• ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್: ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ (CPI) Archived 2008-12-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. - ಜನಗಣತಿ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಇಲಾಖೆ
• ಇಟಾಲಿ: ಇಂಡಿಕಾ ಡೇಯ್ ಪ್ರೆಜ್ಜಿ ಆಲ್ ಕನ್‌ಸ್ಯೂಮೋ Archived 2009-11-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ISTAT
• ಸ್ಪೇಯ್ನ್: ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ Archived 2009-04-20 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಇನ್ಸ್‌ಟಿಟ್ಯೂಟೋ ನ್ಯಾಸಿನಲ್ ಡಿ ಎಸ್ಟಾಡಿಸ್ಟಿಕಾ
• ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್: ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ Archived 2008-05-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಫ್ರಮ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್
• ನಾರ್ವೇ: ಆಫೀಷಿಯಲ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}
• ಸ್ವೀಡನ್‌
  • ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಫಾರ್ ಸ್ವೀಡನ್ 1290-2006 Archived 2008-04-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  • ಎ ಡೀಟೈಲ್ಡ್ ಅಕೌಂಟ್ ಇನ್ ಇಂಗ್ಲೀಶ್ ಆಫ್ ದಿ ಸ್ವೀಡಿಶ್ ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್
• |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ
  • ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಆನ್‌ಲೈನ್ : ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸಸ, UK ಆಫೀಸ್ ಫಾರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್
  • ಎ ಡೀಟೈಲ್ಡ್ ಅಕೌಂಟ್ ಆಫ್ ದಿ UK ಇಂಡೆಕ್ಸ್
• ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ
  • ಕನ್‌ಷ್ಯೂಮರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಹೋಮ್ ಪೇಜ್, U.S. ಡಿಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಲೇಬರ್, ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಲೇಬರ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್
  • ಎ ಡೀಟೈಲ್ಡ್ ಅಕೌಂಟ್ ಆಫ್ ದಿ UK ಇಂಡೆಕ್ಸ್
  • ಹಣದುಬ್ಬರದ ಗಣಕಯಂತ್ರ
  • ಐತಿಹಾಸಿಕ US CPI ಚಾರ್ಟ್ Archived 2009-04-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., 1947ರಿಂದೀಚೆಗಿನ ಮಾಸಿಕ ಮಾಹಿತಿ
  • ಆಲ್ಟರ್ನೇಟ್ ನಾನ್ ಆಫೀಷಿಯಲ್ CPI ಮೆಷ್ಯೂರ್ಸ್
  • ಆನ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಷನ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಸೈಟ್ ಆಂಡ್ ಪರ್ಸನಲ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಷನ್ ರೇಟ್ ಕ್ಯಾಲ್‌ಕ್ಯೂಲೇಟರ್ Archived 2010-08-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.