ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕೀಸ್ತಾನಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಬಲ ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯ ಬಲ

ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕೀಸ್ತಾನಗಳ ಬಲಾಬಲ

• ಪಾಕ್‌ ಉಗ್ರರು ಉರಿ ಸೇನಾ ಶಿಬಿರದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ 18 ಭಾರತೀಯ ಯೋಧರ ಹತ್ಯೆಗೈದುದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಉದ್ರಿಕ್ತತೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು ಭಾರತ ಯಾವುದೇ ಹೊತ್ತಿಗೂ ದಾಳಿ ನಡೆಸಬಹುದೆಂಬ ಭಯದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ಥಾನ ಸಮರ ಸಿದ್ಧತೆ ಹಾಗೂ ಸನ್ನದ್ಧತೆಗೆ ಮುಂದಾಗಿತ್ತು.
• ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ಜನ ಶಕ್ತಿ, ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ, ಮಿಲಿಟರಿ ಶಕ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ತುಲನ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಗ್ಲೋಬಲ್‌ ಫ‌ಯರ್‌ ಡಾಟ್‌ ಕಾಮ್‌ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊರಗೆಡಹಿದೆ. ಸಿಐಎ ಸಹಿತವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳಿಂದ ತಾನು ಈ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಲೆ ಹಾಕಿರುವುದಾಗಿ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಆ ಪ್ರಕಾರ ಆ ವಿವರಗಳು ಇಂತಿವೆ :

ಬಲಾಬಲಗಳ ವಿವರ ೨೦೧೬

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal ಭಾರತ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತಿ 4 : 126 ರಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ : 1,251,695,584 ಮಾನವಶಕ್ತಿ ಲಭ್ಯತೆ : 616,000,000 ಸೇವೆಗೆ ಶಕ್ತರು : 489,600,000 ವಾóರ್ಷಿಕ ಸೈನ್ಯ ಸೇರಲು ಅರ್ಹ ವಯಸ್ಕತೆ ಪಡೆಯುವವರು.: 22,900,000 ಸಕ್ರಿಯ -ಸೈನ್ಯದ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲರುವವರು : 1,325,000. ಸಕ್ರಿಯ - ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟ ಸೈನ್ಯ ಬಲ : 2,143,000. ಭೂದಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಟ್ಯಾಂಕುಗಳು : 6,464 ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳು (ಎಎಫ್.ವಿ): 6704 ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಗನ್’(ಫಿರಂಗಿ)ಗಳು (ಎಸ್.ಪಿ.ಜಿ) : 290 ಗಾಡಿಯುಳ್ಳ ಫಿರಂಗಿಗಳು ; 7414 ಮಲ್ಟಿಪಲ್- ಲಾಂಚ್ ರಾಕೆಟ್ಗಳು :292 ವಾಯುದಳ ಶಕ್ತಿ ಒಟ್ಟು ಯುದ್ಧವಿಮಾನಗಳು : 2066 ಪೈಟರ್ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟರ್’ಗಳು : 679 ರೆಕ್ಕೆ ಜೋಡಿತ ಧಾಳಿ ವಿಮಾನ : 609 ಸಾಗಣೆ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ : 857 ತರಬೇತಿ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ :318 ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರುಗಳು ; 648 ಧಾಳಿಕಾರ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರುಗಳು : 19 ಧನಬಲ (ಡಾಲgರ್’ಗಳಲ್ಲಿ) ರಕ್ಷಣಾವೆಚ್ಚ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ : 40,000,000,000 ಡಾಲರು ವಿದೇಶೀ ಮುದ್ರಾ ಕೊರತೆ : 549,100,000,000 ಡಾಲರು ವಿದೇಶೀ ಉಳಿತಾಯ ನಿಧಿ : 370,700,000,000 ಡಾಲರು ಖರೀದಿ ಸಾಮಥ್ಯರ್ø ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ :7,411,000,000,000 ಭೂಮಿ ಸನ್ನಿವೇಶ ಭೂ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ  : 3,287,263 ಚ.ಕಿ.ಮೀ. ಸಮುದ್ರ ತೀರ : 7000 ಕಿ.ಮೀ. ಪರಸ್ಪರ ಹೊಂದಿದ ಗಡಿ : 13,888 ಕಿ.ಮೀ. ಜಲಮಾರ್ಗ :14,500 ಕಿಮೀ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತಿ 13 : 126 ರಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ : 199,085,847 ಮಾನವಶಕ್ತಿ ಲಭ್ಯತೆ : 75,325,000 ಸೇವೆಗೆ ಶಕ್ತರು : 75,325,000 ವಾóರ್ಷಿಕ ಸೈನ್ಯ ಸೇರಲು ಅರ್ಹ ವಯಸ್ಕತೆ ಪಡೆಯುವವರು.: 4,345,000 ಸಕ್ರಿಯ -ಸೈನ್ಯದ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲರುವವರು : 620,000 ಸಕ್ರಿಯ - ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟ ಸೈನ್ಯ ಬಲ : 515,000 ಭೂದಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಟ್ಯಾಂಕುಗಳು : 2924 ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳು (ಎಎಫ್.ವಿ): 2828 ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಗನ್’(ಫಿರಂಗಿ)ಗಳು (ಎಸ್.ಪಿ.ಜಿ) : 465 ಗಾಡಿಯುಳ್ಳ ಫಿರಂಗಿಗಳು ; 3278 ಮಲ್ಟಿಪಲ್- ಲಾಂಚ್ ರಾಕೆಟ್ಗಳು :134 ವಾಯುದಳ ಶಕ್ತಿ ಒಟ್ಟು ಯುದ್ಧವಿಮಾನಗಳು : 923 ಪೈಟರ್ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟರ್’ಗಳು : 304 ರೆಕ್ಕೆ ಜೋಡಿತ ಧಾಳಿ ವಿಮಾನ : 394 ಸಾಗಣೆ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ : 261 ತರಬೇತಿ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ :170 ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರುಗಳು ; 306 ಧಾಳಿಕಾರ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರುಗಳು : 52 ಧನಬಲ (ಡಾಲರ್’ಗಳಲ್ಲಿ) ರಕ್ಷಣಾವೆಚ್ಚ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ : 7,000,000,000 ಡಾಲರು ವಿದೇಶೀ ಮುದ್ರಾ ಕೊರತೆ :,58,170,000,000 ಡಾಲರು ವಿದೇಶೀ ಉಳಿತಾಯ ನಿಧಿ : 17,300,000,000 ಡಾಲರು ಖರೀದಿ ಸಾಮಥ್ಯರ್ø ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ :884,200,000,000 ಭೂಮಿ ಸನ್ನಿವೇಶ ಭೂ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ  : 796,095 ಚ.ಕಿ.ಮೀ. ಸಮುದ್ರ ತೀರ : 1046 ಕಿ.ಮೀ. ಪರಸ್ಪರ ಹೊಂದಿದ ಗಡಿ : 1257 ಕಿ.ಮೀ. ಜಲಮಾರ್ಗ : 25,220 ಕಿಮೀ.

^[೧]

^{[೨] [೩]}

ನೌಕಾದಳ

ಭಾರತ ಫ್ಲೀಟ್-ನೌಕಾಸೇನೆ 2 ವಿಮಾನವಾಹಕ ನೌಕೆಗಳು 1 ಭೂಜಲಚರ ಸಾರಿಗೆ ಡಾಕ್ 9 ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಹಡಗು ಟ್ಯಾಂಕ್ 10 ವಿಧ್ವಂಸಕ 14 ಯುದ್ಧನೌಕೆಯು 24 ಕಾರ್ವೆಟ್ಗಳು 6 ಗಣಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಮವಾಗಿದೆ ಹಡಗುಗಳು 14 ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿಗಳು 25 ಗಸ್ತು-ಹಡಗುಗಳು 4 ಮರುಪೂರಣದ ಆಯ್ಲರ್ಸ್ [೪]

ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನೌಕಾಪಡೆ ಪಾತ್ರ ಕಡಲ ರಕ್ಷಣಾ ದಳ & ಧಾಳಿಬಲ ಗಾತ್ರ 30.700 ಸಕ್ರಿಯ 5,000 ಮೀಸಲು 63 ಹಡಗುಗಳು 101 ವಿಮಾನ [೫]

ಭಾರತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಗಳ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು

ಭಾರತದ ಶೀಜು ಎಮ್.ಐ.ಜಿ (ಮಿಗ್) 21 (Sheeju mig21)

ಪಾಕೀಸ್ತಾನದ ಎಫ್ F-16A (F-16A Fighting Falcon)

ಯುದ್ಧ ನೌಕೆಗಳು

• ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ

(ಭಾರತ ಐಎನ್ಎಸ್ ಕೋಲ್ಕತಾ:ದೂರವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಒಂದು ಬರಾಕ್ 8 ಏರ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ನೌಕೆಯಿಂದ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಫೈರಿಂಗ್(SAM).

ಪಾಕಿಸ್ತಾನ PNS ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಮಾಜಿ ಎಚ್ಎಂಎಸ್ ಎವೆಂಜರ್

ಅಣು ಸಮರ ಶಕ್ತಿ

ಭಾರತ ಭಾರತದ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಶೇಖರಣೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚೇನಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನ್ನು ಚಿಮ್ಮಿಸುವ ಸಾಧನಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಲವಾಗಿವೆ. ಲಭ್ಯ ಮಾಹಿತಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ನಮ್ಮ ವಜ್ರ (ಮಿರಾಜ್) ಮತ್ತು ಶಮ್‌ಶೇರ್ (ಸುಧಾರಿತ ಜಾಗ್ವಾರ್) ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ 48 ಅಣುಬಾಂಬ್‌ಗಳಿವೆ; ಪೃಥ್ವಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಮತ್ತು ಬಹುದೂರಗಾಮಿ ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಲ್ಲಿ 56 ಬಾಂಬ್‌ಗಳಿವೆ; ಹಡಗಿನ ಮೇಲಿನ ಧನುಷ್ ಮತ್ತು ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿಯ ಸಾಗರಿಕಾ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಲ್ಲಿ 14 ಅಣುಬಾಂಬ್‌ಗಳಿವೆ. ಭಾರತದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮಿಲಿಟರಿ ತಾಕತ್ತಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ್ದು ತೀರ ದುರ್ಬಲವಾಗಿದ್ದು, ನಾವು ಸಾದಾ ದಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಶೆಲ್‌ಗಳ ಮಳೆಗರೆದರೆ ಅವರು ಸಲೀಸಾಗಿ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರವನ್ನೇ ಚಿಮ್ಮಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ೨೦೧೮ ರ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಭಾರತವು 130–140ನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಅಮೆರಿಕದ ‘ಬುಲ್ಲೆಟಿನ್ ಆಫ್ ಅಟಾಮಿಕ್ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್ಸ್’ ಪತ್ರಿಕೆಯ 2015 ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬಳಿ ಎಫ್-ಸಿಕ್ಸ್‌ಟೀನ್ ಮತ್ತು ಮಿರಾಜ್ ವಿಮಾನಗಳಲ್ಲಿ 36 ಅಣುಬಾಂಬ್‌ಗಳಿವೆ; ಘಝ್ನವಿ, ಶಹೀನ್, ಘಾವ್ರಿ ಮತ್ತು ನಾಸ್ರ್ ಹೆಸರಿನ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಲ್ಲಿ 86 ಬಾಂಬ್‌ಗಳಿವೆ. ದೂರಗಾಮಿ ಬಾಬರ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಯ ಮೇಲೆ 8 ಬಾಂಬ್‌ಗಳು ಕೂತಿವೆ. ಬಾಬರ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ 1300 ಕಿ.ಮೀ ದೂರಕ್ಕೂ ಸಾಗಿ ಬರಬಹುದಾಗಿದ್ದು ಲುಧಿಯಾನಾ, ದಿಲ್ಲಿ, ಜಯಪುರ, ಭೋಪಾಲ, ಲಖ್ನೋ ಮತ್ತು ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್‌ವರೆಗೆ ಬರಬಹುದು. ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಬಾಂಬರ್ ವಿಮಾನಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಸಮುದ್ರ ಪಾತಳಿಯಿಂದ ಕೇವಲ ಮೂರಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುತ್ತ ರಡಾರ್‌ಗಳ ಕಣ್ತಪ್ಪಿಸಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಎಫ್-16 ಮುಂಬಯಿ, ಕಾರವಾರ, ಕೈಗಾ, ಸೀಬರ್ಡ್‌ವರೆಗೂ ಬರಬಹುದು. ೨೦೧೮ ರ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬಳಿ 140ರಿಂದ 150 ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಸಿಡಿತಲೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. [೬][೭]

೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ಬಲಾಬಲ

• ಸುಮಾರು 57 ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ರ‍್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನೀಡುವ ‘ಗ್ಲೋಬಲ್ ಫೈರ್‌ ಪವರ್’ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೈನಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿ 4ನೇ ರ‍್ಯಾಂಕ್ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು 17ನೇ ರ‍್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿದೆ.

ರಕ್ಷಣಾ ಬಜೆಟ್

• 2018ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ₹4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ (₹4,04,365 ಕೋಟಿ ಅಥವಾ 58 ದಶಲಕ್ಷ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರ್) ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಗೆ ನೀಡಿತ್ತು. ಇದು ಭಾರತದ ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇ 2.1ರಷ್ಟು ಮೊತ್ತ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು 1.26 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ರೂಪಾಯಿಯನ್ನು (11 ದಶಲಕ್ಷ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರ್) ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿತ್ತು. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಒಟ್ಟು ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇ 3.6ರಷ್ಟು ಮೊತ್ತ. ಈ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ‘ಇಂಟರ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಸ್ಟ್ರಾಟಜಿಕ್ ಸ್ಟಡೀಸ್’ ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸಿದೆ. ^[೮]

ನೋಡಿ

• ದೇಶದ ಹೆಮ್ಮೆಯ 10 ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು::
• ಭಾರತ
• ಪಾಕಿಸ್ತಾನ
• ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯ
• ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ
• ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ
• ಭಾರತೀಯ ನೌಕಾಸೇನೆ

ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರ

• ಭಾರತ–ಪಾಕ್ ಸೈನಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: ಯಾರ ಬತ್ತಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ? ಇಲ್ಲಿದೆ ಉತ್ತರ;; ಡಿ.ಎಂ.ಘನಶ್ಯಾಮ;d:27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2019;; ಪ್ರಜಾವಾಣಿ

ಉಲ್ಲೇಖ

1. "ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕೀಸ್ತಾನಗಳ ಬಲಾಬಲ". Archived from the original on 2016-11-25. Retrieved 2016-09-23.
2. "ಭಾರತ v/s ಪಾಕಿಸ್ಥಾನ :ಯಾರ ಮಿಲಿಟರಿ ಪವರ್ ಎಷ್ಟಿದೆ ಲೆಕ್ಕಚಾರ ಹೀಗಿದೆ". Archived from the original on 2016-09-24. Retrieved 2016-09-23.
3. "ಭಾರತ v/s ಪಾಕಿಸ್ಥಾನ". Archived from the original on 2016-09-24. Retrieved 2016-09-23.
4. http://indiannavy.nic.in/
5. http://www.paknavy.gov.pk/
6. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2016-10-06. Retrieved 2016-10-07.
7. ‘ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಸಿಡಿತಲೆ ಪಾಕ್‌ನಲ್ಲಿವೆ’; 20 ಜೂನ್ 2018,
8. ಭಾರತ–ಪಾಕ್ ಸೈನಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: ಯಾರ ಬತ್ತಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ? ಇಲ್ಲಿದೆ ಉತ್ತರ;ಡಿ.ಎಂ.ಘನಶ್ಯಾಮd:27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2019