តៃប៉ិ

តៃប៉ិ^[2] ជាផ្លូវការ ទីក្រុងតៃប៉ិ គឺជារដ្ឋធានី ^{[lower-alpha 1]} និងជាក្រុងពិសេសរបស់តៃវ៉ាន់ ។ ^[6] មានទីតាំងនៅភាគខាងជើងនៃកោះតៃវ៉ាន់ ទីក្រុងតៃប៉ិគឺជាតំបន់ជុំវិញនៃក្រុងនៃទីក្រុងតៃប៉ិថ្មី ដែលស្ថិតនៅប្រហែល ២៥គីឡូម៉ែត្រ (១៦ម៉ាយ៍) ភាគនិរតីនៃទីក្រុងកំពង់ផែភាគខាងជើងនៃគីលុង ។ ទីក្រុងភាគច្រើនស្ថិតនៅលើអាងតៃបុិដែលជាបឹងបុរាណ។ អាងនេះត្រូវបានព្រំប្រទល់ដោយជ្រលងតូចចង្អៀតនៃទន្លេ គីលុង និង ស៊ិនដៀន ដែលភ្ជាប់គ្នាបង្កើតជា ទន្លេថាំស៊ូអ៊ី តាមព្រំដែនភាគខាងលិចរបស់ទីក្រុង។ ^[7]

ទីក្រុងតៃបុិ 臺北市 តៃបុិ
រដ្ឋធានី
មើលពីលើ: តៃបុិ១០១នៅកណ្តាលទីក្រុងតៃប៉ិ, ការិយាល័យប្រធានាធិបតី, ភ្នំជីស៊ីង, សាលមន្ទីររាជវាំង, ប្រាសាទបាងកាលុងសាន, វិមានអនុស្សាវរីយ៍ ឈៀង កៃសេន, ស៊ីមេនឌីង
ទង់ជាតិ Logo
និរុត្តិសាស្ត្រ: វ៉េដ–ហ្គែយល្ស៍: Tʻai²-pei³; ន័យចំ "North of Taiwan"
ឈ្មោះហៅក្រៅ:  ទីក្រុងអាហ្សាល្លីស
[[file:ទំព័រគំរូ:Location map Taiwan|240px|ទីក្រុងតៃបុិ is located in ទំព័រគំរូ:Location map Taiwan]]<div style="position: absolute; z-index: 2; top: Expression error: Unrecognized punctuation character "[".%; left: Expression error: Unrecognized punctuation character "[".%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0;"> [[File:ទំព័រគំរូ:Location map Taiwan|6x6px|ទីក្រុងតៃបុិ|link=|alt=]] <div style="font-size: %; line-height: 110%; z-index:90; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; Expression error: Unrecognized punctuation character "[".">ទីក្រុងតៃបុិ
ប្រទេស	តៃវ៉ាន់
តាំងទីលំនៅ	១៧០៩
ប្តូរឈ្មោះតៃហុគូ	១៧ មេសា ១៨៩៥
ស្ថានភាពទីក្រុង	២៥ តុលា ១៩៤៥
រដ្ឋធានីជាតិបណ្តោះអាសន្ន	៧ ធ្នូ ១៩៤៩
បង្កើតឡើងវិញជាក្រុងដែលគ្រប់គ្រងដោយពួកយ័ន	១ កក្កដា ១៩៦៧
អាសនៈទីក្រុង	ស្រុកស៊ិនយី 25°02′15″N 121°33′45″E
ស្រុក	១២
ស្រុកធំបំផុត	ស្រុកដាអាន
រដ្ឋាភិបាល
▪ អភិបាលក្រុង	ឈៀង វ៉ានអាន (គួមីនតាង)
នីតិបញ្ញត្តិ	ក្រុមប្រឹក្សាក្រុងតៃប៉ិ
តំណាងជាតិ
• នីតិប្បញ្ញត្តិយ័ន	៨នៃ១១៣មណ្ឌលបោះឆ្នោត
ផ្ទៃដី
• សរុប	២៧១.៨០ គ.ម២ (១០៤.៩៤ ម៉ាយ ក.) (ទី១៦)
• ទឹក	២.៧ គ.ម២ (១�០ ម៉ាយ ក.)
ចំនួនប្រជាជន
• ប៉ាន់ស្មានឆ្នាំ​ មីនា ២០២៣	២,៤៩៤,៨១៣នាក់ (4th) 9,078,000 (urban)[1] (ទី៤)
GDP (PPP)	ប៉ាន់ប្រមាណឆ្នាំ ២០១៦
• សរុបl	$៦៥,៥៣៩ (ទី១)
GDP (តិចតូច)	ប៉ាន់ប្រមាណឆ្នាំ ២០១៦
• សរុប	NT$៩៩០,២៩២ (ទី១)
តំបន់ម៉ោង	UTC+៨ (ពេលវេលាស្តង់ដារជាតិ)
លេខ​កូដ​ហៅ​ទូរសព្ទ	(០)២
លេខកូដប្រៃសណីយ	១០០–១១៦
កូដ ISO 3166	TW-TPE
គេហទំព័រ	gov.taipei (in Chinese) en.gov.taipei (in English) ទំព័រគំរូ:Infobox place symbols

ទីក្រុងតៃប៉ិគឺជាផ្ទះសម្រាប់ប្រជាជនប៉ាន់ស្មានចំនួន ២,៤៩៤,៨១៣នាក់ (ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣) ^[8] បង្កើតជាផ្នែកស្នូលនៃតំបន់ទីប្រជុំជនតៃប៉ិ-គីលុង ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា "មហាតៃប៉ិ" ដែលរួមមានទីក្រុងក្បែរនោះនៃទីក្រុងតៃប៉ិ និងទីក្រុងគីលុង ផងដែរ ជាមួយនឹងចំនួនប្រជាជន ៧,០៤៧,៥៥៩នាក់ ^{[8] [9]} ជាតំបន់ទីក្រុងដែលមានប្រជាជនច្រើនបំផុតទី៤០ នៅលើពិភពលោក—ប្រហែលមួយភាគបីនៃពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់រស់នៅក្នុងតំបន់រថភ្លើងក្រោមដី។ ឈ្មោះ "តៃប៉ិ" អាចសំដៅលើតំបន់ទីប្រជុំជនទាំងមូល ឬគ្រាន់តែក្រុងតែប៉ុណ្ណោះ។ តៃប៉ិបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលនយោបាយនៃកោះនេះតាំងពីឆ្នាំ១៨៨៧ នៅពេលដែលវាបានក្លាយជាអាសនៈនៃខេត្តតៃវ៉ាន់ ដំបូងដោយរាជវង្សឈីងរហូតដល់ឆ្នាំ១៨៩៥ និងម្តងទៀតពីឆ្នាំ១៩៤៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៦ ដោយរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិន ^{[lower-alpha 2]} ជាមួយនឹងចន្លោះពីឆ្នាំ១៨៩៥ ដល់ ឆ្នាំ១៩៤៥ ជា​អាសនៈ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទូទៅ​នៃ​កោះ​តៃវ៉ាន់ ​ក្នុង​អំឡុងការ​គ្រប់គ្រង​របស់​ជប៉ុន ។ ទីក្រុងនេះបានក្លាយជាអាសនៈជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលសាធារណរដ្ឋចិន ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៩ វាបានក្លាយជាក្រុងពិសេសរបស់ប្រទេស (ពេលនោះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាក្រុងគ្រប់គ្រងដោយយ័ន) នៅថ្ងៃទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៦៧ ពីស្ថានភាពទីក្រុងខេត្ត ។

នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​ព័ត៌មាន​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស ឈ្មោះ ​តៃប៉ិ ​ជា​ញឹក​ញាប់​ប្រើ​ជា ​ពាក្យ​ប្រជុំ ​សំដៅ​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កណ្តាល​ដែល​គ្រប់​គ្រងតំបន់​តៃវ៉ាន់ ។ ដោយសារតែ ស្ថានភាពនយោបាយមិនច្បាស់លាស់របស់តៃវ៉ាន់ ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ពាក្យ ចិនតៃប៉ិ ក៏ត្រូវបានគេប្រើជាញឹកញាប់ជាសទិសន័យ សម្រាប់ប្រទេសទាំងមូល ដូចជាពេលដែលតំណាងរដ្ឋាភិបាលរបស់តៃវ៉ាន់ចូលរួមក្នុងអង្គការអន្តរជាតិ ឬនៅពេលដែលអត្តពលិករបស់តៃវ៉ាន់ចូលរួមប្រកួតក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអន្តរជាតិ រួមទាំង កីឡាអូឡាំពិក ។

ឯកសារយោង

1. "Demographia World Urban Areas PDF" (PDF). Demographia. Archived (PDF) from the original on 3 May 2018. Retrieved 2021-12-04.
2. "Taipei" Archived 8 December 2017 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.. Random House Webster's Unabridged Dictionary.
3. Tseng Ying-yu, Sofia Wu (4 December 2013). "Taipei is Republic of China's capital, minister said". Central News Agency. Archived from the original on 20 September 2018. Retrieved 13 October 2021.
4. "Since the implementation of the Act Governing Principles for Editing Geographical Educational Texts (地理敎科書編審原則) in 1997, the guiding principle for all maps in geographical textbooks was that Taipei was to be marked as the capital with a label stating: "Location of the Central Government"". 4 December 2013. Archived from the original on 1 November 2019. Retrieved 1 November 2019.
5. "2020-2021 TAIWAN at a glance". Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan). 2021. Archived from the original on 17 November 2021. Retrieved 31 December 2021.
6. "Taiwan-U.S. Relations". Taipei Economic and Cultural Representative Office in the United States. 4 December 2021. Archived from the original on 25 November 2021. Retrieved 31 December 2021.
7. "Taipei City Government: Home – I. Geographic Overview". Taipei City Government. 23 October 2006. Archived from the original on 9 December 2013. Retrieved 4 August 2009. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
8. 鄉鎮市區人口及按都會區統計. Taiwan Ministry of Interior. December 2015. Archived from the original on 9 December 2013. Retrieved 11 December 2016. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
9. "Methods and Term Definitions". Directorate General of Budget, Accounting and Statistics. Archived from the original on 12 December 2018. Retrieved 4 August 2009.

1. The Constitution of the Republic of China does not stipulate any city, including Taipei or its pre-1949 capital, Nanjing, as the de jure capital of the Republic of China. However, Taipei has been designated the official seat of central government by a decree, thus making it the de facto capital.^[3][4][5] Despite having no actual control, the People's Republic of China considers Taipei to be the capital of its claimed Taiwan Province.
2. The Taiwan Provincial Government subsequently moved to Zhongxing New Village in Nantou County until it was dissolved in 2018.