តូក្យូ
From Wikipedia, the free encyclopedia
តូក្យូ(ជប៉ុន: 東京) ជាអធិរាជធានីរបស់ប្រទេសជប៉ុន ហើយជាទីក្រុងដែលធំជាងគេនៅលើពិភពលោក ។ ដប់ភាគរយនៃជនជាតិជប៉ុនគឺរស់នៅក្នុងទីក្រុង តូក្យូ ហើយក៍ច្រើនលើសពីម្ភៃភាគរយ នៃចំនួនប្រជាជនដែលរស់នៅតាមបណ្ដាខេត្ត។ នៅឆ្នាំ ២០០៧ចំនួនអត្រាប្រជាជនគឺមានចំនួនដល់ ១២,៧៩០,០០០។ ទីក្រុងតូក្យូគឺជាមជ្ឍមណ្ឌល ខាងផ្នែកជំនួញ ពាណិជ្ចកម្ម ឧស្សហកម្ម នៃប្រទេសជប៉ុន រឹសំរាប់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូលផងដែរ។
តូក្យូ 東京都 | |||
---|---|---|---|
ទីក្រុងមហានគរ | |||
ទីក្រុងតូក្យូ | |||
[[File:|250px|none|alt=|ទ្រនិចនាឡិកាពីលើ: នីស៊ី-ស៊ីនជុគុ អគារខ្ពស់ និងភ្នំហ្វឹជី, ស្ពានឥន្ទធនូ, អគារជាតិរបបអាហារ, ស្ថានីយ៍តូក្យូ នៅម៉ារុណុអ៊ូឈិ, ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ, ឆ្លងស៊ីប៊ូយ៉ា, តូក្យូស្កាយធ្រី, ប៉មតូក្យូ]]ទ្រនិចនាឡិកាពីលើ: នីស៊ី-ស៊ីនជុគុ អគារខ្ពស់ និងភ្នំហ្វឹជី, ស្ពានឥន្ទធនូ, អគារជាតិរបបអាហារ, ស្ថានីយ៍តូក្យូ នៅម៉ារុណុអ៊ូឈិ, ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ, ឆ្លងស៊ីប៊ូយ៉ា, តូក្យូស្កាយធ្រី, ប៉មតូក្យូ | |||
| |||
ចម្រៀង: "ចម្រៀងទីក្រុងតូក្យូ" (東京都歌, Tōkyō-to Ka?) | |||
ទីតាំងនៅប្រទេសជប៉ុន | |||
[[File:|250px|none|alt=|Location of តូក្យូ]] | |||
ប្រទេស | ជប៉ុន | ||
តំបន់ | កាន់តូ | ||
កោះ | ហុនស៊្យូ | ||
រាជធានី | តូក្យូ[1] | ||
ការបែងចែក | 23 វួដពិសេស, 26 ទីក្រុង, 1 ស្រុក, and 4 អនុខេត្ត | ||
រដ្ឋាភិបាល | |||
• Body | រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតូក្យូ | ||
• អភិបាល | យូរីកុ ខូអ៊ីកេ (TF) | ||
• តំណាង | 42 | ||
• ក្រុមប្រឹក្សា | 11 | ||
ផ្ទៃក្រឡា[2] | |||
• សរុប | ២១៩៤.០៧ គម2 (៨៤៧.១៤ ម៉ាយ ការ) | ||
ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃក្រឡា | ទី 45 នៅប្រទេសជប៉ុន | ||
កម្ពស់ខ្ពស់បំផុត[3] | ២០១៧ m (៦៦១៧ ft) | ||
កម្ពស់ទាបបំផុត | ០ m (០ ft) | ||
ប្រជាជន (2021)[4] | |||
• សរុប | ១៤,០៤៣,២៣៩ | ||
• ចំណាត់ថ្នាក់ | ទី 1 នៅប្រទេសជប៉ុន | ||
• សន្ទភាព | ៦៣៦៣/km2 (១៦៤៨០/sq mi) | ||
• Metro[5] | ៣៧,៤៦៨,០០០ (2018, Greater Tokyo Area), ១st in the world | ||
ប្រជានាម | Tokyoite | ||
GDP (2018)[6] | |||
• សរុប, នាម | ¥106.6 trillion (US$1.0 trillion) | ||
• ក្នុងមនុស្សម្នាក់ | ¥7.7 million (US$70,000) | ||
ល្វែងម៉ោង | ម៉ោងស្តង់ដារជប៉ុន (ម.ស.ស.+09:00) | ||
ISO 3166-2 | JP-13 | ||
ផ្កា | Yoshino cherry | ||
ដើមឈើ | Ginkgo | ||
បក្សី | Black-headed gull | ||
គេហទំព័រ | metro.tokyo.lg.jp |
តូក្យូគឺជាផ្នែកមួយនៃប្រទេសជប៉ុន ដែលហៅថាទីវាលគេនតូ។ ពិតណាស់ទីក្រុងតូក្យូគឺជាឈូងសមុទ្រ។ ទន្លេពីរគឺ ហូរឆ្លងកាត់តូក្យូ។ ទីមួយនោះគឺទន្លេហ្សូមីដា ដែលហូរពីទិសខាងជើងទៅទិសខាងត្បូង ហើយនិងហូរចូលទៅក្នុងឈូងសមុទ្រនៃទីក្រុងតូក្យូ ។ ហើយទន្លេមួយទៀតនោះគឺមានឈ្មោះថា តាម៉ា ដែលហូរពីទិសខាងលិចទៅទេសខាងកើត ។ ទន្លេតាម៉ាគឺជាព្រំដែនខណ្ឌរវាងទីក្រុងតូខ្យួនិង ប្រទេសជិតខាងគឺ ប្រទេសកាវ៉ាសាគី ។
ទីក្រុងតូក្យូគឺមានន័យថាជា (រាជធានី នៃភាគខាងកើត) នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ វាបានក្លាយជារាជធានីនៃប្រទេសជប៉ុនគឺនៅពាក់កណ្ដាលនៃសតវត្សទី១៩ ហើយនៅសតវត្សនោះគឺទីក្រុងតូក្យូមានឈ្មោះថា អេឌូ តូ តូក្យូ ។ បន្ទាប់មកគឺមានឈ្មោះថា គីយូតូ ដែលជារាជធានីនៃប្រទេសជប៉ុន។ រាជាធិរាជនៃប្រទេសជប៉ុន មានឈ្មោះថា តេនណូដែលរស់នៅក្នុងគីយ៉ូតូ។ អ៊ីដូគឺជាកន្លែងដែល តូគូកាវា សូហ្កាន់រស់នៅ។ ទីក្រុងថ្មីត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ សូហ្កាន់ ។ បន្ទាប់មកវាបានកកើតជាទីក្រុងតូចមួយ នៅក្នុងសមុទ្រ ។ អេឌូ មានន័យថា (មាត់ ទន្លេ) ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន ។
ទីក្រុងតូក្យូគឺត្រូវបំភ្លេចបំផ្លាញដោយសារ ភ្លើងឆេះដោយចាប់ផ្ដើមពីក្រៀតកេនតូ ក្នុងការរំជួយដីនៅឆ្នាំ១៩២៣ ។ វាបានកើតឡើងដោយអាក្រក់យ៉ាសាហហាវឃោឃៅដោយ សារការទំលាក់គ្រាប់បែកក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ។ ការទំលាក់គ្រាប់បែកច្រើនជាងគេបំផុតនោះគឺនៅ ថ្ងៃទី ១០ ខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៥ ។ ១/៣នៃទីក្រុងតូក្យូ ត្រូវបានឆេះដោយសារគ្រាប់បែក ហើយប្រហែលជា ១០០,០០០ នៃប្រជាជនត្រូវបានស្លាប់ ។ ក្រោយពេលប្រទេសជប៉ុនត្រូវបាន ខូតខាតនិងបាត់បង់ដោយសារសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ទីក្រុងត្រូវបានសាងសង់សារឡើងវិញជាថ្មី ។