Герпетология

Герпетология (грек. herpeton – бауырымен жорғалаушылар және logos – ілім) – бауырымен жорғалаушылар мен қосмекенділерді зерттейтін ғылым, зоологияның бір саласы. Бұрын Г. тек бауырымен жорғалаушыларды ғана зерттесе, қазір оның құрамына қосмекенділерді зерттейтін батрахология (грек. batrachos – бақа және logos – ілім) саласы енді. Герпетология бойынша жүйелі зерттеулер Қазақстанда 1930 жылдан бері жүргізілуде. Морфологиялық, физиология және гельминтология зерттеулер жүргізіліп, бауырымен жорғалаушылар мен қосмекенділердің жүйеленімі жасалды, оларды шаруашылыққа тиімді пайдалану мәселелеріне көңіл бөлінуде. Герпетология жөніндегі зерттеулерді ҚР-ның Білім және ғылым мин-нің Зоология институты үйлестіріп отырады.Бауырымен жорғалаушылардың коллекциясы жасалып, олардың биоценоз құрудағы рөлі анықталды; сирек кездесетін және жойылып бара жатқан бауырымен жорғалаушылар мен қосмекенділер есепке алынып, олардың ареалы (таралу аймағы) айқындалды; қосмекенділердің жаңа 1 түрі (Даната құрбақасы), бауырымен жорғалаушылардың жаңа 2 түрі (Зайсан жұмырбас кесірткесі, Шұбар кесіртке) табылды. Көп жылдық зерттеу нәтижелері «Қазақстанның бауырымен жорғалаушылары» (К.П.Параскив, 1956ж.), «Қазақстанның қосмекенділері» (К.Ы.Ысқақова, 1959ж.) және «Қазақстанның шөлде мекендейтін кесірткелері» (З.К.Брушко, 1996ж.) жинақтарына енді. Морфол., физиология және гельминтология зерттеулер жүргізіліп, бауырымен жорғалаушылар мен қосмекенділердің жүйеленімі жасалды, оларды шаруашылыққа тиімді пайдалану мәселелеріне көңіл бөлінуде. Герпетология жөніндегі зерттеулерді Қазақстан Білім және ғылым министрілігінің Зоология институты үйлестіріп отырады.

Съездер

• III-й Всемирный герпетологический конгресс (World Congress of Herpetology, 2-10 тамыз 1997, Prague)
• III Съезд Европейского герпетологического общества (Прага, ЧССР, 3rd Ordinary General Meeting of the Societas Europaea Herpetologica, 1985)
• IV Съезд Европейского герпетологического общества (Nijemegen, 4th Ordinary General Meeting of the Societas Europaea Herpetologica, 1987)
• VI Съезд Европейского герпетологического общества (Будапешт, Венгрия, 6th Ordinary General Meeting of Societas Europea Herpetologica, 1991)
• VII Съезд Европейского герпетологического общества (Барселона, Испания, 7th Ordinary General Meeting of Societas Europea Herpetologica, 1993)
• VIII Съезд Европейского герпетологического общества (Бонн, ФРГ, 1995; 8th Ordinary General Meeting of the Societas Europaea Herpetologica)
• IX Съезд Европейского герпетологического общества (Франция, 1998; 176 участников)
• X Съезд Европейского герпетологического общества (Грекия, о. Крит, 1999; 148 участников)
• XI Съезд Европейского герпетологического общества (Словении, 2001; 86 человек)
• XII съезд Европейского герпетологического Общества (Санкт-Петербург, 12-16 тамыз 2003 года; 340 делегатов)
• XIII-й Европейский герпетологический Конгресс (Италия, 2005)
• XV-й Европейский герпетологический Конгресс (планируется 27 қыркүйек — 2 қазан 2009 года, Кусадасы — Айдын, Түркия) [1] Мұрағатталған 13 мамырдың 2008 жылы.
• I Съезд герпетологического общества им. А.М. Никольского (4-7 желтоқсан 2000 г., Пущино)
• II Съезд герпетологического общества им. А.М. Никольского (12-16 тамыз 2003 г., Санкт-Петербург)
• III Съезд герпетологического общества им. А.М. Никольского (9-13 қазан 2006 г., Пущино-на-Оке)
• IV Съезд герпетологического Общества им. А.М. Никольского (12-17 қазан 2009 г., Қазан (қала) [2])
• V Съезд герпетологического Общества им. А.М. Никольского (планируется в қазан 2012 г. в Минске [3])

Қоғамдар

• Герпетологическое общество имени А. М. Никольского при Российской академии наук. Образовано в 1991 году
• Societas Europaea Herpetologica Мұрағатталған 25 қаңтардың 2009 жылы.
• Американское общество ихтиологов и герпетологов (American Society of Icthyologists and Herpetologists)
• www.euroherp.com

Дереккөздер

^[1]

1. Қазақ энциклопедиясы