From Wikipedia, the free encyclopedia
Қырыққұлақтәрізділер немесе қырыққұлақ (лат. Polypodіophyta) — жоғары сатыдағы споралы өсімдіктер. Палеозой эрасында өскен риниофиттерден дамыған.
| Қырыққұлақтәрізділер | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||
|
Қырыққұлақтардың басым көпшілігі ылғады және қараңғы жерлерде өседі. Кейбір түрлері құрғақ жерлерде, жартастарда, тау баурайларында өседі. Эпифиттерге жататын қырыққұлақтар ағаштарда өседі.
Дүние жүзіне кең тараған 3 класы, 300-дей туысы, 12 мыңдай түрі бар. 4 класының (''Aneurophytopsіda'', ''Archaeopterіdopsіda'', ''Cladoxylopsіda'', ''Zygopterіdopsіda'') қазба қалдықтары табылған. Қырыққұлақтәрізділердің арасындағы ксерофиттің суда өсетін де түрлері бар. Тропикте эпифит түрлері көп кездеседі.
Қырыққұлақ көркем жапырақты көпжылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанның таулы аймақтарында кездеседі. Жер шарында он бір мыңға жуық түрі табиғатта, көгалдандыруда және бөлме гүлі ретінде үйде өсіріледі. Күтімді көп қажет етпейді, кез келген жағдайда жақсы өседі. Табиғаттағы қырыққұлаққа қарағанда үй жағдайында өсірілетіндерінің жапырақтары әдемі болып келеді. Жапырақтары ұсақ, жіңішке, жиегі ирек, жылтыр түрлері де бар. Қырыққұлақ – өсімдіктер әлеміндегі бірден-бір гүлдемейтін өсімдік. жапырақ астындағы споралары арқылы көбейеді. Үй жағдайында жеңіл өсірілетін қырыққұлақтардың бірі – нефролепис [1].
Қырыққұлақтәрізділердің көпшілік түрінің жапырағын тағам ретінде пайдаланады. Кейбір түрінен дәрі алынады (усасыр қырыққұлақ (Dryopterіs)), көпшілігін әсемдік үшін өсіреді.[2]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
