Координаттар жүйесі

Координаттар (лат. co – бірге және ordіnatus – тәртіптелген, анықталған) — жазықтықтағы, кез-келген беттегі не кеңістіктегі нүктенің орнын анықтайтын сандар. Ғылымға, ең әуелі, аспан сферасындағы не Жер шары бетіндегі нүктенің орнын (ендік пен бойлық) анықтайтын астрономиялыһ және географиялық кординаттар енді (қараңыз ^[1]). 17 ғасырда Р.Декарт кординаттар әдісі арқылы геометрия мен математикалық анализдің арасындағы өзекті байланысты ашты^[2].

Механикада, математикада физикада, т.б. салаларда сфералық Координаттар (r, , ), цилиндрлік Координаттар (, , z), эллипсоидтық Координаттар жиі қолданылады. Кеңістіктегі біртекті Координаттар жазықтықтағы Координаттар сияқты енгізіледі.^[3]

Түрлері

• Декарттық координаттар жүйесі — евклидтік кеңістіктегі түзу сызықты координаттар жүйесі;
• Түзу сызықты координаттар— координаттар бас нүктесі және осы нүктеде қиылысатын түзу сызықты координаттар осьтері бойынша анықталатын координаттар;
• Тікбұрышты координаттар — барлық осьтері өзара перпендикуляр болатын түзу сызықты координаттар;
• Сфералық координаттар — барлық осьтері өзара перпендикуляр болатын түзу сызықты координаттар;

Жазық тікбұрышты координаттар жүйесі

Тағы қараңыз

• Аспан координаттар жүйесі
• Декарт координаттары
• Жазық тікбұрышты координаттар жүйесі