Neorealizm

Neorealizm (neo... Ha'm realizm) — 1) 20-a.din' 40-jılları ortasınan 50-jillar ortasına shekem italiya kinosında belgili bolg'an ag'ım. Demokratik milliy o'ner ushın gu'res ha'diysesinde quralg'an. Ijtimaiy adalat ha'm insannin' qadir-qimbati ideyalarin qorg'aydi. O'mirlik faktlar tiykarinda qurilg'an filmler ko'bisi jas ijrashilar qatnasinda jaratildi. N.nin' manifesta R.Rosse-lininin' "Rim — ashiq qala"i (1945) filmidir. Ch. Dzavattini, L. Viskonti, V. De Sika, J. de Santis, P. Jer-mi kibiler N.din' kino o'nerindegi tiykarg'i wa'killeri. N. Italiya kine-matografiyasi ha'm b. ma'mleketlerdin' ilgar kinosi rawajina u'lken ta'sir ko'rsetdi; 2) a'debiyatda N. Jaziwshilari ijodi demokratik jo'nelisi, azatliq ideallari ha'm ijtimayiy adalatqa insaniy isenimi menen ajralip turadi. . Qarsiliq ko'rsetiw ha'reketi, fashizmga qarsi gures temasi V. Pratolinining lirik esteliklerinde, R. Vigano, I. Kalvino romanlarinda, J. Bassani ha'm b.ning da'stanlarinda su'wretlengen. N. O'nerinde o'tkir ijtimoiy ma'selelerge bag'ishlangan asarlar ha'm bar: V. Pratolininin' "Ka'mbag'al su'yiskenler qissasi" (1947) ha'mda "Metel-lo" romani (1954); K. Levi ocherklari; E. de Filipponing "Neapol — millioner" komediyasi (1945); P. P. Pazolini sheriyati ha'm b.; 3) Italiya su'wret o'neri (1940—50 j.lar)dagi jo'nelis; Italiya kinosi, a'debiya-ti ha'm teatridagi ag'im ha'm ayrim bir waqitdagi jo'nelishlerden atin alg'an. 2-jahan urisi jillari Qarsiliq ko'rsetiw ha'reketi natijesinde uliwma demokratik qadiriyatlar tikleniwi, 19—20-a.lar Evropa o'nerinin tu'rli ag'imlar (ma'selen, romantizm ha'm ekspressionizm)nin usillarin qollawlar N.ning rawajlaniwina tiykar boldi. Neorealist-rassomlar (R. Guttuzo, G. Mukki, A. Pitssinato ha'm b.) waqiyaliqti, onin' ba'rshe qarama-qarsiliqlar keskinligin o'nerde jana ruxiy qadriyatlar ha'm jana qahramonlar — miynet aqilli, oning o'mirlik qatiyati ha'm ishki qudrati menen haqqoniy su'wretlewge intil-diler. N. ga jaqin qadiriyatlar uristan keyingi demokratik su'wret o'nerinde ha'm b. ma'mleketler (Mas, Frantsiyada B. Taslitskiy, A. Fujeron ha'm b.)da ham su'wretlendtin boldi.^[1]

Siltemeler

1. ÓzME. Birinshi tom. Tashkent, 2000-jil