Nanotexnologiya
From Wikipedia, the free encyclopedia
Nanotexnologiya — fundamental hám ámeliy pán hám texnologiya tarawı bolıp, ol teoriya tiykarları, izertlewler, analiz hám sintezdiń ámeliy usılları, sonıń menen birge, málim atom dúzilisine iye bolǵan ónimlerdi islep shıǵarıw hám olardan paydalanıw usılları menen shuǵıllanadi[1]. Nanotexnologiyanıń ámeliy tárepi atomlar, molekulalar hám nanobólekshelerdi jaratıw, qayta islew hám manipulyatciyalaw ushın zárúr bolǵan apparatlar hám olardıń strukturalıq bólimlerin islep shıǵarıwdı óz ishine aladı. Nanomaterial bolıwı ushın keminde bir sızıqlı ólshemi 100 nm den kem bolıwı zárúr[2]. Nanotexnologiyalar dástúriy pánlerden sapa jaǵınan parq etedi, sebebi bunday shkalalarda materiya menen islewdiń ádetiy makroskopik texnologiyaları kóbinese qollanılmaydı hám ádettegi shkalada áhmiyetsiz bolǵan mikroskopik hádiyseler sezilerli dárejede kúsheyedi. Nanotexnologiya, atap aytqanda, molekulyar texnologiya jańa júdá kem úyrenilgen pánlerden bolıp tabıladı. Bul tarawda boljaw etilgen tiykarǵı jańa ashılıwlar ele ámelge asırilmaǵan. Soǵan qaramay, alıp barılıp atırǵan izertlewler álleqashan óziniń ámeliy nátiyjelerin berip atır. Nanotexnologiyada aldıńǵı pán jetiskenliklerinen paydalanıw onı joqarı texnologiya retinde klassifikaciyalaw imkaniyatın beredi. Zamanagóy elektronikanıń rawajlanıwı apparatlardıń ólshemlerin kemeytiw ústinde alıp barılıp atır. Basqa tárepten, klassikalıq islep shıǵarıw usılları óziniń tábiyiy, ekonomikalıq hám texnologiyalıq tósıǵına jaqınlasıp atır, bul jerde apparattıń ólshemi azmaz azayadı, biraq ekonomikalıq tárepten qárejetler eksponensial túrde ámelge asadı. Nanotexnologiya - elektronika hám basqa ilim-pándi kóp talap etetuǵın tarmaqlardı rawajlandırıwda náwbettegi logikalıq qádem bolıp tabıladı[3].