ტოლუოლი

ტოლუოლი ან ტოლუენი — არომატული ნახშირწყალბადი ფორმულით ${\displaystyle {\ce {C7H8}}}$. არის უფერო, წყალში უხსნადი, საღებავის მსგავსი სუნის მქონე, თხევადი ნივთიერება; ბენზოლის ბირთვის მონო ჩამნაცვლებელი, ანუ ბენზოლის ციკლში ერთი წყალბადი ჩანაცვლებულია მეთილის ჯგუფით და უკავშირდება ფენილის ჯგუფს. IUPAC-ის სისტემატიკური სახელია მეთილბენზოლი. გამოიყენება მრეწველობაში და ორგანულ გამხსნელად. შედის საღებავებისა და წებოების შემადგენლობაში. იწვევს ნევროლოგიურ დაავადებებს.^[3][4]

ტოლუოლი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდება	ტოლუენი[1]
ტრადიციული სახელწოდება	ტოლუოლი, ფენილმეთანი.
ფარდ. მოლეკ. მასა	${\displaystyle {\ce {C7H8}}}$ მ. ა. ე.
მოლური მასა	92.141 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	0.87 [2] გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	−95[2] °C
დუღილის ტემპერატურა	111[2] °C
სტრუქტურა
დიპოლური მომენტი	0.36 დ

სქოლიო

1. (2014) „Front Matter“, Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry, გვ. 139. DOI:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. „Toluene and xylene are preferred IUPAC names, but are not freely substitutable; toluene is substitutable under certain conditions, but only for general nomenclature (see P-15.1.8 for a general substitution rules for retained names).“
2. Record in the GESTIS Substance Database of the Institute for Occupational Safety and Health. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-09-01. ციტირების თარიღი: 2019-09-01.
3. Streicher, H. Z.; Gabow, P. A.; Moss, A.H.; Kono, D.; Kaehny, W. D. (1981). „Syndromes of toluene sniffing in adults“. Annals of Internal Medicine. 94 (6): 758–62. doi:10.7326/0003-4819-94-6-758. PMID 7235417.
4. Devathasan, G.; Low, D.; Teoh, P. C.; Wan, S. H.; Wong, P. K. (1984). „Complications of chronic glue (toluene) abuse in adolescents“. Aust N Z J Med. 14 (1): 39–43. doi:10.1111/j.1445-5994.1984.tb03583.x. PMID 6087782.

პორტალი ქიმია