ინტელექტუალური საკუთრება

ინტელექტუალური საკუთრება (IP) (ინგლ. intellectual property) — იმ უფლებათა ერთობლიობა, რომლებიც წარმოიშობიან შემოქმედებით საქმიანობასთან დაკავშირებით ლიტერატურის, ხელოვნების, მეცნიერებისა და საზოგადოებრივი წარმოების სფეროში. ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტებია ლიტერატურისა და ხელოვნების ნაწარმოებები, ხელოვნების შემსრულებლობითი საქმიანობა, მაგნიტოფონური და გრამოფონური ჩანაწერი, რადიო და ტელეგადაცემა, მეცნიერული ნაშრომი და აღმოჩენა, გამოგონება, სამრეწველო ნიმუში, სასაქონლო ნიშანი, საფირმო დასახელება და ა. შ.

ინტელექტუალური საკუთრების თანამედროვე კონცეფცია ყალიბდებოდა ინგლისში XVII-XVIII საუკუნეებში. ხოლო ტერმინი „ინტელექტუალური საკუთრება“ პირველად გამოიყენეს XIX საუკუნეში. XX საუკუნიდან ის უკვე ჩვეულებრივი მოვლენა გახდა მსოფლიოს სამართლებრივი სისტემისთვის.

ინტელექტუალური საკუთრების კანონმდებლობის ძირითადი მიზანი არის წახალისება ინტელექტუალური საქონლის ფართე სპექტრის შესაქმნელად.^[1] ამის მისაღწევად კანონი ადამიანებს და ორგანიზაციებს მათ მიერ შექმნილ იმფორმაციასა და ინტელექტუალურ საქონელზე ანიჭებს უფლებას, როგორც წესი, დროის განსაზღვრული პერიოდით. ეს ინტელექტუალური საკუთრების შემქმნელებს აძლევს ეკონომიკურ სტიმულს.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 172.

რესურსები ინტერნეტში

• ინტელექტუალური საკუთრება

სქოლიო

1. Goldstein, Paul; Reese, R. Anthony (2008). Copyright, Patent, Trademark and Related State Doctrines: Cases and Materials on the Law of Intellectual Property (6th ed.). New York: Foundation Press. ISBN 978-1-59941-139-2.