From Wikipedia, the free encyclopedia
კვიპროსის დემოგრაფია — კვიპროსის მოსახლეობის შემადგენლობისა და მოძრაობის ხალხთაღწერილობა, მათ შორის: მოსახლეობის ზრდა, მოსახლეობის სიმჭიდროვე, ეთნიკური კუთვნილება, განათლების დონე, ჯანმრთელობისა და ეკონომიკური მდგომარეობა, რელიგიური კუთვნილება და სხვა ასპექტები. კვიპროსის მოსახლეობა ორ ძირითად ეთნიკურ ჯგუფად, კვიპროსელ ბერძნებად და კვიპროსელ თურქებად იყოფა. მათ გააჩნიათ საერთო წეს-ჩვეულებები, თუმცა ეროვნებაზე, რელიგიაზე, ენასა და საკუთარ სამშობლოსთან კავშირზე დაფუძნებულ თვითმყოფადობას ინარჩუნებენ. 1964 წლამდე, სანამ დაპირისპირება დაიწყებოდა, კვიპროსის მოსახლეობის 77%-ს კვიპროსელი ბერძნები, 18%-ს კვიპროსელი თურქები, 5%-ს კი — სხვა ეროვნების წარმომადგენლები შეადგენდნენ.[1]
1974 წლიდან, თურქების კვიპროსში შეჭრის შემდეგ, ქვეყანა დე ფაქტოდ გაიყო ორ ნაწილად: დღეს კვიპროსელი ბერძნების 99.5% კვიპროსის რესპუბლიკაში, ხოლო კვიპროსელი თურქების 98.7% ჩრდილოეთ კვიპროსში ცხოვრობს (სხვა ეროვნების მოსახლეობის 99.2%-მა თავი მოიყარა ბერძნულ კვიპროსში).[2] სამხრეთ კვიპროსში, სადაც უმრავლესობა ბერძენია, ძირითადად ლაპარაკობენ ბერძნულ ენაზე, ხოლო ჩრდილოეთით, სადაც უმრავლესობა თურქია, საუბრობენ თურქულად. ინგლისური ენა ფართოდ გამოიყენება მთელ კუნძულზე.
კვიპროსის საერთო მოსახლეობა 2006 წლის ბოლოსთვის იყო დაახლოებით 1 მილიონზე მეტი, რომელთაგან 789 300 კაცი ცხოვრობს მთავრობის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე[3], ხოლო 265 100 — ჩრდილოეთ კვიპროსში. ჩრდილოეთ კვიპროსში მცხოვრები 150 000-160 000 თურქი იმიგრანტი, რომელსაც კვიპროსის მთავრობა არალეგალურად მცხოვრებ მოსახლეობად თვლის, ოფიციალურ სტატისტიკურ მონაცემებში არ იგულისხმება.[4]
მოსახლეობა მოქალაქეობის მიხედვით
კვიპროსის მთავრობის მიერ კონტროლირებადი ტერიტორია:
ჩრდილოეთი კვიპროსი:[6]
მოსახლ. საშუალო რაოდენობა (x 1000) | დაიბადა | გარდაიცვალა | ბუნებრივი ცვლა | დაბადებულთა საერთო კოეფიციენტი (ყოველ 1000 კაცზე) | გარდაცვლილთა საერთო კოეფიციენტი (ყოველ 1000 კაცზე) | ბუნებრივი ცვლა (ყოველ 1000 კაცზე) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1901 | 238 | 7 300 | 4 300 | 3 000 | 30.6 | 18.1 | 12.5 |
1902 | 241 | 6 700 | 3 500 | 3 200 | 28.0 | 14.6 | 13.4 |
1903 | 245 | 7 000 | 3 600 | 3 400 | 28.6 | 14.6 | 14.0 |
1904 | 249 | 7 600 | 3 700 | 3 900 | 30.4 | 14.8 | 15.6 |
1905 | 253 | 7 500 | 4 500 | 3 000 | 29.6 | 17.7 | 11.9 |
1906 | 257 | 7 900 | 4 100 | 3 800 | 30.7 | 15.8 | 14.9 |
1907 | 260 | 8 200 | 4 600 | 3 600 | 31.4 | 17.7 | 13.7 |
1908 | 264 | 8 700 | 5 200 | 3 500 | 32.9 | 19.7 | 13.2 |
1909 | 268 | 8 000 | 4 500 | 3 500 | 29.8 | 16.9 | 12.9 |
1910 | 271 | 8 700 | 4 100 | 4 600 | 32.1 | 15.2 | 16.9 |
1911 | 275 | 8 700 | 4 500 | 4 200 | 31.6 | 16.2 | 15.4 |
1912 | 279 | 8 000 | 4 900 | 3 100 | 28.5 | 17.7 | 10.8 |
1913 | 283 | 8 700 | 5 300 | 3 400 | 30.7 | 18.8 | 11.9 |
1914 | 287 | 9 500 | 5 100 | 4 400 | 33.1 | 17.6 | 15.5 |
1915 | 291 | 10 000 | 5 800 | 4 200 | 34.3 | 19.8 | 14.5 |
1916 | 294 | 5 900 | 5 300 | 600 | 20.0 | 17.9 | 2.1 |
1917 | 297 | 8 800 | 5 400 | 3 400 | 29.5 | 18.2 | 11.3 |
1918 | 301 | 9 900 | 6 900 | 3 000 | 32.9 | 22.9 | 10.0 |
1919 | 305 | 8 900 | 5 200 | 3 700 | 29.2 | 17.2 | 12.0 |
1920 | 309 | 9 100 | 7 400 | 1 700 | 29.5 | 23.9 | 5.6 |
1921 | 312 | 8 400 | 6 200 | 2 200 | 26.8 | 20.0 | 6.8 |
1922 | 315 | 9 000 | 6 200 | 2 800 | 28.6 | 19.6 | 9.0 |
1923 | 318 | 8 100 | 5 700 | 2 400 | 25.5 | 18.0 | 7.5 |
1924 | 322 | 8 800 | 5 600 | 3 200 | 27.3 | 17.4 | 9.9 |
1925 | 326 | 8 300 | 4 700 | 3 600 | 25.6 | 14.4 | 11.2 |
1926 | 330 | 8 500 | 5 600 | 2 900 | 25.9 | 17.1 | 8.8 |
1927 | 333 | 8 400 | 5 200 | 3 200 | 25.2 | 15.6 | 9.6 |
1928 | 337 | 9 700 | 5 100 | 4 600 | 28.9 | 15.2 | 13.7 |
1929 | 341 | 10 400 | 4 600 | 5 800 | 30.4 | 13.5 | 16.9 |
1930 | 345 | 11 100 | 5 700 | 5 400 | 32.1 | 16.4 | 15.7 |
1931 | 349 | 10 500 | 5 900 | 4 600 | 30.2 | 17.0 | 13.2 |
1932 | 352 | 10 100 | 5 740 | 4 360 | 28.7 | 16.3 | 12.4 |
1933 | 356 | 9 750 | 4 910 | 4 840 | 27.4 | 13.8 | 13.6 |
1934 | 360 | 10 852 | 4 757 | 6 095 | 30.1 | 13.2 | 16.9 |
1935 | 363 | 11 735 | 4 976 | 6 759 | 32.3 | 13.7 | 18.6 |
1936 | 367 | 12 727 | 4 656 | 8 071 | 34.7 | 12.7 | 22.0 |
1937 | 371 | 10 954 | 6 334 | 4 620 | 29.5 | 17.1 | 12.5 |
1938 | 376 | 11 804 | 5 445 | 6 359 | 31.4 | 14.5 | 16.9 |
1939 | 393 | 12 214 | 5 519 | 6 695 | 31.1 | 14.0 | 17.0 |
1940 | 401 | 13 254 | 4 678 | 8 576 | 33.1 | 11.7 | 21.4 |
1941 | 409 | 11 402 | 5 058 | 6 344 | 27.9 | 12.4 | 15.5 |
1942 | 412 | 9 221 | 6 747 | 2 474 | 22.4 | 16.4 | 6.0 |
1943 | 416 | 12 405 | 5 155 | 7 250 | 29.8 | 12.4 | 17.4 |
1944 | 425 | 14 330 | 4 263 | 10 067 | 33.7 | 10.0 | 23.7 |
1945 | 435 | 13 269 | 4 111 | 9 158 | 30.5 | 9.5 | 21.1 |
1946 | 447 | 14 482 | 3 793 | 10 689 | 32.4 | 11.0 | 23.9 |
1947 | 458 | 15 158 | 3 875 | 11 283 | 33.1 | 11.0 | 24.6 |
1948 | 477 | 15 078 | 5 250 | 9 828 | 31.6 | 11.0 | 20.6 |
1949 | 485 | 13 234 | 5 290 | 7 944 | 27.3 | 11.0 | 16.4 |
1950 | 494 | 14 517 | 5 340 | 9 187 | 29.4 | 11.0 | 18.6 |
1951 | 502 | 14 403 | 5 370 | 9 043 | 28.7 | 10.5 | 18.0 |
1952 | 508 | 13 358 | 5 380 | 7 968 | 26.3 | 10.5 | 15.7 |
1953 | 515 | 13 446 | 5 410 | 8 036 | 26.1 | 10.5 | 15.6 |
1954 | 523 | 13 893 | 5 490 | 8 403 | 26.6 | 10.5 | 16.1 |
1955 | 530 | 13 747 | 5 570 | 8 177 | 25.9 | 10.5 | 15.4 |
1956 | 536 | 13 875 | 5 630 | 8 215 | 25.9 | 10.5 | 15.3 |
1957 | 546 | 14 100 | 5 730 | 8 350 | 25.8 | 10.5 | 15.3 |
1958 | 558 | 14 320 | 5 860 | 8 480 | 25.7 | 10.5 | 15.2 |
1959 | 567 | 14 411 | 5 950 | 8 491 | 25.4 | 10.5 | 15.0 |
1960 | 573 | 14 500 | 6 020 | 8 510 | 25.3 | 10.5 | 14.9 |
1961 | 575 | 15 059 | 6 206 | 8 853 | 26.2 | 10.8 | 15.4 |
1962 | 577 | 14 787 | 6 101 | 8 686 | 25.6 | 10.6 | 15.0 |
1963 | 582 | 14 602 | 6 079 | 8 523 | 25.1 | 10.4 | 14.6 |
1964 | 587 | 14 224 | 6 206 | 8 018 | 24.2 | 10.6 | 13.7 |
1965 | 591 | 13 707 | 6 061 | 7 646 | 23.2 | 10.3 | 12.9 |
1966 | 595 | 13 250 | 5 991 | 7 259 | 22.3 | 10.1 | 12.2 |
1967 | 599 | 12 788 | 5 971 | 6 817 | 21.3 | 10.0 | 11.4 |
1968 | 604 | 12 403 | 5 958 | 6 445 | 20.5 | 9.9 | 10.7 |
1969 | 609 | 12 046 | 5 946 | 6 100 | 19.8 | 9.8 | 10.0 |
1970 | 614 | 11 801 | 5 998 | 5 803 | 19.2 | 9.8 | 9.4 |
1971 | 620 | 11 641 | 5 983 | 5 658 | 18.8 | 9.7 | 9.1 |
1972 | 627 | 11 620 | 6 043 | 5 577 | 18.5 | 9.6 | 8.9 |
1973 | 634 | 11 600 | 6 047 | 5 553 | 18.3 | 9.5 | 8.8 |
1974 | 630 | 10 578 | 6 900 | 3 678 | 16.8 | 11.0 | 5.8 |
1975 | 610 | 9 768 | 4 823 | 4 945 | 16.0 | 7.9 | 8.1 |
1976 | 599 | 11 194 | 5 148 | 6 046 | 18.7 | 8.6 | 10.1 |
1977 | 599 | 10 951 | 5 445 | 5 506 | 18.3 | 9.1 | 9.2 |
1978 | 601 | 11 299 | 5 048 | 6 251 | 18.8 | 8.4 | 10.4 |
1979 | 605 | 11 920 | 5 083 | 6 837 | 19.7 | 8.4 | 11.3 |
1980 | 611 | 12 464 | 5 682 | 6 782 | 20.4 | 9.3 | 11.1 |
1981 | 618 | 12 111 | 5 190 | 6 921 | 19.6 | 8.4 | 11.2 |
1982 | 625 | 12 985 | 5 307 | 7 678 | 20.8 | 8.5 | 12.3 |
1983 | 632 | 13 078 | 5 433 | 7 645 | 20.7 | 8.6 | 12.1 |
1984 | 640 | 13 182 | 5 119 | 8 063 | 20.6 | 8.0 | 12.6 |
1985 | 648 | 12 622 | 5 502 | 7 120 | 19.5 | 8.5 | 11.0 |
1986 | 654 | 12 753 | 5 494 | 7 259 | 19.5 | 8.4 | 11.1 |
1987 | 660 | 12 331 | 5 869 | 6 462 | 18.7 | 8.9 | 9.8 |
1988 | 665 | 12 753 | 5 845 | 6 908 | 19.2 | 8.8 | 10.4 |
1989 | 671 | 12 141 | 5 702 | 6 439 | 18.1 | 8.5 | 9.6 |
წელი | მოსახლ. საშ. რაოდენობა (x 1000) | დაიბადა | გარდაიცვალა | ბუნებრივი ცვლა | დაბად. კოეფიციენტი (ყოველ 1000 კაცზე) | გარდაც. კოეფიციენტი (ყოველ 1000 კაცზე) | ბუნებრივი ცვლა (ყოველ 1000 კაცზე) | შობადობის | ახალშობილთა სიკვდილიანობა |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1990 | 581 | 10 622 | 4 844 | 5 778 | 18.3 | 8.3 | 9.9 | 2.4 | 11.0 |
1991 | 594 | 9 486 | 4 455 | 5 031 | 16.0 | 7.5 | 8.5 | ||
1992 | 610 | 9 240 | 4 386 | 4 854 | 15.2 | 7.2 | 8.0 | ||
1993 | 626 | 10 514 | 4 789 | 5 725 | 16.8 | 7.6 | 9.1 | ||
1994 | 639 | 10 379 | 4 924 | 5 455 | 16.2 | 7.7 | 8.5 | ||
1995 | 651 | 9 869 | 4 935 | 4 934 | 15.2 | 7.6 | 7.6 | 2.0 | 8.5 |
1996 | 661 | 9 638 | 4 958 | 4 680 | 14.6 | 7.5 | 7.1 | 2.0 | 8.3 |
1997 | 671 | 9 275 | 5 173 | 4 102 | 13.8 | 7.7 | 6.1 | 1.9 | 8.0 |
1998 | 679 | 8 879 | 5 432 | 3 447 | 13.1 | 8.0 | 5.1 | 1.8 | 7.0 |
1999 | 687 | 8 505 | 5 070 | 3 435 | 12.4 | 7.4 | 5.0 | 1.7 | 6.0 |
2000 | 694 | 8 447 | 5 355 | 3 092 | 12.2 | 7.7 | 4.5 | 1.6 | 5.6 |
2001 | 702 | 8 167 | 4 827 | 3 340 | 11.6 | 6.9 | 4.8 | 1.6 | 4.9 |
2002 | 710 | 7 883 | 5 168 | 2 715 | 11.1 | 7.3 | 3.8 | 1.5 | 4.7 |
2003 | 718 | 8 088 | 5 200 | 2 888 | 11.2 | 7.2 | 4.0 | 1.51 | 4.1 |
2004 | 728 | 8 309 | 5 225 | 3 084 | 11.2 | 7.1 | 4.2 | 1.52 | 3.5 |
2005 | 739 | 8 243 | 5 420 | 2 823 | 10.9 | 7.2 | 3.7 | 1.48 | 4.6 |
2006 | 751 | 8 731 | 5 127 | 3 604 | 11.3 | 6.6 | 4.7 | 1.52 | 3.1 |
2007 | 767 | 8 575 | 5 380 | 3 195 | 10.9 | 6.9 | 4.1 | 1.44 | 3.1 |
2008 | 787 | 9 205 | 5 194 | 4 011 | 11.6 | 6.5 | 5.1 | 1.48 | 3.5 |
2009 | 808 | 9 608 | 5 182 | 4 426 | 12.0 | 6.5 | 5.5 | 1.48 | 3.3 |
2010 | 829 | 9 801 | 5 103 | 4 698 | 11.7 | 6.1 | 5.6 | 1.44 | 3.2 |
2011 | 851 | 9 622 | 5 504 | 4 118 | 11.2 | 6.4 | 4.8 | 1.35 | 3.1 |
2012 | 865 | 10 151 | 5 665 | 4 486 | 11.8 | 6.6 | 5.2 | 1.39 | 3.5 |
2013 | 858 | 9 290 | 5 257 | 4 033 | 10.8 | 6.1 | 4.7 |
ეროვნული ჯგუფი |
1881 | 1891 | 1901 | 1911 | 1921 | 1931 | 1946 | 1960 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | რიცხვი | % | |
ბერძნები | 137 631 | 73.9 | 158,585 | 75.8 | 182 739 | 77.1 | 214,480 | 78.2 | 244 887 | 78.8 | 276 572 | 79.5 | 361 199 | 80.2 | 442 363 | 77.1 |
თურქები | 45,458 | 24.4 | 47,926 | 22.9 | 51,309 | 21.6 | 56,428 | 20.6 | 61,339 | 19.7 | 64,238 | 18.5 | 80,548 | 17.9 | 104,333 | 18.2 |
მარონიტები | 830 | 0.4 | 1,131 | 0.5 | 1,130 | 0.5 | 1,073 | 1,350 | 1,704 | 2,083 | 2,752 | |||||
სხვა | 1,738 | 0.9 | 1.364 | 0.7 | 1,327 | 0.6 | 1,569 | 1,942 | 2,068 | 2,598 | 20,488 | |||||
Total | 186,173 | 209,286 | 237,022 | 274,108 | 310,715 | 347,959 | 450,114 | 573,566 | ||||||||
1955-1960 წლებში 6 759 თურქმა 31 844 ბერძენმა დატოვა კვიპროსი.[11] 1961-1973 9 760 თურქმა და 39 192 ბერძენმა დატოვა კვიპროსი.[11] საერთო ჯამში, 1955-1973 წლებში 16 519 თურქი და 71 036 ბერძენი წავიდა კუნძულიდან.[11] ემიგრირებულ თურქთაგან მხოლოდ 290 გაემგზავრა თურქეთში.[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.