შპაიერი
From Wikipedia, the free encyclopedia
შპაიერი (გერმ. Speyer, პფალც. Schbaija) — ქალაქი გერმანიაში, რაინლანდ-პფალცის ფედერალურ მხარეში. მდებარეობს მდინარე რაინზე (რაინ-ნეკარის რეგიონი). მოსახლეობა — დაახლოებით 50 ათასი ადამიანი (2010 წლის აღწერის მონაცემები). ქალაქის ფართობი შეადგენს 42,58 კმ²-ს. ქალაქი შედგება 4 საქალაქო რაიონისგან.
| ქალაქი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
შპაიერი Speyer | |||||
 | |||||
| |||||
| ქვეყანა | გერმანია | ||||
| მხარე | რაინლანდ-პფალცი | ||||
| კოორდინატები | 49°18′59″ ჩ. გ. 8°26′01″ ა. გ. | ||||
| ობერბურგომისტრი | Stefanie Seiler[1] | ||||
| დაარსდა | 150 | ||||
| ფართობი | 42.71 კვადრატული კილომეტრი | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 108 მეტრი | ||||
| მოსახლეობა | 51 203 (31 დეკემბერი, 2023)[2] | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+1 და UTC+2 | ||||
| სატელეფონო კოდი | 06232 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 67346 | ||||
| საავტომობილო კოდი | SP | ||||
| ოფიციალური საიტი | https://www.speyer.de/ | ||||
  | |||||
ისტორია
- ძვ. წ. 10 — რომის სამხედრო ბანაკის დაარსება შპაიერის ტერიტორიაზე
- 346 — ქალაქის ეპისკოპოსის პირველი ხსენება
- 496-დან 506-მდე — პირველი გამოჩენა სახელისა „სპირა“
- 1030 — საღვთო რომის იმპერიის იმპერატორი კონრად II იწყებს შპაიერის ტაძრის შენებას. ამჟამად ეს დღემდე შემორჩენილი რომანულ სტილში შესრულებული ყველაზე დიდი ტაძარია, 1981 წლიდან — იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ობიექტი.
- 1076 — იმპერატორი ჰაინრიხ IV თავის დედაქალაქ შპაიერიდან მიდის კანოსაში
- 1096 — ცნობილი ებრაული ხოცვა-ჟლეტა პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობის დროს
- 1294 — შპაიერი კარგავს დედაქალაქის უფლებებს და ამიერიდან საღვთო რომის იმპერიის თავისუფალი ქალაქი ხდება
- 1526 — ქალაქში იმართება შპაიერის პირველი რაიხსტაგი
- 1529 — შპაიერში ყრილობაზე ლუთერანული გერმანული სამთავროების წარმომადგენლები პროტესტს გამოთქვამენ ანტი-რეფორმაციული რევოლუციის წინააღმდეგ. აქედან მოდის ცნება პროტესტანტიზმი
- 1689 — ქალაქი ძლიერ გაანადგურეს ფრანგულმა რაზმებმა
- 1792 და 1814 წლებს შორის შპაიერი იმყოფება ფრანგული მმართველობის ქვეშ
- 1990 — შპაიერი აღნიშნავს თავისი არსებობის 2000 წლის იუბილეს
- 1991 — ზინსჰაიმის ტექნიკის მუზეუმი საკუთარ ფილიალს ხსნის შპაიერში
გალერეა
რატუშა
სამების ტაძარი
პროტესტაციის მემორიალური ეკლესია
რესურსები ინტერნეტში
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „შპაიერი“ ვიკისაწყობში.- ქალაქის ოფიციალური საიტი (გერმანული)
სქოლიო
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.