კეთი ბეიტსი

კეთლინ დოილი „კეთი“ ბეიტსი (ინგლ. Kathy Bates; დ. 28 ივნისი, 1948) — ამერიკელი მსახიობი და რეჟისორი. 1970-1980-იან წლებში რამდენიმე უმნიშვნელო როლი მიიღო კინოსა და ტელევიზიაში, ხოლო პოპულარობა შესძინა ენი უილქსის როლმა ფილმში „მიზერი“ (1990), რისთვისაც მიენიჭა „ოსკარი საუკეთესო მსახიობი ქალისთვის“ და პრემია „ოქროს გლობუსი“.^[1] კინოკარიერაში მნიშვნელოვანი იყო აგრეთვე შესრულებული როლები ფილმებში: „შემწვარი მწვანე პომიდვრები“ (1991) და „დოლორეს კლეიბორნი“ (1995). მცირე როლი მიიღო ჯეიმზ კამერონის გახმაურებულ კინოფილმში „ტიტანიკი“. ამ პერიოდში ბეიტსმა მოღვაწეობა დაიწყო როგორც რეჟისორმა, უმეტესწილად სატელევიზიო მიმართულებით.

კეთი ბეიტსი
კეთი ბეიტსი 2015 წელს
დაბადების სახელი	კეთლინ დოილი ბეიტსი
დაბადების თარიღი	28 ივნისი, 1948 მემფისი
საქმიანობა	მსახიობი რეჟისორი
აქტიური	1971–დღემდე
მეუღლე(ები)	ტონი კემპიზი (1991–1997)
ოსკარი	საუკეთესო მსახიობი ქალი 1990 — მიზერი
ოქროს გლობუსი	საუკეთესო მსახიობი ქალი დრამაში 1990 — მიზერი

უფრო ადრე, კერძოდ 1983 წელს ბეიტსმა მიიღი ნომინაცია ტონის ჯილდოზე ბროდვეის სპექტაკლში თამაშისთვის — „ღამე, დედა“. 1998 წელს ბეიტსმა როლი მიიღო ფილმში „ძირითადი ფერები“, რისთვისაც მიენიჭა აშშ-ის კინომსახიობთა გილდიის პრემია ქალი მეორეხარისხოვანი როლისთვის და ნომინაცია ოსკარზე საუკეთესო მსახიობი ქალისთვის მეორეხარისხოვან როლში.

2002 წელს ითამაშა ფილმში „შმიდტის შესახებ (2002)“, რისთვისაც აგრეთვე წარადგინეს ოსკარის პრემიაზე ნომინაციაში საუკეთესო მსახიობი ქალი მეორეხარისხოვან როლში. ბეიტსის ტელევიზიაში ყოფნამ და მოღვაწეობამ მოუტანა მას 8 ნომინაცია ემის პრემიაზე. 2003 წელს დაუსვეს დიაგნოზი — საკვერცხის კიბო, თუმცა მსახიობმა განაცხადა, რომ იგი მთლიანად გამოჯანმრთელდა.^[2]

ბიოგრაფია

კეთი ბეიტსი დაიბადა ტენესის შტატის ქალაქ მემფისში, დედამისის – დიასახლისის ბერტი კეთლინისა და მამამისის ინჟინერ-მექანიკოსის – ლენგდონ დოილი ბეიტსის ოჯახში. პაპამისი მამის მხრიდან, პროფესიით ადვოკატი იყო, დიდი დიდი პაპა კი იმიგრანტი ირლანდიიდან, რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტის ენდრუ ჯექსონის კარზე პირად ექიმად მუშაობდა. ბეიტსმა მემფისში დაამთავრა საშუალო სკოლა, ხოლო მოგვიანებით სწავლა განაგრძო სამხრეთ მეთოდისტურ უნივერსიტეტში, სადაც დახელოვანდა თეატრალური განხრით. 1970 წელს საცხოვრებლად ქალაქ ნიუ-იორკში გადავიდა რათა გაეგრძელებინა სამსახიობო კარიერა.

აღსანიშნავია ლენფორდ უილსონის პიესაში „მეხუთე ივლისი“ და რობერტ ოლტმენის ფილმში „მოდი ჩემთან შეხვედრაზე, ჯიმი დინ, ჯიმი დინ“ შესრულებული როლები. 1983 წელს ბეიტსმა მიიღი ნომინაცია ტონის ჯილდოზე ბროდვეის სპექტაკლში თამაშისთვის — „ღამე, დედა“. კინოდებიუტი შედგა 1971 წელს მილოშ ფორმანის კომედიური ჟანრის ფილმში „აწყვეტა“.

1978 წელს დასტინ ჰოფმანთან ერთად ითამაშა ფილმში „საცდელი დრო“ (მათ ერთად თამაშო მოუწიათ აგრეთვე ფილმში „დიკ ტრეისი“, 1990). ერთბაშად ასრულებდა როლებს როგორც კინოში ასევე ტელევიზიაში. 1990 წელს ბეიტსმა მსახიობ ჯეიმზ კაანთან ერთად მთავარი როლი შეასრულა ოსკაროსან ფილმში „მიზერი“, რომელიც დაფუძნებულია სტივენ კინგის რომანზე. ბეიტსის მიერ შესრულებული როლი ენი უილქსის სახით იყო მნიშვნელოვანი და ამავდროულად წარმატებულიც, რამეთუ ამ როლისთვის ბეიტსმა პირველად მოიპოვა ოსკარის პრემია. 1991 წელს ჯესიკა ტენდისთან ერთად ითამაშა ცნობილ ფილმში „შემწვარი მწვანე პომიდვრები“. 1995 წელს ჯენიფერ ჯეისონ ლისთან ერთად ითამაშა ფილმში „დოლორეს კლეიბორნი“, რომელიც ფილმ „მიზერის“ მსგავსად, სტივენ კინგის ნაწარმოებზე იყო გადაღებული. 1990-იან წლებში შესრულებული კინოროლებიდან აღსანიშნავია: „ტიტანიკი“ (1997), „ძირითადი ფერები“ (1998), „დედიკოს ბიჭი“ (1998) და სხვ. ოსკარზე მესამე ნომინაცია ბეიტსმა მიიღო შესრულებული როლისთვის ფილმში „შმიდტის შესახებ“ (2002), სადაც მთავარ როლი ჯეკ ნიკოლსონმა შეასრულა.

კინოკარიერაში ოსკარზე სამჯერ იყო ნომინირებული („მიზერი“, 1990, „ძირითადი ფერები“, 1999, „შმიდტის შესახებ“, 2003), რომელთაგან მხოლოდ ერთხელ გაიმარჯვა („მიზერი“, 1990).

საერთო ჯამში ემის პრემიაზე 8 იყო ნომინირებული. 2011 წელს ითამაშა NBC-ს ტელესერიალში „ჰარის კანონი“, რისთვისაც რიგით 8-ჯერ წარადგინეს ემის ნომინაციაზე.

ფილმოგრაფია

წელი		ქართულად	მშობლიური სახელწოდება	როლი
1971	ფ	აწყვეტა	Taking Off	ბობო ბეიტსი
1977–1977	ს	ექიმები	The Doctors	ფილისი
1978–1978	ს	სიყვარულის გემი	The Love Boat	სიყვარულის გემი
1978	ფ	საცდელი დრო	Straight Time	სელმა დარინი
1982	ფ	მოდი ჩემთან შეხვედრაზე, ჯიმი დინ, ჯიმი დინ	Come Back to the Five and Dime, Jimmy Dean, Jimmy Dean	სტელა
1983	ფ	ლამაზი წყვილი	Two of a Kind	ავეჯის გამყიდველის ცოლი
1984–1984	ს	ყველა ჩემი ბავშვი	All My Children	ბელი
1984–1985	ს	ერთი სიცოხლე, რომ იცოცხლო	One Life to Live	ეველინი
1986	ფ	ჯონი ბული	Johnny Bull	კეთრინი
1986	ფ	კეგნი და ლეისი	Cagney & Lacey	ბრენდა
1986	ფ	მეორე დილას	The Morning After	ქალი მატეო-სტრიტზე
1986–1987	ს	სენტ-ელსვერი	St. Elsewhere	პოლი
1987–1987	ს	დანიშნული მკვლელობა	Murder Ordained	ბობი
1987	ფ	ზაფხულის პაპანაქება	Summer Heat	რუთი
1987	ფ	ჩემი საუკეთესო მეგობარი: ვამპირი	My Best Friend Is a Vampire	ჰელენი
1988	ფ	ართური 2	Arthur 2: On the Rocks	კენდი
1989	ფ	ჩაინა-ბიჩი	China Beach	ჟანი
1989	ფ	სიცოცხლის ნიშნები	Signs of Life	მერი ბეთ ალდერი
1989	ფ	მაღალი ფსონები	High Stakes	ჯილი
1989	ფ	ლოს-ანჟელესის კანონი	L.A. Law	შარლოტი
1990	ფ	მამაკაცები არ მიდიან	Men Don't Leave	ლიზა
1990	ფ	დიკ ტრეისი	Dick Tracy	ქალბატონი გრინი
1990	ფ	თეთრი სასახლე	White Palace	როზმარი
1990	ფ	მიზერი	Misery	ენი უილქსი
1991	ფ	ჩრდილები და ბურუსი	Shadows and Fog	მეძავი
1991	ფ	თამაში საღვთო ველებში	At Play in the Fields of the Lord	ჰეზელი
1991	ფ	შემწვარი მწვანე პომიდორი	Fried Green Tomatoes	ეველინი
1992	ფ	გზა მექამდე	The Road to Meccas	ელზა ბარლოუ
1992	ფ	კოცნის პრელუდია	Prelude to a Kiss	ლი
1992	ფ	მეორე სუნთქვა	Used People	ბიბი
1993	ფ	ჩვენი საკუთარი სახლი	A Home of Our Own	ფრანსისი
1994–1994	ს	წინააღმდეგობა	The Stand	რაე
1993–2004	ს	ამერიკული გამოცდილება	The American Experience	მთხრობელი
1994	ფ	ჩრდილოეთი	North	ალასკელის დედა
1994	ფ	მშიერი კლასის წყევლა	Curse of the Starving Class	ელა
1995	ფ	დოლორეს კლეიბორნი	Dolores Claiborne	დოლორეს კლეიბორნი
1995	ფ	ვესტსაიდის ვალსი	The West Side Waltz	მისის გუ
1995	ფ	ანგუსი	Angus	მეგი
1996	ფ	ეშმაკები	Diabolique	შირლი
1996	ფ	ომი სახლში	The War at Home	მაურინი
1996	ფ	საბოლოო გადაწევა	The Late Shift	ჰელენი
1997	ფ	ზღვით წაღებულები	Swept from the Sea	მის სუოფერი
1997	ფ	ტიტანიკი	Titanic	მოლი ბრაუნი
1998	ფ	ძირითადი ფერები	Primary Colors	ლიბი
1998	ფ	ჯადოქრობის ეფექტი	The Effects of Magic	რაფაელა
1998	ფ	დედიკოს ბიჭი	The Waterboy	ჰელენი
1998	ფ	სამოქალაქო ოქმი	A Civil Action	მოსამართლე
1999	ფ	ენი	Annie	აგათა
1999	ფ	მზიდან მესამე პლანეტა	3rd Rock from the Sun	შარლოტ
2000	ფ	ბრუნო	Bruno	დედა
2000	ფ	MADtv	MADtv	სტიუარტის ბებია
2001	ფ	ვირთხების რბოლა	Rat Race	ციყვი ქალი
2001	ფ	ამერიკელი გმირები	American Outlaws	მა ჯეიმსი
2001	ფ	მთის მეფე	King of the Hill	პოლიციის ოფიცერი
2002	ფ	სიყვარულით, ლაიზა	Love Liza	მერი
2002	ფ	ჭრიჭინა	Dragonfly	ბელმონტი
2002	ფ	შმიდტის შესახებ	About Schmidt	რობერტა ჰერცელი
2002	ფ	უსიტყვო სიყვარული	Unconditional Love	გრეისი
2003–2005	ს	ექვსი ფუტი მიწის ქვეშ	Six Feet Under	ბეტინა
2004	ფ	80 დღე დედამიწის გარშემო	Around the World in 80 Days	დედოფალი ვიქტორია
2004	ფ	პატარა შავი წიგნაკი	Little Black Book	კიპი
2004	ფ	წმინდა მეფის ლიუდოვიკის ხიდი	The Bridge of San Luis Rey	მარკიზა
2005	ფ	გოგონა ჰოსპიტალიდან	Ambulance Girl	ჯეინი
2005	ფ	დადის ხმები	Rumor Has It...	ჯეინი
2005	ფ	სითბოს სათავეები	Warm Springs	ჰელენა
2006	ფ	სიყვარული დიდ ქალაქში	Failure to Launch	სიუ
2006	ფ	უცნაური ნათესავები	Relative Strangers	აგნესა
2006	ფ	ბენევილი	Bonneville	მერჯინი
2006	ანფ	შარლოტის ქსელი	Charlotte's Web	ძროხა ბიტსი
2007	ფ	ფუტკრების ფილმი	Bee Movie	ჯანეტი
2007	ფ	ფრედ კლაუსი სანტას ძმა	Fred Claus	კლაუსის დედა
2007	ფ	ოქროს კომპასი	The Golden Compass	ჰესტერი
2007	ფ	მე შენ მიყვარხარ	P.S. I Love You	პატრისია
2007	ფ	კვლავ შობა	Christmas Is Here Again	მის დოუდი
2008	ფ	მონადირეების ოჯახი	The Family That Preys	შარლოტ
2008	ფ	დედამიწის გაჩერების დღე	The Day the Earth Stood Still	ექიმი რეჯინა
2008	ფ	რევოლუციური გზა	Revolutionary Road	ჰელენ გივინგსი
2009	ფ	ძვირფასი	Cheri	შარლოტ
2009–2009	ს	ალისა საოცრებათა ქვეყანაში	Alice	გულის დედოფალი
2009	ფ	პირადული	Personal Effects	გლორია
2009	ფ	უხილავი მხარე	The Blind Side	მის სუი
2010	ფ	წმინდა ვალენტინის დღე	Valentine's Day	სუსანა
2010–2011	ს	ოფისი	The Office	ჯო
2011–2012	ს	ჰარის კანონი	Harry's Law	ჰარიეტი
2011	ფ	შუაღამე პარიზში	Midnight in Paris	გერტრუდა
2011	ფ	შეგიძლია არ აკოცო პატარძალს	You May Not Kiss the Bride	ბრაიანის დედა
2011	ფ	მთავარია არ გეშინოდეს!	A Little Bit of Heaven	ბევერლი
2011	ფ	ორნახევარი კაცი	Two and a Half Men	ჩარლი ჰარპერი
2014	ფ	ტემი	Tammy	ლენორა

რესურსები ინტერნეტში

• კეთი ბეიტსი კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
• კეთი ბეიტსი — AllMovie
• კეთი ბეიტსი (ინგლისური)
• კეთი ბეიტსი დაარქივებული 2012-09-24 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
• კეთი ბეიტსი (ინგლისური)

სქოლიო

1. Bagger, The (January 9, 2009). „Kathy Bates: An Oscar and a Lovely Career to Go With It“. The New York Times. ციტირების თარიღი: January 17, 2011.
2. Celizic, Mike (January 9, 2009). „Kathy Bates reveals her triumph over ovarian cancer“. MSN. დაარქივებულია ორიგინალიდან — სექტემბერი 25, 2012. ციტირების თარიღი: January 17, 2011.