BP

BP plc (ოფიციალური სტილი BP p.l.c., ყოფილი The British Petroleum Company plc და BP Amoco plc ) – ბრიტანული მრავალეროვნული ნავთობისა და ბუნებრივი აირის კომპანია, რომლის სათაო ოფისი მდებარეობს ლონდონში, ინგლისში. ის მსოფლიოს შვიდი უდიდესი ნავთობისა და ბუნებრივი აირის კომპანიიდან ერთ-ერთია.^[4] ის არის ვერტიკალურად ინტეგრირებული კომპანია, რომელიც მუშაობს ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიის ყველა სფეროში, მათ შორის ძიებისა და მოპოვების, გადამუშავების, დისტრიბუციისა და მარკეტინგის, ელექტროენერგიის გამომუშავებისა და ვაჭრობის ჩათვლით.

BP plc

BP-ს სათაო ოფისი. St. James's, უესტმინსტერი, ლონდონი
ტიპი	საჯარო შეზღუდული კომპანია (Public limited company)
იყიდება როგორც	LSE: BP. FWB: BPE NYSE: BP FTSE 100 შემადგენელი ნაწილი (BP.)
ISIN	GB0007980591
დარგი	ნავთობი და გაზი
წინამორბედი	ანგლო-სპარსული ნავთობ კომპანია Castrol Standard Oil of Ohio ARCO Amoco
დაფუძნდა	14 აპრილი, 1909 (1909-04-14) (როგორც ანგლო-სპარსული ნავთობ კომპანია) 16 დეკემბერი, 1954; 69 წლის წინ (1954-12-16) (როგორც British Petroleum)
დამაარსებელი	უილიამ ნოქს დ'არსი ჩარლზ გრინვეი
სათავო ოფისი	ლონდონი, ინგლისი
მოცული ტერიტორია	მსოფლიო
მმართველები	ჰელგე ლუნდი (თავმჯდომარე) ბერნარდ ლუნი (უფროსი აღმასრულებელი)
პროდუქცია	ნავთობი ბუნებრივი აირი ძრავის საწვავი საავიაციო საწვავი
გამოშვებული პროდუქცია	3,7 კილობარელი/დღეში (590×103 მ3/დღე) ნავთობის ექვივალენტი ბარელი (2018)[1]
ბრენდები	Amoco Aral ARCO BP BP Connect Castrol
შემოსავალი	$164,19 მილიარდი (2021)[2]
მთლიანი შემოსავალი	$18,08 მილიარდი (2021)[2]
სუფთა მოგება	$8,49 მილიარდი (2021)[2]
აქტივები სულ	$287,27 მილიარდი (2021)[2]
თანამშრომელი	60 000 (2021)[3]
საიტი	bp.com (საერთაშორისო) bp.com/georgia (BP საქართველო)

2018 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით, BP ოპერირებდა მსოფლიოს თითქმის 80 ქვეყანაში, აწარმოებდა დაახლოებით 3,7 მილიონ ბარელს დღეში (590 000 მ³/დღეში) და ჰქონდა 19 945 მილიარდი ბარელის (3.1710×10⁹ მ³) ეკვივალენტი ნავთობი დადასტურებული მარაგის სახით.^[1] კომპანიას აქვს დაახლოებით 18 700 ბენზინგასამართი სადგური მთელს მსოფლიოში. მისი უდიდესი განყოფილებაა BP America შეერთებულ შტატებში. 2022 წელს რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, BP მ განაცხადა, რომ გაყიდიდა ნახშირწყალბადების მარაგებითა და წარმოებით მსოფლიოში უმსხვილესი ნავთობისა და გაზის საჯარო ვაჭრობის რუსული კომპანია Rosneft- ის 19,75%-იან წილს.^[5][6] ერთ-ერთი შეფასებით, BP არის მსოფლიოში 357-ე უდიდესი საჯარო კომპანია.^[7]

BP-ის წარმოშობა თარიღდება 1908 წელს ანგლო-სპარსული ნავთობის კომპანიის დაარსებით, რომელიც დაარსდა როგორც Burmah Oil Company- ის შვილობილი კომპანია ირანში აღმოჩენილი ნავთობის გამოსაყენებლად. 1935 წელს იგი გახდა ანგლო-ირანული ნავთობკომპანია და 1954 წელს მიიღო სახელი British Petroleum.^[8][9] 1959 წელს კომპანია გაფართოვდა ახლო აღმოსავლეთის ფარგლებს გარეთ ალასკამდე . British Petroleum-მა 1978 წელს Standard Oil of Ohio-ს საკონტროლო პაკეტი მოიპოვა. ბრიტანეთის მთავროამ, რომელიც ადრე კომპანიის უმრავლეს წილს ფლობდა, მისი პრივატიზაცია ეტაპობრივად, 1979-1987 წლებში მოახდინა. 1998 წელს British Petroleum Amoco- სთან გაერთიანდა და გახდა BP Amoco plc. 2000 წელს კომპანიამ ARCO და Burmah Castrol შეიძინა. 2001 წელს კომპანიამ კვლავ შეიცვალა სახელი და BP plc გახდა. 2003 წლიდან 2013 წლამდე BP რუსეთში, ერთობლივი საწარმო TNK-BP-ს პარტნიორი იყო.

BP-ს აქციები ძირითადად დალისტულია ლონდონის საფონდო ბირჟაზე და შედის FTSE 100 ინდექსში.

ლიტერატურა

შეკვეთით დაწერილი

(ქრონოლოგიური თანმიმდევრობით)

• Ferrier, R.W. (1982). The History of the British Petroleum Company: The Developing Years 1901–1932. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521246477.
• Bamberg, James H (1994). The History of the British Petroleum Company: The Anglo-Iranian Years, 1928–1954. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521259507.
• Bamberg, James H (2000). The History of the British Petroleum Company: British Petroleum and Global Oil, 1950–1975: The Challenge of Nationalism. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521785150.
• BP. Annual Report and Form 20-F 2018.

სქოლიო

1. BP (2019), pp. 2–3
2. Annual Results 2021. BP. ციტირების თარიღი: 14 February 2022
3. „Exclusive: BP offers employees shares in rallying cry for low-carbon shift“. Reuters. 17 February 2021. ციტირების თარიღი: 14 February 2022.
4. Bergin, Tom (1 August 2008). „Oil majors' output growth hinges on strategy shift“. Reuters. ციტირების თარიღი: 15 March 2012.
5. Overland, Indra; Godzimirski, Jakub; Lunden, Lars Petter; Fjaertoft, Daniel (2013). „Rosneft's offshore partnerships: the re-opening of the Russian petroleum frontier?“. Polar Record (ინგლისური). 49 (2): 140–153. doi:10.1017/S0032247412000137. ISSN 0032-2474.
6. „ბრიტანული BP-ი რუსულ Rosneft-ში 20%-იან წილს ყიდის“. Formula News. 2022-02-27. ციტირების თარიღი: 2022-03-08.
7. Forbes Global 2000. ციტირების თარიღი: 31 October 2020
8. BP.com: History of BP – Post war. ციტატა: „In 1954, the board changed the company's name to The British Petroleum Company“ ციტირების თარიღი: 3 July 2010
9. Tharoor, Ishaan (2 June 2010). „A Brief History of BP“. Time. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 10 July 2010. ციტირების თარიღი: 3 July 2010. ციტატა: „In 1954, in an attempt perhaps to move beyond its image as a quasi-colonial enterprise, the company rebranded itself the British Petroleum Company“