From Wikipedia, the free encyclopedia
გვირგვინი (ლათ. corolla) — ორმაგი ყვავილსაფრის ფოთლების (ფურცლების) შიგნითა წრე,[1][2] რომელიც ჯამთან ერთად ქმნის მას (ყვავილსაფარს). უმეტესად სხვადასხვა ზომისა და შეფერილობისაა. მისი ფურცლები ჯამის ფოთოლაკებთან შედარებით ნაზია. შედგება ორი ნაწილისაგან: 1) ქვედა შევიწროებული ნაწილი — ფრჩხილი, რომელიც ემაგრება ყვავილსაჯდომს, და 2) ზედა გაფართოებული ნაწილი — ფირფიტა. გვირგვინი ფურცლები ზოგჯერ ერთმანეთზე შეზრდილია (ფურცლებშეზრდილი გვირგვინი), ზოგჯერ — განცალკევებული (ფურცლებგანცალკევებული გვირგვინი). ფურცლებშეზრდილი გვირგვინის შეზრდილ ნაწილს მილი ეწოდება, თავისუფალს — გადანაღუნი. გვირგვინის ფურცლების ზომა, ფორმა და რაოდენობა მრავალნაირია.[3]
შეფერილია უჯრედის წვენში გახსნილი პიგმენტებით (ანთოციანებითა და ფლავონებით).[2] გვირგვინის ბიოლოგიური როლი მდგომარეობს შემდეგში: იგი ყვავილს მეტად მიმზიდველს ხდის იმ მწერებისათვის, რომლებიც ახორციელებენ ჯვარედინ დამტვერვას; აგრეთვე, იცავს მტვრიანებსა და ბუტკოს. ევოლუციის პროცესში გვირგვინი განვითარდა სამტვერედაკარგული სახეცვლილი მტვრიანებისაგან, ან (იშვიათად) ზედა ფოთლებისაგან. გვირგვინთა მრავალფეროვნებას ფორმის, აგებულების დეტალების, შეფერილობისა და მისთანათა მხრივ მნიშვნელობა აქვს მცენარეთა სისტემატიკაში.[4]
არანორმალურად განვითარებული გვირგვინის ფურცლების მქონე ყვავილებს ქუჩქუჩა ეწოდება. ასეთებია ბაიასებრთა, მიხაკისებრთა, ვარდისებრთა და რთულყვავილოვანთა ოჯახების წარმომადგენლები — გეორგინა, ასტრა, მიხაკი, ვარდი, ტიტა, ზაფრანა და სხვ.[3]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.