From Wikipedia, the free encyclopedia
Ferdinand Marie, vicomte de Lesseps (lair ing Versailles, Prancis, 19 Novèmber 1805 – pati ing La Chesnaye, 7 Dhésèmber 1894 ing umur 89 taun)[1] inggih punika tokoh diplomat Prancis ingkang ndhèrèk ndamel Terusan Suez ing Tanah Genting Suez ing Mesir. Ferdinand de Lesseps miyos saking kulawarga ingkang kawentar pengabdianipun dhumateng nagara. Pramila, boten gumun manawi Lesseps lajeng dipunsekolahaken mawi prabéya saking nagara. Sasampunipun sekolah ing yuswa 18 taun, panjenenganipun sinau basa sadangunipun 2 taun, kanggé nyameptakaken karier diplomatikipun.
Asal-usul kulawarganipun Ferdinand de Lesseps sampun ditliti malih sadangunipun abad kaping-14.[2] Asal leluhuripun dipunyakini saking Sekotlan lan sampun manggèn ing Bayonne nalikanipun tlatah punika dipunkuwasani déning basa Inggris.[2] Kulawarga saking Ferdinand de`Lesseps sampun dangu dibèntenaken wonten ing babagan diplomatik Perancis.[3] Salah satunggaling ingkang ageng saking Lesseps inggih punika simbah kakungnipun ingkang dados petugas kitha lan ing wekdal ingkang sami ugi dados sekretaris.[2] Saking pertengahan abad kaping-18, leluhuripun Ferdinand de Lesseps ndhèrèk karier diplomatik.[2] Ramanipun Lesseps, Mathieu de Lesseps (1774-1832), ngasta wonten ing peladosan konsuler.[2] lan ibunipun, Catherine de Grivégnée, inggih punika tiyang saking Spanyol. Paklikipun, ingkang namanipun Barthélemy de Lesseps, inggih punika anggota saking chargé Perancis d'affaires. Paklikipun Lesseps inggih punika batur sepuhipun Perouse ingkang dados duta besar Perancis kanggé Lisbon.[3] Paklipiun ugi sampun dipunmulyakaken déning Raja Louis XVI.[2] Déné bulikipun Lesseps inggih punika saking countess of Montijo, ibunipun permaisuri Eugenie.[2]
Ferdinand de Lesseps nglampahi pendhidhikan ing College of Henry IV ing Paris.[2] Saking yuswa 18 taun ngantos 20 taun, panjenenganipun ngasta wonten ing departemen komisaris bala.[2] Déné, saking taun 1835 ngantos taun 1827, panjenenganipun dados asisten wakil konsul ing Lisbon ingkang paklipipun Lesseps dados chargé Perancis d'affaires wonten mriku.[2] Nalikanipun dados wakil konsul ing Lisbon, Lesseps nyinaoni proposal ingkang dipundamel déning salah satunggaling insinyur Napoleon kanggé padamelan Terusan Zues.[4] Ing taun 1828, Ferdinans de Lesseps dipunkintun minangka asisten wakil konsul dhumateng Tunisia, ingkang wonten mrika bapakipun dados konsul jenderal.[2] Panjenenganipun wantun mbiyantu uculipun Youssouff ingkang dipunoyak déning bala saking Bey. Ferdinand de Lesseps ugi dipunpracaya déning bapakipun supados nglampahi misi dhumateng Marsekal Hitung Caluséel.[2]
Ing warsa 1832, Ferdinand de Lesseps dipunangkat minangka wakil konsul ing Alexandria. Déné kapal de Lesseps mlampah menyang Mesir lajeng manggèn ing papan karantina ing Alexandria. M. Mimaut, salah satunggaling konseul jenderal Perancis ing Alexandria, ngirimi panjenenganipun buku-buku, kados ta salah satunggaling memoar ingkang kaserat ing sanginggilipun Terusan Suez, miturut dhawuhipun Napoleon Bonaparte kaliyan miturut insinyur sipil Jacques-Marie Le Père, salah satunggalipun anggota èlmiah saking èkspèdhisi Perancis. Karya meniks nuwuhaken pamanggih de Lesseps kaliyan maringi panjenenganipun gagasan kanggé yasa kanal ing lemah genting Afrika.
Ferdinad de Lesseps inggih punika salah satunggaling insinyur Prancis ingkang sampun dangu manggèn ing Mesir ingkang ageng jasanipun amargi saged mbikak malih terusan kuna ingkang namanipun Terusan Zues ing tanggal 17 November 1869.[5] Ferdinand de Lesseps sampun dangu nyinaoni sujarah transportasi lan rute perdhagangan antawisipun Mesir Kuno kaliyan laladan-laladan kidul.[5] Sadèrèngipun, kapal-kapal Éropah ingkang saking Mesir lan badhé menyang Asia, kedah mubengi Afrika rumiyin.[5] Prekawis punika cetha sanget mbetahaken tenaga lan prabéya ingkang boten sakedhik, pramila wonten sawatawis tiyang ingkang nglampahi rute wau.[5] Raja-raja Mesir ugi nglampahi kados makaten sadèrèngipun terusan Zues punika dipunyasa.[5] Terusan Zues dipunbika déning Lesseps mawi ngothongaken rumiyin kapal-kapal ingkang mbeta piranti-piranti liwat ara-ara antawisipun Laut Tengah lan Laut Merah.[5] Ferdinand de Lesseps dipunpuja minangka pahlawan déning bangsa Éropah amargi jasanipun ingkang saged mbikak malih Terusan Zues.[5] Pamaréntah Perancis ugi nganugrahi Lesseps mawi jasa kahormatan paling inggil, lajeng ngangkat panjenenganipun minangka anggota Académie Française.[5]
Ferdinand de Lesseps nglampahi pagesangan ingkang mulya lan raharja mawi asma ageng 12 taun dangunipun.[5] Nanging, nalikanipun yuswanipun 73 taun, panjenenganipun dipunutus supados mandhgani pambangunan Terusan Panama. Sasampunipun 10 taun ngasta ing proyèk punika, pranyta boten saged rampung kamangka sampun ndamel 22.000 tiyang tilar donya lan ugi babagan béya ingkang boten sakedhik.[5] Taun 1888, proyèk Terusan Panama ingkang dipunpandhégani déning Lesseps dipunnyatakaken boten kasil. De Lesseps lajeng dipunsèrèt dhumateng pengadilan amargi dinuga sampun nylèwèngaken dana proyèk lan lajeng dipunukum kunjara ngantos 5 taun.[5]
Ferdinand de Lesseps dados tiyang ingkang boten gumregah lan tansah sedhih sasampunipun diukum amargi dinuga nylèwèngaken dana proyèk Terusan Panama.[5] Lesseps nglampahi sisa gesangipun 6 taun ing kursi kesèt. Sedaya gumregah gesangipun ical lan ugi ngalami gangguan mental.[5] Wonten satunggal prekawis malih ingkang nggegirisi, inggih punika Lesseps namung kersa maos ariwarta ingkang terbit sadèrèngipuntaun 1888, tain nalika proyèk Terusan Panama dipunendhegaken. Prekawis punika dipunlampahi ngantos panjenenganipun séda ing tanggal 7 Dhésèmber 1894.[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
