From Wikipedia, the free encyclopedia
Tonkabaunir (fræðiheiti: Dipteryx odorata) eru fræ af tré sem kallað er kumaru og upprunnið er í Suður-Ameríku. Kumaru er einnig kallað brasilískt tekk og er vinsæll harðviður í gólfefni vegna litabrigða og hversu harður viðurinn er. Tonkabaunir eru svartar og krumpaðar að utan en brúnar og sléttar að innan. Ilmur þeirra minnir á vanillu, möndlur, kanil og nellikur.
Tonkabaunir | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tonkabaunir | ||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||
Dipteryx odorata (Aubl.) Willd. | ||||||||||||||||
Samheiti | ||||||||||||||||
Coumarouna odorata Aubl. |
Tréð verður 25-30 m hátt og trábolurinn um einn metra í þvermál. Börkur kumaru trésins er grár og sléttur en viðurinn rauður. Laufblöðin eru leðurkennd, glansandi og dökkgræn. Blómin eru bleik og þroskar hvert einn ávöxt sem í er eitt fræ. Tonkafræin innihalda efnið coumarin en það efni veldur því að fræin ilma. Efnið coumarin er notað í ilmvatnsgerð. Það er beiskt á bragðið og getur í stórum skömmtum valdið innvortis blæðingum og lifrarskemmdum og lamað hjartað. Talið er að kumaru tré geti orðið yfir 1000 ára gömul.
Tonkabaunir eru notað í stað vanillu, sem ilmefni og var blandaðar í tóbak en það er núna sums staðar bannað. Tonkabaunir eru notaðar í franskri matargerðarlist, sérstaklega í ábætisréttum og seyðum en og í ilmvötn. Aðalframleiðslulönd eru Nígería og Venesúela.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.