Stúdentaráð Háskóla Íslands

Stúdentaráð Háskóla Íslands (SHÍ) er félag og vettvangur fyrir hagsmunabaráttu stúdenta við háskólann. Stúdentar kjósa fulltrúa í sviðsráð fyrir hvert fimm sviða Háskóla Íslands og skipa forsetar sviðsráðanna stjórn Stúdentaráðs auk forseta og varaforseta. Stúdentaráð stendur fyrir ýmiskonar starfsemi og viðburðum sem tengjast réttindavörslu og félagslífi stúdenta.

Stúdentaráð Háskóla Íslands
Skammstöfun	SHÍ
Stofnun	1920
Staðsetning	Sæmundargata 4, 102 Reykjavík
Forseti	Arent Orri Jónsson Claessen
Varaforseti	Sigurbjörg Guðmundsdóttir
Hagsmunafulltrúi	Valgerður Laufey Guðmundsdóttir
Lánasjóðsfulltrúi	Júlíus Viggó Ólafsson
Vefsíða	https://student.is

Meðal helstu baráttumála Stúdentaráðs í gegnum tíðina hafa verið húsnæðismál og lánasjóðsmál.^[1]

Forseti Stúdentaráðs er Arent Orri Jónsson Claessen, fulltrúi Vöku. Vara­for­seti er Sigurbjörg Guðmundsdóttir, hags­muna­full­trúi er Valgerður Laufey Guðmundsdóttir og lána­sjóðsfull­trúi er Júlíus Viggó Ólafsson.^[2]

Starfsstöður SHÍ eru: Forseti, varaforseti, lánasjóðsfulltrúi, framkvæmda-stjóri/stýra, alþjóðafulltrúi, Aurora fulltrúi, ritstjóri Stúdentablaðsins.^[3]

Fastanefndir sem SHÍ skipar eru níu: Alþjóðanefnd, Félagslífs- og menningarnefnd, Fjármála- og atvinnulífsnefnd, Fjölskyldunefnd, Jafnréttisnefnd, Kennslumálanefnd, Lagabreytinganefnd, Nýsköpunar- og frumkvöðlanefnd, Umhverfis- og samgöngunefnd.^[4]

Saga stúdentaráðs

Stúdentaráð var stofnað í desember árið 1920. Í nóvember árið 1921 stofnaði Stúdentaráð mötuneytið Mensa academica sem starfaði fram til ársins 1929. Leynilegar kosningar til Stúdentaráðs voru teknar upp árið 1933. Þá urðu til fylkingar sem buðu fram á listum í kosningum. Árið 1951 stofnaði Stúdentaráð vinnumiðlun fyrir háskólanema. Félagsstofnun Stúdenta var stofnuð 1968 af Stúdentaráði og háskólaráði.^[1] Árið 2013 stefndi Stúdentaráð íslenska ríkinu og Lánsjóði Íslenskra Námsmanna (LÍN) vegna breytinga á útlánareglum sjóðsins og hafði betur.^[5] Í febrúar 2019 hóf Stúdentaráð loftslagsverkföll ásamt fleiri samtökum og kröfðust þess að Alþingi lýsti yfir neyðarástandi í loftslagsmálum.^[6]

Fylkingar

Kosið er til Stúdentaráðs af lista sem fylkingar bjóða fram. Undanfarna þrjá áratugi hafa það verið fylkingarnar Vaka og Röskva sem hafa notið mest fylgis og skiptst á að hafa meirihluta nokkur ár í senn. Aðrar fylkingar hafa þó iðulega boðið fram svo sem H-listinn, Skrökva og Öskra í seinni tíð. Á árum áður voru starfandi fylkingarnar Umbótasinnar, Félag vinstrimanna, Vinstrimenn og Félag róttækra stúdenta.

Árið 2013 voru einstaklingsframboð leyfð, en það var meðal helstu baráttumála H-listans og Skrökvu.^[7] Síðan þá hafa einungis tvisvar sinnum borist einstaklingsframboð, árin 2016 og 2023, bæði á hugvísindasviði, en hvorugt þeirra hlaut kjör.^[8][9]

Formenn SHÍ gegnum tíðina

Forseti (áður formaður) Stúdentaráðs er ábyrgðarstaða sem margt þjóðþekkt fólk hefur gegnt gegnum tíðina. Meðal fyrri formanna má nefna: Össur Skarphéðinsson, Hildi Björnsdóttur, Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur, Árna Grétar Finnsson, Dag B. Eggertsson og Jónas Fr. Jónsson.^[10]

Hörður Sigurgestsson var fyrstur til að gegna embætti forseta tvö ár í röð, árin 1960-1962. Fyrsta kona til að gegna embætti forseta var Arnlín Óladóttir starfsárið 1974-1975.^[11] Isabel Alejandra Diaz er fyrsti forseti Stúdentaráðs af erlendum uppruna og fyrsta konan til að gegna embætti forseta tvö ár í röð, árin 2020-2022.^[12][13]

Formenn SHÍ

Nafn	Frá	Til	Fylking
Arent Orri Jónsson Claessen	2024		Vaka
Rakel Anna Boulter	2023	2024	Röskva
Rebekka Karsldóttir	2022	2023	Röskva
Isabel Alejandra Diaz	2020	2022	Röskva
Jóna Þórey Pétursdóttir	2019	2020	Röskva
Elísabet Brynjarsdóttir	2018	2019	Röskva
Ragna Sigurðardóttir	2017	2018	Röskva
Kristófer Már Maronsson	2016	2017	Vaka
Aron Ólafsson	2015	2016	Vaka
Ísak Einar Rúnarsson	2014	2015	Vaka
María Rut Kristinsdóttir	2013	2014	Vaka
Sara Sigurðardóttir	2012	2013	Vaka
Lilja Dögg Jónsdóttir	2011	2012	Vaka
Jens Fjalar Skaptason	2010	2011	Vaka
Hildur Björnsdóttir	2009	2010	Vaka
Björg Magnúsdóttir	2008	2009	Röskva
Dagný Ósk Aradóttir	2007	2008	Röskva
Sigurður Örn Hilmarsson	2006	2007	Vaka
Elías Jón Guðjónsson	2005	2006	H-listinn
Jarþrúður Ásmundsdóttir	2004	2005	Vaka
Davíð Gunnarsson	2003	2004	Vaka
Brynjólfur Stefánsson	2002	2003	Vaka
Þorvarður Tjörvi Ólafsson	2001	2002	Röskva
Eiríkur Jónsson	2000	2001	Röskva
Finnur Beck	1999	2000	Röskva
Ásdís Magnúsdóttir	1998	1999	Röskva
Haraldur Guðni Eiðsson	1997	1998	Röskva
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson	1996	1997	Röskva
Guðmundur Steingrímsson	1995	1996	Röskva
Dagur B. Eggertsson	1994	1995	Röskva
Páll Magnússon	1993	1994	Röskva
Pétur Þ. Óskarsson	1992	1993	Röskva
Steinunn Valdís Óskarsdóttir	1991	1992	Röskva
Sigurjón Þ. Árnason	1990	1991	Vaka
Jónas Fr. Jónsson	1989	1990	Vaka
Sveinn Andri Sveinsson	1988	1989	Vaka
Ómar Geirsson	1987	1988	Umbótasinnar
Eyjólfur Sveinsson	1986	1987	Vaka
Björk Vilhelmsdóttir	1986	1986	Félag vinstrimanna
Guðmundur Jóhannsson	1985	1986	Vaka
Stefán Kalmansson	1984	1985	Vaka
Aðalsteinn Steinþórsson	1983	1984	Umbótasinnar
Gunnar Jóhann Birgisson	1982	1983	Vaka
Finnur Ingólfsson	1981	1982	Umbótasinnar
Stefán Jóhann Stefánsson	1980	1981	Félag vinstrimanna
Þorgeir Pálsson	1979	1980	Félag vinstrimanna
Bolli Héðinsson	1978	1979	Vinstrimenn
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir	1977	1978	Vinstrimenn
Össur Skarphéðinsson	1976	1977	Vinstrimenn
Gestur Guðmundsson	1975	1976	Vinstrimenn
Arnlín Óladóttir	1974	1975	Vinstrimenn
Halldór Ármann Sigurðsson	1973	1974	Vinstrimenn
Ellert B. Schram	1962	1963	Vaka
Jón E. Ragnarsson	1961	1962	Vaka
Hörður Sigurgestsson	1960	1961	Vaka
Árni Grétar Finnsson	1959	1960	Vaka
Ólafur Egilsson	1958	1959	Vaka
Birgir Ísleifur Gunnarsson	1957	1958	Vaka
Bjarni Beinteinsson	1956	1957	Vaka
Björgvin Guðmundsson	1955	1956	Róttækir, kratar og þjóðvörn
Skúli Benediktsson	1954	1955	Frjálsl. og kratar
Björn Hermannsson	1953	1954	Félag frjálslyndra stúdenta
Matthías Jóhannesson	1952	1953	Vaka
Bragi Sigurðsson	1952	1952	Vaka
Höskuldur Ólafsson	1951	1952	Vaka
Árni Björnsson	1950	1951	Vaka
Hallgrímur Sigurðsson	1949	1950	Frjálsl. og kratar
Bjarni V. Magnússon	1949	1949	Frjálsl. og kratar
Gísli Jónsson	1948	1948	Vaka
Tómas Tómasson	1947	1948	Vaka
Geir Hallgrímsson	1946	1947	Vaka
Guðmundur Ásmundsson	1945	1946	Vaka
Bárður Daníelsson	1944	1945	Félag róttækra stúdenta
Páll S. Pálsson	1943	1944	Vinstri menn
Ásberg Sigurðsson	1942	1943	Vaka
Einar Ingimundarson	1941	1942	Vaka
Þorgeir Gestsson	1940	1941	Vaka
Hannes Þórarinsson	1940	1940	Vaka
Bárður Jakobsson	1939	1939	Vaka
Sigurður Bjarnason	1938	1939	Vaka
Ólafur Bjarnason	1937	1938	Vaka
Jóhann Hafstein	1936	1937	Vaka
Ragnar Jóhannesson	1936	1936	Félag róttækra stúdenta
Björn Sigurðsson	1935	1936	Félag róttækra stúdenta
Eggert Steinþórsson	1934	1935	Academia
Baldur Johnsen	1933	1934	Hægri menn
Valdimar Stefánsson	1933	1933
Sigurður Ólason	1932	1933
Jón Geirsson	1931	1932
Agnar Kl. Jónsson	1930	1931
Bergsveinn Ólafsson	1929	1930
Þorgrímur Sigurðsson	1928	1929
Sig. Karl Jónasson	1927	1928
Einar B. Guðmundsson	1926	1927
Þorkell Jóhannesson	1925	1926
Gunnlaugur Indriðason	1924	1925
Thor Thors Jr.	1923	1924
Björn E. Árnason	1922	1923
Skúli Guðjónsson	1921	1922
Vilhjálmur Þ. Gíslason	1920	1921

Tilvísanir

1. „Saga Stúdentaráðs“. student.is. Sótt 20. febrúar 2023.
2. „Arent Orri kjörinn forseti stúdentaráðs“. www.mbl.is. Sótt 17. apríl 2024.
3. „Skrifstofa Stúdentaráðs“. student.is. Sótt 20. febrúar 2023.
4. „Nefndir Stúdentaráðs“. student.is. Sótt 20. febrúar 2023.
5. „Stúdentaráð hafði betur gegn LÍN“. www.mbl.is. Sótt 20. febrúar 2023.
6. Auður Aðalsteinsdóttir (21. febrúar 2019). „Íslenskir stúdentar í loftslagsverkfall - RÚV.is“. RÚV. Sótt 20. febrúar 2023.
7. „Skrökva leggur sig niður“. www.mbl.is. 20. janúar 2012. Sótt 25. mars 2023.
8. Þórgnýr Einar Albertsson (15. febrúar 2016). „Stofnaði félag nemenda með íslenskuna sem annað mál - Vísir“. visir.is. Sótt 25. mars 2023.
9. „Röskva heldur velli“. www.mbl.is. 23. mars 2023. Sótt 25. mars 2023.
10. „Formenn SHÍ frá 1920“.
11. Atli Freyr Þorvaldsson (29. desember 2020). „Fyrrum forsetar SHÍ: Afturhvarf til fortíðar“. Stúdentablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 20. febrúar 2023. Sótt 20. febrúar 2023.
12. „Isabel nýr forseti Stúdentaráðs HÍ“. www.mbl.is. Sótt 5. maí 2020.
13. Jón Ólafur Ísberg (1995). Í háskólanum. Stúdentaráð Háskóla Íslands 75 ára 1920-1995.