Patrice de Mac Mahon

Patrice de Mac Mahon, hertogi af Magenta^[1] (13. júní 1808 – 17. október 1893) var franskur herforingi, hermarskálkur og stjórnmálamaður. Hann var tímabundinn þjóðhöfðingi Frakklands frá 1873 til 1875 og síðan annar forseti þriðja franska lýðveldisins frá 1875 til 1879. Mac Mahon var heittrúaður kaþólikki, íhaldsmaður og konungssinni sem hafði andstyggð á sósíalisma og vantreysti lýðveldissinnum.

Patrice de Mac Mahon
Forseti Frakklands
Í embætti 24. maí 1873 – 30. janúar 1879
Forsætisráðherra	Albert de Broglie Ernest Courtot de Cissey Louis Buffet Jules Armand Dufaure Jules Simon Albert de Broglie Gaëtan de Rochebouët Jules Armand Dufaure
Forveri	Adolphe Thiers
Eftirmaður	Jules Grévy
Persónulegar upplýsingar
Fæddur	13. júní 1808 Sully, Frakklandi
Látinn	17. október 1893 (85 ára) Montcresson, Frakklandi
Maki	Élisabeth de Mac Mahon
Trúarbrögð	Kaþólskur
Börn	Marie Armand Patrice de Mac Mahon (1855-1927), Eugène de Mac Mahon (1857-1907), Emmanuel de Mac Mahon, (1859-1930), Marie de Mac Mahon (1863-1954)
Háskóli	École spéciale militaire de Saint-Cyr
Starf	Herforingi

Mac Mahon var af írskum ættum en forfeður hans höfðu flúið til Frakklands eftir dýrlegu byltinguna árið 1689. Hann átti frækinn hernaðarferil á valdatíð Napóleons III í Frakklandi og barðist meðal annars í Krímstríðinu og ítölsku sameiningarstríðunum. Eftir frækinn sigur sinn í orrustu við Magenta í öðru ítalska sameiningarstríðinu veitti Napóleon III Mac Mahon titilinn hertogi af Magenta. Í fransk-prússneska stríðinu særðist Mac Mahon og var síðan tekinn til fanga í orrustunni við Sedan. Eftir uppgjöf Frakka gegn Þjóðverjum í janúar 1871 var Mac Mahon falið að stýra her til að berja niður Parísarkommúnuna. Í hatrömmum bardaga sem varð síðar kallaður „blóðuga vikan“ („la semaine sanglante“) gersigraði Mac Mahon kommúnumennina og tók marga þeirra af lífi. Orðstír hans beið þó ekki hnekki fyrir ofbeldið heldur varð hann að hetju í augum franskra hægrimanna.^[2]

Eftir afsögn Adolphe Thiers var Mac Mahon kjörinn forseti franska lýðveldisins. Kjör hans til forseta þótti boða endurreisn konungdæmisins enda var Mac Mahon mjög hallur undir einveldissinna í ríkisstjórnunum sem hann myndaði. Hann tók þó alvarlega hlutverk sitt sem hlutlaus verndari stjórnarskrárinnar og hafnaði því að hann hygðist fremja valdarán í nafni konungssinna. Mac Mahon neitaði að funda með leiðtogum lýðveldissinna og ýtti á eftir þingræði þar sem þingið kysi ríkisstjórnina en krafðist þess einnig að til yrði efri þingdeild. Hann leysti síðar upp fulltrúaþingið og reitti þjóðina svo til reiði að lýðveldissinnar unnu stórsigur í næstu kosningum. Mac Mahon sagði stuttu síðar af sér og settist í helgan stein.^[3]

Tilvísanir

1. Gabriel de Broglie (2000). Mac Mahon. Perrin. bls. 17.
2. Hutton, Patrick H., Historical Dictionary of the French Third Republic. (Greenwood Press, New York, 1986) pp. 587-88
3. „Útlendar frjettir frá vordögum 1878 til vordaga 1879“. Skírnir (01.01.1879), Bls. 3-174

Fyrirrennari Adolphe Thiers

Forseti Frakklands 1873 — 1879

Eftirmaður Jules Grévy