Marie Curie
pólskur eðlisfræðingur og efnafræðingur (1867-1934) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Marie Curie-Skłodowska (á pólsku: Maria Salomea Skłodowska-Curie) (7. nóvember 1867 – 4. júlí 1934) var pólskur eðlisfræðingur og efnafræðingur gift franska eðlisfræðingnum Pierre Curie sem fæddist þann 15. maí 1859. Þau eignuðust tvær dætur þær Iréne og Evu Curie og bjuggu þau að mestu í París. Hún lærði við Sorbonne-háskólann í Frakklandi en gerði það ekki fyrr en á þrítugsaldrinum því hún hafði átt erfiða æsku og þurfti alla tíð að vinna fyrir sér og námi sínu. [1]
Marie Curie | |
---|---|
Fædd | 7. nóvember 1867 |
Dáin | 4. júlí 1934 (66 ára) Passy, Frakklandi |
Störf | Eðlisfræðingur, efnafræðingur |
Maki | Pierre Curie (g. 1895; d. 1906) |
Börn | Irène Joliot-Curie (1897–1956) Ève Curie (1904–2007) |
Verðlaun | Nóbelsverðlaun í eðlisfræði (1903) Nóbelsverðlaun í efnafræði (1911) |
Undirskrift | |
Curie hjónin voru brautryðjendur á sviði rannsókna á geislavirkni eftir tilraunum Henri Becquerel og hlutu þau Nóbelsverðlaunin í eðlisfræði fyrir það árið 1903 ásamt Becquerel. Þá var hún fyrsta konan sem hlotið hafði Nóbelsverðlaun í eðlisfræði. Seinna fundu þau hjónin geislavirku frumefnin radíum og pólóníum en fyrir það hlaut hún Nóbelsverðlaunin í efnafræði árið 1911, þá ein því Pierre var látinn. Hún var einnig fyrsta konan sem kenndi við Sorbonne háskólann. [2]
Eva, yngri dóttir Marie, ritaði ævisögu móður sinnar. Sagan var þýdd á íslensku af Kristínu Ólafsdóttur lækni, undir titlinum Frú Curie, og kom út hjá Ísafoldarprentsmiðju árið 1939. Sagan er góð heimild um hjónin Marie og Pierre sem voru einstök í sinni röð, vísindamenn í fremstu röð. Einnig má lesa stuttar greinar um Marie Curie og vísindarannsóknir hennar á vefnum nobelprize.org. Marie ritaði sjálf ágrip af sögu Pierre, eiginmanns síns, sem hún missti snemma þegar hann varð undir vagni á götum Parísar.