Mangan
Frumefni með efnatáknið Mn og sætistöluna 25 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Mangan (eftir heiti gríska héraðsins Magnesíu) er frumefni með efnatáknið Mn og sætistöluna 25 í lotukerfinu. Það kemur fyrir hreint í náttúrunni, oft með járni og í ýmsum steindum. Hreint mangan er mikilvægt í framleiðslu á málmblendum, einkum ryðfríu stáli.
Króm | Mangan | Járn | |||||||||||||||||||||||
Teknetín | |||||||||||||||||||||||||
|
Manganfosfatmeðferð er notuð gegn ryði og til að koma í veg fyrir tæringu í stáli. Mangan kemur fyrir í ýmsum litum eftir oxunartölu þess og er þannig notað sem litaduft í málningu. Permanganöt alkalí- og jarðalkalímálma eru öflugir oxarar. Mangandíoxíð er notað í bakskaut rafhlaða.
Mangan(II) jónir eru hjálparefni fyrir mörg ensím í flóknum lífverum þar sem þær eru nauðsynlegar til að afeitra súperoxíð sindurefna. Sem snefilefni er mangan nauðsynlegt öllum þekktum lífverum. Í of miklu magni veldur það manganeitrun sem meðal annars getur valdið taugakerfi spendýra varanlegum skaða.