Fimm ára áætlanir Sovétríkjanna
From Wikipedia, the free encyclopedia
Fimm ára áætlanir Sovétríkjana voru fimm ára efnahagsáætlanir Sovétríkjanna sem miðuðust við að hverfa frá bágt stöddu efnahags- og stjórnmálakerfi Rússlands á fyrsta aldarfjórðungi 20 aldar. Erfiðleikarnir hófust í stríði Rússlands og Japans sem endaði 1905 og í kjölfar þess tók við fyrsta rússneska byltingin. Nokkrum árum seinna hófust átök í Evrópu sem urðu að fyrstu heimstyrjöldinni sem Rússland tók þátt í en þurfti svo að draga sig úr þeim átökum vegna borgarastyrjaldar heima fyrir sem geisaði til 1922. Eftir þessi stríð og þessar byltingar var efnahagskerfi Rússlands bágt statt og upp risu Sovétríkin.
Til að byggja upp Sovétríkin og gera þau samkeppnishæf gagnvart ný iðnvæddum Evrópuríkjum virkjaði Stalín fyrstu fimm ára áætlunina árið 1929 með áherslu á þungaiðnað. Þó að nafn áætlunarinnar gefi til kynna að planið taki fimm ár þá tilkynntu stjórnvöld eftir 4 ár og 3 mánuði að markmið væru uppfyllt og planið því klárað. Fimm ára áætlanirnar urðu þrettán talsins en það seinasta var ekki virkjað að fullu þar sem Sovétríkin féllu sama ár og það hófst, árið 1991.[1]