Afríkanska (afríkanska: Afrikaans) er vesturgermanskt og indóevrópskt tungumál sem er talað í Suður-Afríku og Namibíu. Hún er opinbert tungumál í Suður-Afríku og er töluð af yfir 16 milljónum manna. Afríkanska hefur þróast úr hollensku. Orðið Afrikaans þýðir hollenska sem er töluð í Afríku eða bara afríkanska. Fólk sem talar afríkönsku skilur hollensku. Á afríkönsku er IJ úr hollensku breytt í Y. (dæmi: hol: IJslands, afr: Yslands). Munurinn á afríkönsku og hollensku felst í ýmsum atriðum í málfræði og stafsetningu. Afríkanska hefur dreifða landfræðilega notkun sem opinbert tungumál, auk þess að vera töluð víða sem annað eða þriðja tungumál.
| Afríkanska Afrikaans | ||
|---|---|---|
| Málsvæði | Suður-Afríka | |
| Heimshluti | Sunnanverð Afríka | |
| Fjöldi málhafa | 16 milljónir | |
| Ætt | Indóevrópskt Germanskt | |
| Skrifletur | Latneskt stafróf | |
| Opinber staða | ||
| Opinbert tungumál |
 Suður-Afríka | |
| Stýrt af | Die Taalkommissie | |
| Tungumálakóðar | ||
| ISO 639-1 | af | |
| ISO 639-2 | afr | |
| SIL | AFR | |
| ATH: Þessi grein gæti innihaldið hljóðfræðitákn úr alþjóðlega hljóðstafrófinu í Unicode. | ||
Það eru þrjár mállýskur í afríkönsku. Höfðaborg er sú borg í Suður-Afríku þar sem flest fólk hefur afríkönsku að móðurmáli og er afríkanska algengasta tungumálið þar.
Þrátt fyrir að hollenska og afríkanska séu gagnkvæmt skiljanlegar og því ef til vill réttlætanlegt að nefna hana hollenska mállýsku er nokkur málfræðimunur. Þannig hefur til dæmis málfræðileg afkynjun nafnorða átt sér stað í afríkönsku en hollenska hefur hvorugkyn og samkyn. Í hollensku teljast um 90 % nafnorða til samkyns þar sem greinirinn -de er notaður, en um 10 til hvorugkyns þar sem greinirinn -het er notaður. (het alfabet, de telegraf).
Het er sama orð og íslenska hið og enska it. Í afríkönsku enfaldlega var sett -de í staðinn fyrir -het og þar með einfölduð málfræðin. Sagnorð hafa engar persónuendingar og munur veikra og sterkra sagna er horfinn.
Nokkrar setningar og orð
| Afrikaans | Íslenska |
|---|---|
| Hallo | Halló |
| Goeiedag | Góðan daginn |
| Goeienaand | Gott kvöld |
| Hoe gaan dit met jou? | Hvað segirðu gott? |
| Dit gaan goed met my. | Ég segi bara fínt |
| Dankie | Takk |
| Asseblief | Gerðu svo vel |
| Ja | Já |
| Nee | Nei |
| Praat jy Yslands? | Talarðu íslensku? |
| Ek praat net 'n bietjie Afrikaans. | Ég tala bara smá afríkönsku. |
| Ek verstaan nie. | Ég skil ekki. |
| My naam is ... | Ég heiti ... |
| Tot siens | Bless |
Tenglar
- Námskeið í afríkönsku (á ensku) Geymt 2 apríl 2009 í Wayback Machine
- Afríkanska-Enska Orðabók
- Ethnolouge Álitsgerðin (á ensku)
| Germönsk tungumál Indóevrópsk tungumál | ||
|---|---|---|
| Tungumál: Afríkanska | Danska | Enska | Færeyska | Hollenska | Íslenska | Jiddíska | Lúxemborgska | Norska | Sænska | Þýska | ||
| Mállýskur: Alemanníska | Alsatíska | Flæmska | Frísneska | Nýlendualemanníska | Lágþýska | Limburgíska | ||
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
