From Wikipedia, the free encyclopedia
Ionosfero esas la parto ionizita dil atmosfero, jacanta de cirkume 48 km til cirkume 965 km super la marala nivelo, inkluzanta tale nomizita "termosfero" e parti de la "mezosfero" ed "exosfero". Ionosfero ionizesas da sunala radiaco. Ol esas importanta por atmosferala eletktrozeso ed influas la propago di ondi di radiofrequeso til 30 MHz a longa disti.
Ja en 1839, Germana fizikisto Carl Friedrich Gauss postulis ke regiono dil atmosfero kapabla por konduktar elektro povus explikar la varii observebla en magnetala feldo di la Tero. Sis yardeki pose, ye la 12ma di decembro 1901, en St. John's, Newfoundland e Labrador, Guglielmo Marconi unesmafoye recevis trans-Atlantika radiotransmisado uzanta 152-metra anteno ligita a kaito. La radiosignalo transmisesis de Poldhu, Kornwal uzanta cintilo-radiotransmisilo qua produktis frequesi di 500 KHz, kun povo 100-foye plu granda kam irga radiosignalo ante produktita. La signali transmisita reprezentis la litero S. Un yaro pose, Marconi iteris l'experimento en Glace Bay, Nova-Skotia[1].
En 1902, Angla fizikisto Oliver Heaviside propozis l'existo di atmosferala strato che ionosfero qua nun recevas lua nomo, "strato Kennelly–Heaviside". En 1912, Usana kongreso aprobis lego qua restriktis l'operaco di radio-amatori a frequesi super 1,5 MHz. La guvernerio pensis ke ca frequesi esis neutila. To enduktis la deskovro di radio-propagado di alta frequesi (HF), anke konocata kom kurta ondi (infre 200 metri) a longa disti, en 1923[2].
En 1925, Usan injenioro Alfred Norton Goldsmith deskovris dum eklipso ke kurta ondi (HF) afektesis da sunala radiaco, kontre ke longa ondi ne afektesis, do kontributis por komprenar la rolo di ionosfero en radio-propagado.
En 1926, Robert Watson-Watt kreis la vorto "ionosfero", che letro a la revuo Nature publikigita erste en 1969. Dum la komenco dil yari 1930a, neatencema probo-transmisioni de Radio Luxembourg furnisis evidenteso di modifikuri en l'ionosfero. En 1947, Edward Victor Appleton recevis la Nobel-premio pri Fiziko por la deskovro di ionosfero. En 1962, Kanadana artificala satelito Alouette 1 lansesis por studiar l'ionosfero. Altra sateliti kun la sama skopo lansesis pose.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.