From Wikipedia, the free encyclopedia
Treno di granda rapideso (TGR) o kuglo-treno esas treno qua povas vehar per rapideso plu granda kam 200 km/h en ordinara treno-voyi o per rapideso plu granda kam 250 km/h en specala treno-voyi, segun stipuli da UIC (Internaciona Fervoyala Uniono).[1]
Lua granda rapideso posibligas a lu konkurencar kun avioni e superesar autobusi od automobili en voyaji longa de poka centi de kilometri. Ol judikesas kom la maxim sekura transportomoyeno en la mondo,[2] kun rara acidenti dum sua historio.
L'unesma lineo di treno di granda rapideso - Tōkaidō Shinkansen, longa de 515.4 km - inauguresis ye la 1ma di oktobro 1964 en Japonia. La treni uzis kom energio-fonto elektro, furnisita ye 25kV en alternanta korento, ed atingis maxima rapideso di 210 km/h. Lua lokomotivi - entote 3 216 - fabrikesis de 1963 til 1968. La normo por rot-eskarto en lua lineo esis 1 435 mm.
Shinkansen-treni ordinare retretesas pos 15- o 20-yara uzado, kontre 30 o plua yari por ordinara treni. Nun, 27 ek l'originala Shinkansen-treni prezervesas.
La duesma lando qua adoptis treno di granda rapideso esis Unionita Rejio, kun Class 370-treno, konocata kom APT-P (Avancata Prototipo di Treno por pasajeri) en 1980. APT-P-treni anke uzis 25kV-elektro, quankam experimentala treno qua konstruktesis dum la yari 1970a uzis naturala gaso en lua propulsanta turbino.
Nune la maxim rapida treni di granda rapideso uzas magnetala levo vice roti, e desegnesas por voyajar ye 500 km/h, exemple la treno Transrapid, projetita en Germania ed uzata en la Popul-Republiko Chinia.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.