Pransia
pagilian idiay Lumaud nga Europa From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti Republika ti Pransia (Pranses: République française [ʁepyblik fʁɑ̃sɛz]), kadawyan a makunkuna a Pransia (Ingles: /ˈfræns/ (dengngen) FRANSS wenno /ˈfrɑːns/ FRAHNSS; Pranses: [fʁɑ̃s] (dengngen)), ket maysa a unitario a semi-presidensial a republika idiay Akinlaud nga Europa nga addan dagiti ballasiw taaw a teritorio ken is-isla a mabirukan kadagiti sabali a kontinente ken idiay taaw Indiano, Pasipiko, ken Atlantiko. Ti Metropolitano a Pransia ket igay-at na manipud idiay Baybay Mediteraneo aginggana idiay Kanal Inggles ken ti Baybay Amianan, ken manipud ti Rhine aginggana ti Taaw Atlantiko. Makunkuna daytoy a kas iti l’Hexagone ("Ti heksagono") gapu ti heometriko a tabas dagiti teritorio na. Isu daytoy ti kadakkelan a pagilian iti akinlaud nga Europa ken kukuana ti maikadua a kadakkelan a eksklusibo a sona ti ekonomia iti lubong, nga agsaksakup ti 11,035,000 km2 (4,260,000 kd mi), maikadua laeng daytoy iti Estados Unidos a (11,351,000 km2 / 4,383,000 kd mi).
Republika ti Pransia République française[1] | |
---|---|
Napili a pagsasao: Liberté, Égalité, Fraternité (Ilokano: Wayawaya, Pagkapadapadaan, Pagkakabsatan) | |
Nailian a kanta: "La Marseillaise" | |
Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Paris 48°51.4′N 2°21.05′E |
Opisial a sasao | Pranses |
Dagiti rehional a pagsasao (opisial ken saan) | |
Nagan dagiti umili | Pransés |
Gobierno | Unitario semi-presidensial a batay-linteg a republika |
• Presidente | Emmanuel Macron |
• Nangruna a Ministro | Michel Barnier |
Lehislatura | Parlamento |
Senado | |
Nailian a Gimong | |
Pannakabangon | |
• Pransia | 486 (ti panagtipon babaen ti Clovis) |
• Laud a Pransia | 843 (Tulag iti Verdun) |
• Agdama a batay-linteg | 5 Oktubre 1958 (Maika-5 a republika) |
Kalawa | |
• Dagup[3] | 674,843 km2 (260,558 sq mi) (Maika-41) |
• Metropolitano a Pransia | |
551,695 km2 (213,011 sq mi) (Maika-47) | |
543,965 km2 (210,026 sq mi) (Maika-47) | |
Populasion | |
(2023 karkulo) | |
• Dagup[3] | 68,042,591[6] (Maika-20) |
• Metropolitano a Pransia | 65,834,837[7] (Maika-22) |
• Densidad[8] | 121/km2 (313.4/sq mi) (Maika-106) |
GDP (PPP) | Karkulo idi 2023 |
• Dagup | $3.868 trillion[9] (Maika-10) |
• Tunggal maysa a tao | $58,765[9] (Maika-27) |
GDP (nominal) | Karkulo idi 2023 |
• Dagup | $3.049 trillion[9] (Maika-7) |
• Tunggal maysa a tao | $46,315[9] (Maika-23) |
Gini (2022) | 29.8[10] ababa |
HDI (2021) | 0.903[11] nangato unay · Maika-28 |
Kuarta | Euro,[12] CFP franc[13] (EUR, XPF) |
Sona ti oras | UTC+1 (CET[8]) |
UTC+2 (CEST[8]) | |
Pagmanehuan | kanawan |
Kodigo ti panagtawag | 331 |
TLD ti internet | .fr[14] |
|
Kadagiti napalabas a 500 tawtawen,[15] Ti Pransia ket maysa a nangruna a kabikegan nga addan ti napigsa a kultura, ekonomia, milisia ken politikal nga impluensia idiay Europa ken iti sangalubongan. Idi maika-17 ken maika-18 a siglo, ti Pransia ket nag-kolonia kadagiti nalatak a paset iti Amianan nga Amerika ken Abagatan a daya nga Asia; idi maika-19 ken nasapa a maika 20 a siglo, ti Pransia ket nagaramid ti maikadua a kadakkelan nga imperio iti dayta a panawen, a mairaman ti dakkel a paset iti Amianan, Laud ken Tengnga nga Aprika, Abagatan a daya nga Asia, ken adu pay a Karibe ken Is-isla ti Pasipiko.
Dagiti nagibasaran
Dagiti akinruar a silpo
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.