Chileno a mannurat From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti am-ammo a Pablo Neruda (Hulio 12 1904 – Septiembre 23 1973) ket parbo a nagan ni Ricardo Eliecer Neftalí Reyes Basoalto, maysa a mannurat a taga-Chile.
| Pablo Neruda | |
|---|---|
 | |
| Dagiti salaysay | |
| Nayanak | Neftalí Ricardo Reyes Basoalto Hulio 12, 1904 Parral, Chile |
| Natay | Septiembre 23, 1973 (tawen 69) Santiago, Chile |
| Trabaho | Mannaniw, Diplomatiko |
| Kangrunaan a pammadayaw | Premio Nobel iti Literatura 1971 |
| Pirma |  |
Mabigbig a kas maysa kadagiti kaindaklanan a mannaniw nga Español iti maika-20 a siglo, ni Neruda ket maysa a nagaget a mannurat, a dagiti putarna ket agduduma manipud kadagiti naessem a dandaniw ni ayat, surrealista a dandaniw, historikal nga ep-epiko, politikal a dandaniw, agingga iti dandaniw kadagiti gagangay a bambanag a kas iti nakaparsuaan ken iti baybay. Naited ken ni Neruda ti Premio Nobel iti Literatura idi 1971. Ti maysa a nobelista a ni Gabriel García Márquez ket kinunan idi a ni Pablo Neruda "ket maysa kadagiti kalatakan a mannaniw iti maika-20 a siglo iti ania man a pasasaao.[1] Ni Neruda ket kankanayon nga agsursurat ti berde a tinta, isu daytoy ti bukodna a maris iti namnama.
Iti unos ti panagbiagna, nalatak met ni Neruda gapu kadagiti politika a pammatina. Maysa a naregget a komunista, nagpaay kas maysa a senador ti Partido Komunista ti Chile iti Kongreso ti Chile, sakbay a napilit a napapanaw iti pagilianna.
Ti parbo a nagan ni Neruda, a nagbalin idi agangay a kalintegan a naganna, ket inadawna kenni Jan Neruda, maysa a mannurat ken mannaniw a Czech.
Ti koleksion a Veinte poemas de amor y una canción desesperada (Ilokano: Duapulo a daniw ti ayat ken maysa a kanta ti pannakapaay); (Ingles: Twenty Poems of Love and a Song of Despair), a naipablaak idi 1924, ti kalatakan a dandaniw-ayat ni Neruda. Nagbalin a kontroversial dagitoy a dandaniw gapu iti eroticismona. Nupay kasta, naidaydayaw daytoy a koleksion ket naipatarus iti adu a pagsasao ket kadagiti naglabas a dekada, riniwriw a kopia daytoy ti naiwaras ken nailako gapuna a nagbalin a kalalatakan nga obra ni Neruda.
Patarus iti Ilokano ti Puedo escribir los versos más tristes esta noche, ti maika-20 a daniw iti Veinte poemas de amor y una canción desesperada.
Ita a rabii makaputarak kadagiti kalilidayan a binnatog.
Isuratko, kas pagarigan: "Naburak ti rabii
ket iti adayo agkutkutimermer dagiti asul a bituen."
Agkankanta ti angin-rabii nga agwerwerret iti langit.
Ita a rabii makaputarak kadagiti kalilidayan a binnatog.
Ay-ayatenka, ket no dadduma ay-ayatennak met.
Kadagiti rabii a kas itoy baludnaka dagiti takiagko.
Ag-agkanka manen ken manen iti salinong awan patinggana a langit.
Ay-ayatennak, no dadduma ay-ayatenka met.
Kasano koma a ti uray sino dina ayaten dagiti dadakkel naglinaay a matam.
Ita a rabii makaputarak kadagiti kalilidayan a binnatog.
Tapnon panunoten nga awankan iti ikutko. Tapnon riknaen a napukawkan kaniak.
Tapnon imdengan ti naglawa a rabii, nga ad-addan a nakalawlawa gaput' kaawanmo.
Ket ti berso agtinnag iti kararua a kas iti linnaw iti karuotan.
Ania kadit' makagapu a ti ayatko dinaka mabukodan.
Naburak ti rabii ket awanka ditoy dennak.
Isu daytoy ti amin. Iti adayo adda agkankanta. Iti adayo.
Saan a mapnek 'toy kararuak a napukawnaka.
Sapsapulennaka 'toy imatangko a kas man umay kenka.
Birbirokennaka 'toy pusok, ket awanka ditoy arpadko.
Ti isu met la a rabii a mangpappapudaw iti isu met la a kaykayo.
Data, iti daydi a panawen, ket saanen a kas iti sigud.
Saankan nga ay-ayaten, pudno dayta, ngem anian ti panangayatko kenka.
Padpadasen ti timekko a sapulen ti angin a mangapiras iti panagdengngegmo.
Iti sabali. Ikutannakan ti sabali. A kas kadagiti agekko idi.
Ti timekmo. Ti nasilnag a bagim. Ti awan inggana a matam.
Saankan nga ay-ayaten, pudno dayta, ngem nalabit ay-ayatenka.
Ababa ti ayat, naunday ti manglipat.
Ta kadagiti rabii a kas itoy baludnaka dagiti takiagko,
saan a mapnek ti kararuak a napukawnaka.
Uray pay no daytoyen ti maudi a saem nga impaaymo a sagabaek,
ken dagitoy dagiti maudin a berso a suratek para kenka.
Inpatarus ni Roy V. Aragon
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
