Bantay Hamiguitan
bantay iti Filipinas From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti Bantay Hamiguitan ket ti maysa a bantay a mabirukan iti probinsia ti Davao Oriental, Filipinas. Daytoy ket agtayag iti 1,620 metro (5,315 ft). Ti bantay ken ti kaarrubayanna ket addaan iti maysa a kaaduan ti dibersio a populasion ti biag ti kaatapan iti pagilian. Kadagiti biag ti kaatapan a mabirukan iti lugar ket ti agila ti Filipinas ken dagiti nadumaduma a sebbangan ti Nepenthes. Sumagmamano kadagiti naudi a naibaga, a kas ti Nepenthes peltata, ket endemikoda iti lugar.[2] Ti bantay ket addaan it maysa a lugar a nasalakniban a bakir iti agarup a 2,000 a ektaria. Daytoy a kakaykayuan ket ammo para iti naiduma a pandek a bakir kadagiti agtawen iti siglo a kaykayo iti ultramapiko a daga, nga adu kadagitoy ket naisagmak, endemiko ken karkarna a sebbangan ti flora ken fauna.[3][4]
| Bantay Hamiguitan | |
|---|---|
 | |
| Kangatuan a punto | |
| Kangato | 1,620 m (5,310 ft) |
| Kalatak | 1,497 m (4,911 ft) [1] |
| Nagsasabtan | 6°44′24″N 126°10′54″E |
| Pananginagan | |
| Panangibalikas | [hamiɡuitan] |
| Heograpia | |
.svg)  Bantay Hamiguitan .svg) Bantay Hamiguitan | |
| Pagilian | Filipinas |
| Rehion | Rehion ti Davao |
| Probinsia | Davao Oriental |
| Siudad/ili | |
| Nagannak | Kabambantayan ti Hamiguitan |
| Heolohia | |
| Kita ti bantay | Estratobulkan |
| Opisial a nagan | Santuario ti Kaatapan ti Kabambantayan ti Hamiguitan |
| Kita | Natural |
| Kriteria | x |
| Naidesignado | 2014 (maika-38 a sesion) |
| Reperensia blng. | 1403 |
| Partido ti Estado | Filipinas |
| Rehion | Asia ken Pasipiko |
Ti kabambantayan ti Bantay Hamiguitan, iti kalawa iti 6,834 ektaria (68.34 km2), ket nairangarang a kas nailian a parke ken maysa a santuario iti biag iti kaatapan idi 2003.[5] Idi 2014, ti parke ket minarkaan ti Lugar a Tawid ti Lubong ti UNESCO, ken nagbalin nga immuna iti Mindanao.[4]
Heograpia
Mabirukan ti Bantay Hamiguitan iti probinsia ti Davao Oriental iti abagatan-akindaya a parte ti isla ti Mindanao, Filipinas. Daytoy ket sakupenna ti maysa a kalawa ti daga iti kaunegan dagiti pagbeddengan ti Mati, San Isidro ken Governor Generoso.[5]
Flora ken fauna
Mulmula
Dagiti sebbangan ti flora iti bantay ken iti kaarrubayanna ket mangipakita a ti bakir a bantay ket addaan iti kaaduan a kabaknangan ti sebbangan dagiti mula nga agraman kadagiti 462 a sebbangan, ken sarunuen babaen dagiti dipterokarpo a bakir nga agraman kadagiti 338 a sebbangan, ti lumot a bakir nga agraman kadagiti 246 a sebbangan ken agro-sistema nga agraman kadagiti 246 a sebbangan. Sumagmamano kadagiti mula a kadawyan a mabirukan iti Bantay Hamiguitan ket mairaman dagiti sumaganad:[4]
- Leptospermum flavescens
- Wendlandia nervosa
- Tristaniopsis micrantha
- Dacrydium elatum
- Calophyllum blancoi
- Symplocos polyandra
- Almaciga (Agathis philippinensis)
- Elaeocarpus verticillatus
- Patersonia lowii
- Astronia lagunensis
- Nepenthes alata (sensu lato)[6]
- Nepenthes hamiguitanensis[7]
- Nepenthes justinae[8]
- Nepenthes micramphora[6]
- Nepenthes peltata[6]
- Schizaea inopinata
- Schizaea malaccana
- Paphiopedilum ciliolare
- Dipodium paludosum
- Epigeneium sp.
- Dendrochilum longilabre
- Dendrochilum tenellum
- Dendrochilum sp. (di ammo a sebbangan)
- Macodes petola
- Coelogyne chloroptera
- Bulbophyllum sp.
- Appendicula sp.
- Gleichennia hirta
- Drimys piperita
- Hydnophyton sp.
Ay-ayup
Ti Nalabbasit a Listaan ti Sangalubongan a Kappon para iti Konserbasion ti Katutubo (IUCN) ket nakailasin kadagiti saan a basbassit ngem 11 a naisagmak a sebbangan ti bertebrado. Inreporta ti Philippine Council for Agriculture, Forestry and Natural Resources and Development (PCARRD) a ti bantay ket tinataengan babaen dagiti lima a naisagmak a sebbangan, dagiti 27 a karkarna a sebbangan, 44 endemiko a sebbangan ken dagiti 59 a nangruna iti ekonomia a sebbangan. Dagiti sumaganad a sebbangan ket mabalin a mabirukan iti lugar:[4]
- Agila ti Filipinas (Pithecophaga jefferyi)
- Giant golden-crowned flying fox (Acerodon jubatus)
- Philippine forest roundleaf bat (Hipposideros obscurus)
- Philippine tarsier (Tarsius syrichta)
- Philippine warty pig (Sus philippensis)
- Kayumanggi nga ugsa ti Filipinas (Cervus mariannus)
- Fischer's pygmy fruit bat (Haplonycteris fischeri)
- Asian palm civet (Paradoxurus hermaphroditus)
- Tawitawi brown-dove (Phapitreron cinereiceps)
- Tarictic hornbill (Penelopides panini)
- Grey-hooded sunbird (Aethopyga primigenius)
- Giant scops-owl wenno Mindanao eagle-owl (Mimizuku gurneyi)
- Batomys hamiguitan (ti kiaw-kayumanggi nadutdotan ipus a sebbangan ti bao nga endemiko iti lugar)
Dagiti pannakaikeddeng
Idi 2004, ti Bantay Hamiguitan ket nairangarang a kas santuario ti biag iti kaatapan babaen ti Linteg ti Bantay Hamiguitan a naitungpal babaen ti inisiatibo ni senador Loren Legarda.
Idi Hunio 2014, nainayon ti Santuario ti Kaatapan ti Bantay Hamiguitan iti listan ti UNESCO kadagiti Lugar a Tawid ti Lubong. Sakbay iti daytoy, nairangarangen ti lugar a kas Parke ti Tawid ti ASEAN.[9]
Dagiti nota
Dagiti nagibasaran
Dagiti akinruar a silpo
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
