Քսենոփանես

Քսենոփանես Կոլոփոնացի (հին հունարեն՝ Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος, մոտավորապես մ.թ.ա. 565-473), անտիկ շրջանի հույն փիլիսոփա և բանաստեղծ։

Քսենոփանես Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος
Ծնվել է	մ. թ. ա. 560[1] Կոլոֆոն, Իզմիրի մարզ, Թուրքիա
Մահացել է	մ. թ. ա. 478[1] Սիրակուզա, Հին Հռոմ
Դավանանք	դեիզմ
Ուղղություն	նախասոկրատյան փիլիսոփայություն և Դասական փիլիսոփայություն
Մասնագիտություն	փիլիսոփա, բանաստեղծ, էպիգրամաների հեղինակ, elegist, գրող և աստվածաբան
Գործունեության ոլորտ	փիլիսոփայություն
Տիրապետում է լեզուներին	հին հունարեն[2]
Աշակերտներ	Պարմենիդես
Xenophanes Վիքիպահեստում

Քսենոփանեսի մասին կենսագրական տեղեկությունները շատ քիչ են։ Կա ենթադրություն, որ նա ծնվել է 565 թվականին և վախճանվել 92 տարեկան հասակում։ 25 տարեկան հասակում հեռանում է Կոլոփոն քաղաքից և վարում թափառական կյանք։ Շրջել է Հունաստանի քաղաքները և ապա հաստատվել Էլեա քաղաքում, որի հիմնադրման պատվին պոեմ է գրել։ Ապրել է չքավոր և ապրուստի միջոցներ հայթայթել իր գրած ոտանավորներով։ Իր ծննդավայրից հեռանալու պատճառը պարսիկների կողմից Կոլոփոնի գրավումն է եղել։

Նա ամենից առաջ գրել է բանաստեղծություններ, գլխավորապես էլեգիաներ, որոնցից միայն փոքրաթիվ հատվածներ են մնացել։ Փիլիսոփայական ոտանավորները գրել է հեքսամետրով։ Ունեցել է նաև ուժեղ հումոր, ծաղրել է հին ավանդույթները, Հոմերոսին և Հեսիոդոսին, Պյութագորասին, նրանց հավատալիքներն ու ավանդությունները։

Քսենոփոնեսի փիլիսոփայական ուսմունքի հիմքը կազմում է տիեզերքի միասնությունը, որին աստվածություն է անվանում։ Սկզբնապատճառը համարում է մատերիան, որը միասնական է ու անշարժ

Ամեն բանի սկիզբը նա համարում է հողն ու ջուրը^[3]։

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. CONOR.Sl
3. Ա.Առաքելյան (1968). Հունական գրականության պատմություն. Երևան: «Լույս». էջ 167-168.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քսենոփանես» հոդվածին։