Իգդիր
քաղաք From Wikipedia, the free encyclopedia
Իգդիր (հայերեն՝ Ցոլակերտ, թուրքերեն՝ Iğdır), քաղաք ներկայիս Թուրքիայի արևելյան մասում գտնվող Իգդիր նահանգում,Արևելյան Հայաստանում։ Իգդիր նահանգի վարչական կենտրոնն ու խոշորագույն քաղաքն է։ Գտնվում է Մասիսից հյուսիս-արևմուտք, Արարատյան դաշտի հարավային մասում, Արաքսի աջ կողմում, Երևանից մոտ 40 կմ հարավ-արևմուտք։ Տեղանքը հարթավայրային է։ Գյուղաքաղաքը շրջապատված է այգիներով ու բարդու պուրակներով։ Կլիման շոգ է, չոր ու վատառողջ, շրջակայքում ճահիճները գրավում են բավական ընդարձակ տարածություն, որոնք ապականում են օդը։
| Քաղաք | ||
|---|---|---|
| Ցոլակերտ / Իգդիր | ||
| հայերեն՝ Ցոլակերտ,թուրքերեն՝ Iğdır | ||
 Iğdır view in the evening | ||
| Երկիր |  Թուրքիա | |
| Նահանգ | Իգդիրի նահանգ | |
| Համայնք | Երևանի խանություն, Հայկական մարզ, Սուրմալուի գավառ և Իգդիրի մարզ | |
| Մակերես | 1479 կմ² | |
| ԲԾՄ | 850 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | թուրքերեն | |
| Բնակչություն | 119 432 մարդ | |
| Ազգային կազմ | քրդեր, թուրքեր | |
| Կրոնական կազմ | իսլամ | |
| Ժամային գոտի | UTC+2 | |
| Հեռախոսային կոդ | 0476 | |
| Փոստային ինդեքս | 76000 | |
| Փոստային դասիչ | 76000 | |
| Պաշտոնական կայք | igdir.bel.tr(թուրքերեն) | |
| ||
Միջնադարում ներկայիս Իգդիրը կոչվում էր Ցոլակերտ[1], և իր շրջակայքով Կողբի հետ կազմում էր Մեծ Հայքի Այրարատ աշխարհի Ճակատք և Մասյացոտն գավառները։ Սակայն հետո նա վերանվանված է եղել օսմանյան կայսրության կառավարության կողմից և ստացել է «Իգդիր» անվանումը։ XIV - XV դարերից Ցոլակերտի շրջակայքում բնակություն էին հաստատել բավական թվով թուրքեր ու քրդեր, որոնք հաճախակի հարձակումներ էին կատարում հայաբնակ այդ գյուղաքաղաքի վրա՝ ավերելով և կողոպտելով այն։ Այնպես որ նրա հայ բնակչությունը դարեր շարունակ ինքնապաշտպանական կռիվներ էր մղում ավարառու հարևանների դեմ։ Իբրև գավառի կենտրոն Ցոլակերտն ունեցել է իր ամրոցը, որի մասին բավական տեղեկություններ է հաղորդում եվրոպական ճանապարհորդ Ռ. Գ. Կլավիխոն։ Նա 1403 թվականին եղել է Ցոլակերտի ամրոցում և հաղորդում է, որ այդ ժամանակ ամրոցի տերը կին էր։ Հայաստանի 1555 թվականի բաժանմամբ Ցոլակերտը անցել էր Պարսկաստանին և մինչև 1828 թվականը մնացել էր նրա կազմում։ 1826 - 1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմից հետո Ցոլակերտը Թուրքմենչայի պայմանագրով մտել է Ռուսական կայսրության կազմի մեջ և այդ ժամանակներում դեռևս սովորական գյուղ էր։ 1828-1917 թվականներին քաղաքը նույնպես պատկանում դեռ պատկանում է Ռուսաստանին և մտնում էր Երևանի նահանգի Սուրմալուի գավառի մեջ, 1917-1918 պատկանում է նորաստեղծ Ռուսական Հանրապետության և 1918—1920 թվականներին Հայաստանի Դեմոկրատական Հանրապետությանը[2]։ 1921 թ. Կարսի պայմանագրի պայմաններով Սուրմալուի գավառի հետ միասին, որը երբեք թուրքերին չէր պատկանել, Ցոլակերտը մտնում է Թուրքիայի կազմի մեջ։
Որպես պատասխան աշխարհում Հայոց Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին կառուցվող հուշարձանների, Իգդիրում կառուցվել է Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի տարիներին իբր հայերի կողմից սպանված թուրքերի հիշատակին նվիրված հուշարձան։
Գիշերն Իգդիրում
Քաղաքի փողոցներ
դաշտավայր
Իգդիրի կենտրոնական փողոց
Հուշաքար
Ցեղասպանության զոհերի հուշարձան
Ազգային պարի ցուցադրություն
Ավետիք Քանայանի ընտանիքը, 1895 թվական
.jpg)
Բոլոր նշված անձինք հայեր են։
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
