From Wikipedia, the free encyclopedia
«Տիրակալը» (իտալ.՝ Il Principe, նաև հաճախակի հանդիպվում է բնօրինակին մոտ, բայց իմաստով ոչ այդքան ճշգրիտ «Իշխանը» տարբերակը), ֆլորենցիացի փիլիսոփա և պետական գործիչ Նիկոլո Մաքիավելիի քաղաքական տրակտատը, որի մեջ նա նկարագրում է իշխանության բռնազավթման մեդոթաբանությունը, կառավարման մեթոդները և իդեալական տիրակալին բնորոշ հմտությունները։ Ի սկզբանե գիրքը կրում էր «Իշխանությունների մասին» (իտալ.՝ De Principatibus) անվանումը։
Տիրակալը իտալ.՝ Il principe | |
---|---|
1550 թվականին հրատարակված օրինակի էջը | |
Հեղինակ | Նիկոլո Մաքիավելի |
Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
Ժանր | էսսե |
Թեմա | քաղաքականություն և քաղաքագիտություն |
Կազմված է | Description of the Manner in which Duke Valentino put Vitellozzo Vitelli, Oliverotto da Fermo, Lord Pagolo and the Duke of Gravina to Death? |
Բնօրինակ լեզու | իտալերեն |
Ստեղծման տարեթիվ | 1513 |
Հաջորդ | Դիսկուրսներ Լիվիոսի մասին |
Երկիր | Իտալիա և Ֆլորենցիայի Հանրապետություն |
Հրատարակման տարեթիվ | 1532 |
Թարգմանիչ հայերեն | Ալբերտ Բարսեղյան |
Il Principe Վիքիպահեստում |
Տրակտատը գրվել է մոտ 1513 թ., սակայն հրապարակվել է միայն 1532-ին, Մաքիավելիի մահվանից հինգ տարի անց։ Գիրքը իր ժամանակների պետության և նրա կառավարման մասին գիտելիքների համակարգման հիմնարար աշխատանք էր։ Աշխատության նյութերը չեն հնացել նույնիսկ մեր օրերին. գրքում նկարագրված սկզբունքները արդիական են նաև ժամանակակից քաղաքականության մեջ։ Առաջին հերթին գիրքը բովանդակում է իշխանության գլուխը անցնելու և միապետության ու հանրապետության պահպանման սկզբունքների նկարագրությունը։ Նիկոլո Մաքիավելին նկարագրում է իշխանության գլուխը անցնելու այնպիսի մեթոդներ, ինչպիսիք են հաջողությունը (հանգամանքների զուգադիպության հմուտ օգտագործումը), արիությունը, ստրությունը և հանցագործությունը։
Գիրքը թարգմանվել է բազմաթիվ լեզուների, այդ թվում նաև հայերեն։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիրակալը» հոդվածին։ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.