From Wikipedia, the free encyclopedia
Վանդա Մոնլակ Ժմիելև (լեհ.՝ Wanda Szmielew z domu Montlak, ապրիլի 5, 1918[1], Վարշավա, Լեհաստանի թագավորություն - օգոստոսի 27, 1976[1], Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն), մաթեմատիկական տրամաբանության լեհ (հրեական ծագումով) մաթեմատիկոս, որն առաջինն է ապացուցել աբելյան խմբերի առաջին կարգի տրամաբանության ալգորիթմական լուծումը[4]։
Վանդա Ժմիելև լեհ.՝ Wanda Szmielew | |
---|---|
Ծնվել է | ապրիլի 5, 1918[1] Վարշավա, Լեհաստանի թագավորություն |
Մահացել է | օգոստոսի 27, 1976[1] (58 տարեկան) Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն բնական մահով |
Գերեզման | Parrish cemetery of Kołbiel[2] |
Քաղաքացիություն | Լեհաստան |
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս |
Հաստատություն(ներ) | Վարշավայի համալսարան[1], Լոձի համալսարան[1], Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի[1] և Վարշավայի համալսարան[1] |
Գործունեության ոլորտ | մաթեմատիկա |
Ալմա մատեր | Վարշավայի համալսարան (1939)[1], Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի[3] և Վարշավայի համալսարան (1947)[1] |
Տիրապետում է լեզուներին | լեհերեն |
Գիտական ղեկավար | Ալֆրեդ Տարսկի[3] |
Եղել է գիտական ղեկավար | Leslaw Wlodzimierz Szczerba?[3] և Zenon Piesyk?[3] |
Պարգևներ | |
Ամուսին(ներ) | Borys Szmielew? |
Վանդա Մոնլակը ծնվել է 1918 թվականի ապրիլի 5-ին Վարշավայում։ 1935 թվականին ավարտել է ավագ դպրոցը և ամուսնացել` վերցնելով Ժմիելև ազգանունը։ Նույն թվականին նա ընդունվել է Վարշավայի համալսարան, որտեղ սովորել է տրամաբանություն Ադոլֆ Լինդեբաումի, Յան Լուկասևիչի, Կազիմեժ Կուրատովսկու և Ալֆրեդ Տարսկու մոտ։ Նրա ուսումնասիրությունը ներառում էր ընտրության աքսիոմի աշխատանքը, սակայն այն ընդհատվել է 1939 թվականին՝ Լեհաստանի ներխուժման պատճառով[4]։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում Ժմիելևը դարձել է հողաչափող, որի ընթացքում նա շարունակել է իր հետազոտությունը ինքնուրույն՝ կատարելագործելով աբելյան խմբերի տեսության քվանտային վերացման վրա հիմնված լուծելիության պրոբլեմը։ Նա նաև սովորեցնում էր լեհական գաղտնի կազմակերպված խմբերին։ Լեհաստանի ազատագրումից հետո Ժմիելևը պաշտոն զբաղեցրեց Լոձի համալսարանում, որը հիմնադրվել է 1945 թվականի մայիսին։ 1947 թվականին նա հրապարակեց իր գիտական զեկուցումը ընտրության աքսիոմի վերաբերյալ, Վարշավայի համալսարանի մագիստրոսի կոչման արժանացավ և տեղափոխվեց Վարշավա՝ որպես ավագ օգնական[4][5]
1949 և 1950 թվականներին Ժմիելևը այցելել է Կալիֆոռնիայի համալսարան (Բերկլի), որտեղ Տարսկին մշտական բնակություն էր հաստատել պատերազմի ժամանակ Լեհաստանից աքսորվելուց հետո։ Ժմիելևն ավարտել է թեկնածուական ատենախոսությունը 1950 թվականին Բերկլիում, Տարսկու ղեկավարության ներքո իր դիսերտացիայով, որը բաղկացած էր աբելյան խմբերի իր աշխատանքներից[4][5][6]։ Այս արդյունքները ամսագրում հրապարակելու համար 1955 թվականին Տարսկին համոզեց Ժմիելևին վերափոխել իր աշխատանքը թվաբանական գործառույթների տեսության տերմինի, որոշում կայացնելով, որ Սոլոմոն Ֆեֆերմանի կողմից բնութագրվի այսպես կոչված «անհետաքրքիր»[7] Ավելի ուշ աշխատանքը Eklof & Fischer (1972)-ի մոտ վերահաստատեց Ժմիելևի արդյունքները, օգտագործելով ավելի ստանդարտ մոդելային տեսության տեխնիկան[7][8]։
Վերադառնալով Վարշավա որպես դոցենտ, նրա հետաքրքրությունները տեղափոխվեցին երկրաչափության հիմունքների բնագավառ։ Կարոլ Բուրսուկի հետ նա 1955 թվականին (անգլերեն թարգմանվել է 1960 թվականին) հրատարակեց այդ թեմայով գիտական զեկուցում և մեկ այլ մենագրություն, որը հետմահու տպագրվել է 1981 թվականին և 1983 թվականին (անգլերեն թարգմանությամբ)։
Վանդա Ժմիելևը մահացել է 1976 թվականի օգոստոսի 27-ին Վարշավայում քաղցկեղից[4]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.