Սեքվենավորում
From Wikipedia, the free encyclopedia
Գենետիկայի և կենսաքիմիայի մեջ սեքվենավորում (լատին․՝ sequentum — հաջորդականություն), չճյուղավորված կենսապոլիմերի առաջնային կառուցվածքի որոշում։ Սեքվենավորման արդյունքը սիմվոլիկ գծային պատկեր է, որը հայտնի է որպես հաջորդականություն, որը հակիրճ ամփոփում է տրված կենսապոլիմերի կառուցվածքի մեծ մասը ատոմային մակարդակում։
Կենսապոլիմերների (սպիտակուցներ, ԴՆԹ, և այլն) սեքվենավորումը՝ դրանց ամինաթթուների կամ նուկլեոտիդների հաջորդականության որոշումն է։ Սեքվենավորման արդյունքում ստացվում է գծային մակրոմոլեկուլների առաջնային կառուցվածքի նկարագրություն՝ մոնոմերների հաջորդականության տեսքով (տեքստի տեսքով)։ ԴՆԹ-ի հաջորդականացված հատվածների չափերը սովորաբար չեն գերազանցում 100 նուկլեոտիդային զույգը (հաջորդ սերնդի սեքվենավորում) և 1000 նուկլեոտիդային զույգը՝ սեքվենավորում ըստ Սենջերի։ ԴՆԹ-ի համընկնող հատվածների հաջորդականության արդյունքում ստացվում են գեների, ամբողջական գեների, ընդհանուր mRNA-ի կամ օրգանիզմների ամբողջական գենոմների հաջորդականությունները։
Սեքվենավորման համար օգտագործվում են Էդմանի, Սենջերի և այլոց մեթոդները. ներկայումս օգտագործվում է Սենջերի մեթոդը դիդեօքսինուկլեոզիդ տրիֆոսֆատներով (անգլ.՝ -ddNTP)։ Սովորաբար, նախքան սեքվենավորելը, կատարվում է ԴՆԹ-ի մի հատվածի ամպլիֆիկացիա, որի հաջորդականությունը որոշվում է ՊՇՌ-ի միջոցով։ Ամբողջական գենոմի հաջորդականացումը սովորաբար իրականացվում է նոր սերնդի հաջորդականացման տեխնոլոգիաների (անգլ.՝ - next-generation sequencing) օգնությամբ։