Մենթոն

Մենթոն^[4](ֆր.՝ Menton [mɑ̃tɔ̃], Манто́н, օքս.՝ Menton [meⁿˈtaⁿ], իտալ.՝ Mentone), առողջարանային քաղաք, նավահանգիստ և կոմունա Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում՝ Միջերկրական ծովի Լազուր ափին, որը 30 կմ հեռավորության վրա է գտնվում Պրովանս երկրամասի Նիցցա քաղաքից, Ալպերից և Լազուր ափից, ծովափնյա Ալպերի գավառ, Նիցցայի շրջան, Մենթոնի կանտոն^[5]։ Մինչև 2015 թվականի մարտը կոմունան եղել է Մենթոն-Ուէսթ և Մենթոն-Էսթ (Նիցցայի շրջան) լուծարված կանտոնների վարչական կենտրոնը։

Բնակավայր
Մենթոն
ֆր.՝ Menton[1]
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Ֆրանսիա
Համայնք	Նիցցա
Մակերես	14,05 կմ²
ԲԾՄ	16 մետր, 0 մետր, 774 մետր
Բնակչություն	▼30 412 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2]
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ	06500[3]
Ավտոմոբիլային կոդ	06
Պաշտոնական կայք	menton.fr​(ֆր.)
Մենթոն (Ֆրանսիա)
Մենթոն Վիքիպահեստում

Կոմունայի հրապարակը 71,00 կմ² է, բնակչությունը՝ 27 955 մարդ^[6][7] (2006 թվականի տվյալներով) և կայունացման միտում ունի, 2012 թվականի տվյալներով բնակչության թիվը դարձել է 29 073 մարդ^[8], իսկ բնակչության խտությունը՝ 1710,2 մարդ/կմ²։

Աշխարհագրական դիրք

Մենթոնը քաղաք-հանգստավայր է Ֆրանսիական Ռիվիերայի Լազուր ափին, վերջին ֆրանսիական քաղաքը, որը գտնվում է Իտալիայի սահմանին կից։ Սահմանից այն կողմ գտնվում է Վենտիմիլյան։ Մենթոնը տարբերվում է շատ մեղմ կլիմայով, որի շնորհիվ քաղաքում կան բազմաթիվ այգիներ և զբոսայգիներ։

Պատմություն

Մինչև 1861 թվականը այն եղել է Մոնակոյի իշխանության մաս։ Անցնելով Նապոլեոն III-ի հսկողության տակ՝ բնակիչների խնդրանքով հանձնվել է Ֆրանսիային։ Բնակիչները Կառլ III-ին խնդրել են ճանաչել Մոնակոյի անկախությունը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ քաղաքը Ֆրանսիայի օկուպացիոն գոտու ամենամեծ կենտրոնն էր։

Բնակչություն

Համայնքի բնակչությունը 2011 թվականին կազմել է 28 926 մարդ^[9], իսկ 2012 թվականի տվյալներով կազմել է 29 073 մարդ^[8]։

Բնակչության թվաքանակը

1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2011	2012
19904	25040	25143	25086	29141	28812	27655	28926	29073

Բնակչության թվաքանակի դինամիկան^[6][10]։

Տնտեսություն

2010 թվականի տվյալներով աշխատունակ տարիքի (15-ից 64 տարեկան)  17 523 մարդկանցից 12 940-ը եղել են տնտեսապես ակտիվ, իսկ 4583-ը ակտիվ չեն եղել (տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 73,8 %, 1999 թվականին՝ 70,4 %): 12 940 ակտիվ աշխատունակ բնակչությունից աշխատել է 11 492-ը (5939 եղել է տղամարդ, իսկ 5553՝ կին), 1448-ը համարվել են գործազուրկ (630 տղամարդ և 818 կին)։ 4583 աշխատունակ մարդկանց մեջ ոչ ակտիվ քաղաքացիները 1595-ն են եղել, որոնք կա՛մ աշակերտ էին, կա՛մ ուսանող, 1515-ը՝ թոշակառու, իսկ 1473-ը ակտիվ չեն եղել այլ պատճառներով^[11][12]։

2010 թվականին հասարակությունում հաշվվում էր 15 119 հարկ վճարող տնային տնտեսություններ, որտեղ ապրում էր 26 275,5 մարդ։ Ընդ որում, եկամուտը կազմում էր 19 հազար 477 եվրո՝ մեկ հարկ վճարողի համար^[13]։

Տեսարժան վայրեր

• Սուրբ Հրեշտակապետ Միքայելի տաճար, կառուցվել է 1619 թվականին
• Բաստիոն Մենտոնի նավահանգստում, որը կառուցվել է բաց ծովում Մոնակոյի իշխանների կողմից։ Այսօր այն Ժան Կոկտո թանգարանն է։
• Քաղաքային վարչություն։ Հարսանյաց սրահը զարդարված էր 1950 թվականին Ժան Կոկտոյի կողմից։
• Սուրբ Բոգորոդիցի և Նիկոլայ Հրաշագործ եկեղեցի։
• Ռուսական գերեզմանոցում թաղված մատուռ։
• Ռուսական գերեզմանատուն «Հին ամրոց» (Մենթոն)։

Բնակիչներ

• Մենթոնում ապրել և մահացել է իսպանացի գրող Վիսենտե Բլասկո Իբանեսը։
• Լորեդա Լարշե՝ ֆրանսիացի գրող։

Քաղաքի և նավահանգստի համայնապատկերը

Կիտրոնի փառատոն

XV դարից Մենթոնում աճեցնում են ցիտրուսային մրգեր, հիմնականում՝ կիտրոններ։ Կիտրոնը համարվում է քաղաքի խորհրդանիշը, տեղական կիտրոնները արժանանում են բարձր գնահատականի իրենց հարուստ համային ու բուրային տվյալների շնորհիվ։ Ամեն տարի փետրվարի վերջին, մարտ ամսվա սկզբին քաղաքում անցկացվում է գունագեղ կիտրոնի փառատոն, որի շրջանակներում կազմակերպվում է տոնական երթ, ինչպես նաև ստեղծում են բազմաթիվ ցիտրուսային կոմպոզիցիաներ^[14]։

Պատկերասրահ

• 
  Հին քաղաքում
• 
  Միջնադարյան փողոց
• 
  Բաստիոն (1636 — 1639)
• 
  Միքայել Հրեշտակապետի բազիլիկ եկեղեցին
• 
  Քաղաքային վարչության շենքը

Եղբայր քաղաքներ

• Մոնտրյո, Շվեյցարիա (1953)
• Նորդվեյկ, Նիդերլանդներ (1953)
• Նամյուր, Բելգիա (1958)
• Բադեն-Բադեն, Գերմանիա (1962)
• Նաֆպլիոն, Հունաստան (1966)
• Սոչի, Ռուսաստան (1966)
• Վալենսիա, Իսպանիա (1982)
• Լագունա Բիչ, ԱՄՆ^[15]

Ծանոթագրություններ

1. Code officiel géographique
2. Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
3. Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
4. «Топокарты Генштаба». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 19-ին.
5. «Décret n° 2014-227 du 24 février 2014 portant délimitation des cantons dans le département des Alpes-Maritimes». Директива от 24 февраля 2014 (ֆրանսերեն). legifrance.gouv.fr. Վերցված է 29 августа 2015-ին.
6. «Population selon le sexe et l'âge...2006». Распределение населения по полу и возрасту (2006) (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 29 августа 2015-ին.
7. «Численность населения в 2006 году» (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին.
8. «Численность населения в 2012 году» (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին.
9. «Численность населения в 2011 году» (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին.
10. «Население коммуны Ментона» (ֆրանսերեն). cassini.ehess. Վերցված է 29 августа 2015 года-ին.
11. «Base chiffres clés: emploi — population active 2010» (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին. (последние данные приведены за 1999 год, временная занятость учтена частично)
12. «Base chiffres clés: emploi - population active 2010». Основные показатели: занятость и трудовая активность населения в 2010 году (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին. (последние данные приведены за 1999 год, временная занятость учтена частично)
13. «Revenus fiscaux des ménages en 2010». Облагаемые налогом доходы домашних хозяйств (2010) (ֆրանսերեն). Национальный институт статистики и экономических исследований Франции. Վերցված է 29 августа 2015-ին. Примечание: дети и внуки, которые проживали в двух местах учтены как 0,5 человека. Глава домашнего хозяйства — один налогоплательщик (НП), другие взрослые члены семьи — по 0,5 НП, дети до 14 лет — по 0,3 НП.
14. «Menton, ville du citron» (ֆրանսերեն). Վերցված է 2017 թ․ մարտի 12-ին.
15. Отношения Лагуна-Бич и Ментоны Արխիվացված 2012-07-04 Wayback Machine на сайте lagunabeachsistercities.org

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մենթոն» հոդվածին։