Հալիդե Էդիբ Ադըվար (օսման.՝ خالده اديب اديوار, թուրքերեն՝ Halide Edib Adıvar, հունիսի 11, 1884[1][2][3][…], Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն[7][5] - հունվարի 9, 1964[4][5][6][…], Ստամբուլ, Թուրքիա), թուրք գրող, մշակութային և հասարակական գործիչ։ Հայոց ցեղասպանության ժամանակ մասնակցել է հայ որբերի մահմեդականացմանը և թուրքացմանը։
Հալիդե Էդիբ Halide Edip Adıvar | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 11, 1884[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
Մահացել է | հունվարի 9, 1964[4][5][6][…] (79 տարեկան) |
Մահվան վայր | Ստամբուլ, Թուրքիա |
Գերեզման | Merkezefendi Cemetery |
Քաղաքացիություն | Օսմանյան կայսրություն |
Ազգություն | թուրք |
Մայրենի լեզու | օսմաներեն և թուրքերեն |
Կրթություն | Ուսկյուդար ամերիկյան ակադեմիա |
Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ, վիպասան, գրող, համալսարանի դասախոս, ռազմական գործիչ և լրագրող |
Աշխատավայր | Ստամբուլի համալսարան |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Թուրքիայի Մեծ Ազգային Ասամբլեայի անդամ |
Կուսակցություն | Դեմոկրատական կուսակցություն |
Halide Edib Adıvar Վիքիպահեստում |
Գործունեություն
1908 թվականից՝ երիտթուրքական «Միություն և առաջադիմություն» կուսակցության գործուն քարոզիչներից։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի (1914-1918) ժամանակ Սիրիայում Ջեմալ փաշայի հանձնարարությամբ ղեկավարել է որբանոցների ստեղծման աշխատանքը։
1920-ական թվականներին շրջագայել է ԱՄՆ-ի խոշորագույն քաղաքներում։ Ամերիկյան հասարակայնության շրջանում թուրքերի վերաբերյալ դրական կարծիք ստեղծելու և պատմությունը կեղծելու նպատակով քարոզել է այն միտքը, թե առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին ոչ թե թուրքերն են կոտորել հայերին, այլ, իբր, հայերն են բռնություն գործադրել թուրքերի նկատմամբ։ Էդիբը միաժամանակ փորձել է ցույց տալ, թե ինքը դեմ է եղել հայ որբերին մահմեդականացնելուն, սակայն ժամանակակիցների (Ռիֆաթ Մեվլան Զադե) վկայությամբ, Էդիբը հայ որբերին մահմեդականացրել է և դաստիարակել որպես թուրքերի։ Գրել է վեպեր, ուշադրության է արժանի նրա հուշագրությունը, որտեղ անդրադարձել է նաև հայերի տեղահանությանը և հայ որբերի վիճակին։
Գրականություն
- Memoires of Halide Edip, N. Y.-L, 1926.
Ծանոթագրություններ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.