Կինշասա

Կինշասա
Քաղաք
	Կինշասա
	Kinshasa
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն
Ենթարկում	Մայրաքաղաք
Համայնք	Կինշասա
Ներքին բաժանում	Bandalungwa?, Barumbu?, Bumbu?, Gombe?, Kalamu?, Kasa-Vubu?, Kimbanseke?, Kinshasa?, Kintambo?, Kisenso?, Lemba, Kinshasa?, Limete?, Lingwala?, Makala?, Maluku?, Մասինա, Matete?, Mont Ngafula?, Ndjili?, Ngaba?, Ngaliema?, Ngiri-Ngiri?, Nsele? և Selembao?
Քաղաքապետ	Անդրե Կիմբուտա Յանգո
Հիմնադրված է	1881 թ.
Այլ անվանումներ	մինչ 1966 թ.-ը՝ Լեոպոլդստադ
Մակերես	9965 կմ²
ԲԾՄ	240 մ
Պաշտոնական լեզու	ֆրանսերեն
Խոսվող լեզուներ	Ֆրանսերեն
Բնակչություն	▲11 855 000 մարդ (2016)
Խտություն	955 մարդ/կմ²
Ժամային գոտի	UTC+1
Հեռախոսային կոդ	+24312
Պաշտոնական կայք	kinshasa.cd
	Կինշասա (Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն)
	Կինշասա (Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն)
	Կինշասա Վիքիպահեստում

Կինշասա (նախկինում՝ Լեոպոլդվիլ, նաև՝ Լեոպոլդստադ), Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության մայրաքաղաքը, նավահանգիստ Կոնգո գետի ափին։ Բնակչությունը՝ ▲11 855 000 մարդ (2016)^[1]։ Հիմնվել է 1881 թվականին։

Արագ փաստեր Քաղաք, Երկիր ...

Փակել

Հիմնադրել է Աֆրիկայի հետազոտող Հենրի Ստենլին 1881 թվականին՝ Կինշասա գյուղի տեղում, և Բելգիայի Լեոպոլդ II թագավորի անունով կոչել Լեոպոլդվիլ (Լեոպոլդ անվանն ավելացնելով ֆրանսերեն ville ― «քաղաք» բառը, այսինքն՝ «Լեոպոլդի քաղաք»)։

Կինշասա անվանումը վերականգնվել է 1966 թվականին^[2]։

Կինշասան, որ ժամանակին եղել է ձկնորսների ու առևտրականների գյուղ, ներկայումս մեգաքաղաք է՝ ավելի քան 11 միլիոն բնակչությամբ։ Լայնահուն Կոնգո գետի ձախ ափից նա նայում է հարևան Կոնգոյի Հանրապետության մայրաքաղաք Բրազավիլին, որ ընկած է իր դիմաց՝ գետի հանդիպակաց ափին՝ կազմելով այսքան մոտ գտնվող մայրաքաղաքների երկրորդ զույգն աշխարհում (Հռոմից ու Վատիկանից հետո)։ Կինշասան միաժամանակ համարվում է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության 26 պրովինցիաներից մեկը, որի հսկայական տարածքի 90 տոկոսից ավելին օգտագործվում է գյուղատնտեսական նպատակներով, և միայն արևմտյան ոչ մեծ, բայց անվերջ ընդարձակվող հատվածն է զբաղեցնում բուն քաղաքը^[3]։

Կահիրեից ու Լագոսից հետո Կինշասան Աֆրիկայի երրորդ խոշոր քաղաքային բնակավայրն է, ինչպես նաև՝ ֆրանկոֆոն երկրներում ամենամեծ քաղաքը՝ բնակչության թվով գերազանցելով մինչև անգամ Փարիզին^[4]^[5]։ Ֆրանսերենը, լինելով պետական լեզու, գործածվում է պաշտոնական գրագրություններում, պետական հիմնարկ-ձեռնարկություններում, կազմակերպություններում, զանգվածային լրատվամիջոցներում, դպրոցներում, գործարար միջավայրում և այլուր, մինչդեռ փողոցի լեզուն լինգալան է^[6]։ 2012 թվականի հոկտեմբերին Կինշասան հյուրընկալել է ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության 14-րդ գագաթնաժողովը^[7]։

Քաղաքի բնակիչների մեջ զգալի թիվ են կազմում տեղաբնիկ հումբու և թեքե ցեղերի ներկայացուցիչները։

[1]
http://www.demographia.com/db-worldua.pdf
[2]
Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».
[3]
«Géographie de Kinshasa». Ville de Kinshasa. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.
[4]
«Populations of 150 Largest Cities in the World». World Atlas. 2016 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 1-ին.
[5]
«Time series of the population of the 30 largest urban agglomerations in 2011 ranked by population size, 1950–2025». United Nations, Population Division. Արխիվացված է օրիգինալից (XLS) 2012 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.
[6]
Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene (2008). Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109. ISBN 9780826495150. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.
[7]
«XIVe Sommet de la Francophonie». OIF. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.

Nzuzi, Francis Lelo (2008). Kinshasa: Ville et Environnement. Paris: L'Harmattan, September 2008. 978-2-296-06080-7.
Pain, Marc (1984). Kinshasa: la ville et la cité. Paris: Orstom, Institut Français de Recherche Scientifique pour le Développement en Coopération.

Kinshasa travel guide from Wikivoyage
Official website of the city of Kinshasa
Map of the Belgian Congo from 1896 includes a map of Kinshasa
Slideshow of 21 photos of Kinshasa from 2013 to 2015 on Open Society Foundations website
Kinshasa: a travers le centre ville, May 2015 – footage from streets of Kinshasa

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կինշասա» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 432)։

[_44858a280200de7f-1] [1]
http://www.demographia.com/db-worldua.pdf

[2] [2]
Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».

[area-3] [3]
«Géographie de Kinshasa». Ville de Kinshasa. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.

[:0-4] [4]
«Populations of 150 Largest Cities in the World». World Atlas. 2016 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 1-ին.

[5] [5]
«Time series of the population of the 30 largest urban agglomerations in 2011 ranked by population size, 1950–2025». United Nations, Population Division. Արխիվացված է օրիգինալից (XLS) 2012 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.

[6] [6]
Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene (2008). Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109. ISBN 9780826495150. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.

[7] [7]
«XIVe Sommet de la Francophonie». OIF. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 25-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Կինշասա

Wikiwand in your browser!

Wikiwand in your browser!

Անվանում

Հակիրճ տեղեկատվություն

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

Արտաքին հղումներ