Լուսիտանիա

Լուսիտանիա (պորտ.՝ Lusitânia, իսպ.՝ Lusitania) կամ Հիսպանիա Լուսիտանիե եղել է Հռոմեական պրովինցիա, որը ընդգրկում էր ներկայիս Պորտուգալիայի ամբողջ տարածքը և ներկայիս Իսպանիայի Էկստրեմադուրա ինքնավար համայնքը և Սալամանկա պրովինցիայի մի փոքր մասը։ Մայրաքաղաքը եղել է Էմերիթա Աուգուտան (ներկայիս Մերիդա) և սկզբում եղել է Հռոմեական Հանրապետության Իսպանիա Ուլտերիոր պրովինցիայի մեջ, որից հետո դարձել է առանձին պրովինցիա Հռոմեական կայսրության ժամանակ։ Հռոմեացիներն առաջին անգամ եկել են այս տարածք մ.թ.ա. 2-րդ դարի կեսերին^[1]։ լուսիտանյան ցեղերի դեմ պատերազմը տեղի է ունեցել մ.թ.ա. 155-ից 139 թվականներին։ Պրովինցիան հիմնադրվել է մ.թ.ա. 27 թվականին^[2]։

Պիրենեյան թերակղզին Հադրիանոսի օրոք (գահակալել է մ. թ. 117–138)

Հռոմեական պրովինցիա Լուսիտանիան

Անվան ծագում

Լուսիտանցիների (ում անունով հռոմեացիները կոչել են պրովինցիան) անվան ծագումը մնում է չբացահայտված։ Որոշ գիտնականներ անվանումը կապում են հռոմեական կիսաստված Լուսուսի հետ, մինչդեռ վաղ ժամանակակից գիտնականները համարում են, որ Լուս տերմինը գալիս է կետլական Լուգուս աստվածի անունից, իսկ *տան- վերջածանցը հնարավոր է նշանակի «ցեղ»^[3]։ Մյուսները կարծում են, որ անվանումը եկել է Լուսիս տերիմինից, որն օգտագործել են հին ժողովուրները մ.թ.ա. 4-րդ դարում և տան վերջածանցից, որը կարող է նշանակել տարածաշրջան կամ ջրերի երկիր^[4][5][6]։

Ծանոթագրություններ

1. Garcia, José Manuel (1989). História de Portugal: Uma Visão Global. Lisboa: Editorial Presença. էջեր 32, 33, 38. ISBN 9722309897.
2. Alan W. Ertl (2008). Toward an Understanding of Europe: A Political Economic Précis of Continental Integration. Universal-Publishers. ISBN 9781599429830. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 12-ին.
3. Room, Adrian (2006). Placenames of the World. McFarland Inc. էջ 228. ISBN 9780786422487.
4. «Chapter XII, Section I: The History of the Celtes». An Universal History from the Earliest Account of Time. Vol. VI. London: T. Osborne, A. Millar, and J. Osborn. 1747. էջ 22. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
5. Piers, Henry (1786) [1682]. «No. IV: A Dissertation concerning the ancient Irish Laws, &c., Part II». In Vallancey, Charles (ed.). Collectanea de Rebus Hibernicis. Vol. 1 (2nd ed.). Dublin: Luke White. էջ 279. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
6. O'Brien, John (1768). Focalóir gaoidhilge-sax-bhéarla, or An Irish-English dictionary. Nicolas-Francis Valleyre. էջ 464. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.