Դյուրերի ինքնադիմանկար (1500)

Ինքնադիմանկար («Ինքնադիմանկար 28 տարեկան հասակում», «Ինքնադիմանկար մորթե հագուստով», գերմ.՝ Selbstbildnis im Pelzrock), Ալբրեխտ Դյուրերի երեք մեծ ինքնադիմանկարներից մեկը, որ ստեղծվել է 1500 թվականի սկզբին։ Ինքնադիմանկարներից ամենից հայտնին է, ունի խորհրդանշանների բարդ համակարգ^[8]։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դյուրերի ինքնադիմանկար (այլ կիրառումներ)

Դյուրերի ինքնադիմանկար
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Ալբրեխտ Դյուրեր[1][2]
տարի	1500[1][2]
բարձրություն	67,1 սանտիմետր[1][2]
լայնություն	48,9 սանտիմետր[1][2]
ուղղություն	գերմանական Վերածնունդ[3] և հյուսիսային Վերածնունդ[4][5]
ժանր	ինքնապատկեր[1][6]
նյութ	յուղաներկ[2] և lime panel?[1][2]
գտնվում է	Alte Pinakothek, upper floor, gallery I?[2] և Նյուրնբերգ[7]
հավաքածու	Բավարիայի պետական գեղանկարչական հավաքածու[1][2]
հիմնական թեմա	Ալբրեխտ Դյուրեր
պատկերված են Ալբրեխտ Դյուրեր[1] և բեղեր
https://www.wga.hu/frames-e.html?/html/d/durer/1/03/1self28.html, http://archiv.ub.uni-heidelberg.de/artdok/2744/1/Hess_Duerer_als_Nuernberger_Markenartikel_2002.pdf կայք
Ծանոթագրություններ
Self-Portrait (Dürer, Munich) Վիքիպահեստում

Կոմպոզիցիա

Ինքնադիմանկարը առանձնանում է Քրիստոսի` այդ ժամանակներում ընդունված պատկերման ձևի նմանությամբ. գծերը համաչափ են, ներկերը` մուգ գույնի, կերպարը նայում է ուղիղ առաջ, մինչև կուրծքը բարձրացված ձեռքը կարծես օրհնանքի ժեստ լինի։ Դյուրերի երկու կողմերում սև ֆոնին պատկերված նշանները կարծես լողում են տարածության մեջ` ընդգծելով նկարի խորհրդանշական համակարգը։ Նախկին ինքնադիմանկարների թեթև տոները փոխարինվել են մուգ տոներով^[9]։ Այս կտավում Դյուրերը, թվում է, հասել է այն բանին, ինչն արվեստի տեսաբան Մարսել Բրիոն անվանում է «....կլասիցիզմ Էնգրի ոճով։ Սևեռուն հայացքը դիմակի տպավորություն է թողնում, որը կարողանում է քողարկել ներքին անհանգստությունը, ապրումները, կրքերը»^[9].:

Կերպարի թվացյալ համաչափությունը փոքր-ինչ խախտված է. գլուխը կենտրոնից մի փոքր աջ է թեքված, մազափունջը ևս, հայացքն ուղղված է ձախ^[10]։

15-րդ դարի վերջին և 16-րդ դարի սկզբին ուղիղ առաջ ուղղված հայացքը բացառապես բնորոշ էր ազնվականների դիմանկարներին։ Դիմանկարի այդպիսի օրինակ է Հանս Հոլբայն Կրտսերի նկարաշարքը` նվիրված Հենրի VIII արքային ու նրա կանանց. ամենայն հավանականությամբ արքային հենց այդ դիրքով պատկերելու ցուցում է տրվել նկարչին<sup>[11]</sup>։ Իտալիայում կիսադեմ պատկերելու ավանդույթին փոխարինելու եկավ դեմքը երեք քառորդով պատկերելու եղանակը։ Հյուսիսային Եվրոպայում երեք քառորդով դիմանկարները հայտնվում են մոտավորապես 1420 թվականից։ Այն կիրառել է Դյուրերը իր ավելի վաղ շրջանի դիմանկարներում։ Ուշ միջնադարի և Վերածննդի շրջանի նկարիչները կիրառում էին այդ առավել բարդ տարբերակը` հպարտանալով կերպարը երեք քառորդով պատկերելու եղանակին տիրապետելու իրենց վարպետությամբ։ 16-րդ դարասկզբի մարդու համար դիմանկարը դիմացից պատկերելը կապված էր ազնվականական, կրոնական թեմաների, հատկապես` Քրիստոսի կերպարի պատկերման հետ։

Դյուրերի ինքնադիմանկարները

• 
  «Ինքնադիմանկար», Ալբերտինա պատկերասրահ, 1484
• 
  «Ինքնադիմանկար», Պրադո, 1498

Ծանոթագրություններ

1. https://www.sammlung.pinakothek.de/de/bookmark/artwork/anxgBRZd4E
2. https://www.sammlung.pinakothek.de/en/artwork/Qlx2QpQ4Xq
3. https://fristartmuseum.org/exhibition/albrecht-durer-at-the-frist-art-museum/
4. Կազմեք ցանկեր, ոչ թե պատերազմ — 2013.
5. Կազմեք ցանկեր, ոչ թե պատերազմ — 2013.
6. RKDartists (նիդերլ.)
7. https://www.sammlung.pinakothek.de/de/artist/albrecht-duerer/selbstbildnis-im-pelzrock
8. Lahme, 2007, էջ 72
9. Brion, Marcel. Dürer. — : Thames and Hudson, 1960. — P. 170.
10. Bailey, Martin. Dürer. — : Phaidon Press, 1995. — P. 68. — ISBN 0-7148-3334-7
11. Campbell, Lorne. Renaissance Portraits, European Portrait-Painting in the 14th, 15th and 16th Centuries. — Yale, 1990. — P. 81—86. — ISBN 0-300-04675-8

Գրականություն

• Ս. Բորգեզի Հին պատկերասրահ։ Մյունխեն։ Ալբոմ — 2003.
• Տ. Ա. Սեդովա Մյունխենի հին պատկերասրահ — М.: Արվեստ, 1990.
• Lahme H. Das Ziel menschlichen Bildschaffens im Gottesbild. Perspektiven einer ‘Imago Dei’ als Fundament des Kunstkontinuums ‘Visualität’. Eine Untersuchung zu exemplarischen Bildphänomenen. — Münster: LIT Verlag, 2007. — ISBN 978-3-8258-0723-8

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դյուրերի ինքնադիմանկար (1500)» հոդվածին։