Դիլիժանս (ֆիլմ)

«Դիլիժանս» (անգլ.՝ Stagecoach), 1939 թվականին ռեժիսոր Ջոն Ֆորդի նկարահանած ամերիկյան ֆիլմ վեստեռն ժանրում։ Այս ֆիլմը առաջինն էր հայտնի ռեժիսորի վեստեռների ցանկում և նրա ու դերասան Ջոն Ուեյնի առաջին համատեղ աշխատանքներից մեկը։

Դիլիժանս անգլ.՝ Stagecoach
Երկիր	ԱՄՆ
Ժանր	վեստեռն[1][2][3][…], դրամա և մարտաֆիլմ
Թվական	փետրվարի 15, 1939[4] և մարտի 2, 1939[5]
Լեզու	անգլերեն
Ռեժիսոր	Ջոն Ֆորդ[1][2][3][…]
Պրոդյուսեր	Ուոլթեր Վոնգեր
Սցենարի հեղինակ	Դադլի Նիքոլս, Բեն Հեքթ և Էռնեստ Հեյքոքս[4]
Դերակատարներ	Ջոն Ուեյն[1][3][6][…], Քլեր Թրևոր[1][3][6][…], Ջոն Քերադայն[1][3][7][…], Թոմաս Միտչել[1][3][7][…], Էնդի Դիվայն[3][6][7][…], Ջորջ Բենքրոֆթ[3][7][8], Դոնալդ Միք[3][7][8], Թիմ Հոլթ[3][7][8], Թոմ Թայլեր[3][7][8], Լուիզ Փլաթ[3][7][8], Բերթոն Չերչիլ[3][7][8], Բրենդա Ֆոուլեր[7], Նորա Սեսիլ[7], Քրիսփին Մարտին, Էլվիրա Ռիոս[7], Ֆրենսիս Ֆորդ[7], Մարգա Էնն Դեյթոն[7], Վեսթեր Փեգ[7], Ջո Ռիքսոն[7], Ջեք Փենիք[7], Դյուկ Ռ․ Լի[7], Ուոլթեր ՄակԳրեյլ[7], Յակիմա Կանուտ[7], Հենք Ուորդեն[7], Բրայանթ Ուոշբեռն[7], Ֆրանկլին Ֆառնում[7], Վուդի Սթրոուդ[7], Արտի Օրտեգո[7], Բադդի Ռուզվելտ[7], Հարրի Թենբրուք[7], Հելեն Գիբսոն[7], Սթիվ Կլեմենտե[7] և Ուիլյամ Հոփեր
Օպերատոր	Բերթ Գլենոն
Երաժշտություն	Ռիչարդ Հեյգմեն, W. Franke Harling?, Louis Gruenberg?, John Leipold?, Leo Shuken? և Gerard Carbonara?
Մոնտաժ	Օթո Լավերինգ և Դորոթի Սփենսեր[4]
Պատմվածքի վայր	Նյու Մեքսիկո
Նկարահանման վայր	Արիզոնա և Յուտա
Կինոընկերություն	United Artists
Տևողություն	97 րոպե
Բյուջե	531 300 $
Stagecoach (1939 film) Վիքիպահեստում

«Դիլիժանսը» այն սակավաթիվ ամերիկյան վեստեռն ֆիլմերից էր, որ ցուցադրվել է ԽՍՀՄ-ում։ Այն ցուցադրվել է վարձույթում կրճատված տարբերակով «Ճանապարհորդությունը վտանգավոր է լինելու» անվանումով։

Սյուժե

Ֆիլմում գլխավոր իրադարձությունները ծավալվում են դիլիժանս մարդատար ծածկակառքի ճանապարհորդության ժամանակ, որը պետք է հատեր Արիզոնայի տարածքները, որտեղ ապաչիների ցեղեր էին բնակվում։

Դիլիժանսի ուղևորներն էին.

• վախկոտ և շատախոս բանկիր Հեյտվուդը
• սպիրտային խմիչքների վաճառող, ամաչկոտ բնավորությամբ Պիկոկը
• կավալերիայի սպայի կին Լյուսի Մելորին, ով հղի էր և ծննդաբերում է ուղևորության ժամանակ
• խաղամոլ և խաբեբա Հետֆիլդը, ով սակայն իրեն դրսևորում է որպես իսկական ջենտլմեն, վտանգելով սեփական կյանքը կանանցից մեկին փրկելու համար
• մասնագիտությամբ բժիշկ, հարբեցող Բունը
• «փոքրիկ» մականունով, հանցագործ, կովբոյ Ռինգոն
• թեթև վարքի տեր Դալլասը, ով փոշմանել է իր խորտակված կյանքի համար, սակայն փորձում է նոր կյանք ունենալ սիրահարվելով Ռինգոյին
• շերիֆ Կերիլ Ուիլքոքսը

Դիլիժանսին ուղեկցում էին մի խումբ զինվորներ, ովքեր սակայն ավարտելով իրենց առաքելությունը, թողնում են ուղևորներին միայնակ հաղթահարելու երկար ճանապարհը ...

Դերերում

Ֆոնի համար Ջոն Ֆորդը ընտրել էր Հուշարձանների հովիտը, որտեղ դեռ ոչ մի Հոլիվուդյան կինեմատոգրաֆիստ նկարահանումներ չէր կատարել

• Ջոն Ուեյն - «փոքրիկ» Ռինգո
• Կլեր Տրեվոր - Դալլաս
• Էնդի Դեվայն - Բաք
• Ջոն Քերադայն - Հետֆիլդ
• Թոմաս Միտչել - բժիշկ Բուն
• Լուիզա Պլատ - Լյուսի Մելորի
• Ջորջ Բենքրոֆթ - Կերլի Ուիլկոկս
• Դոնալդ Միք - Սեմյուել Պիկոկ
• Բերտոն Չերչիլ - Հենրի Հեյտվուդ
• Թիմ Հոլտ - լեյտենանտ Բլանշար
• Թոմ Թայլեր - Լյուկ Պլամմեր

Մրցանակներ և վարկանիշային ցանկեր

Մրցանակներ

Ֆիլմը ներկայացվել է Օսկարի 7 անվանակարգում, ստացել 2-ը։ ստացել է

• Օսկար երկրորդ պլանի լավագույն դերասանի համար - Թոմաս Միտչել
• Օսկար լավագույն երաժշտության համար - Ռիչարդ Հագեման, Ֆրենկ Հարլինգ, Ջոն Լեյպոլդ, Լեո Շակեն

ներկայացվել է

• Օսկար լավագույն ֆիլմի համար
• Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար - Ջոն Ֆորդ
• Օսկար լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար - Բերտ Գլենոն
• Օսկար լավագույն բեմադրող նկարչի համար - Ալեքսանդր Թոլուբով
• Օսկար լավագույն մոնտաժի համար - Օսկար լավագույն մոնտաժի համար

Վարկանիշային ցանկեր

1995 թվականին ընդգրկվել է Ամերիկյան ֆիլմերի ազգային ռեեստրում։

Ամերիկյան կինոակադեմիայի կողմից հրապարակված ցանկերում զբաղեցնում է հետևյալ տեղերը.

• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 100 լավագույն ֆիլմեր -63, 1997 թ. ցանկ
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 10 լավագույն ֆիլմեր ըստ 10 ժանրերի - 9, որպես վեստեռն

Ծանոթագրություններ

1. http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=1834.html
2. http://www.imdb.com/title/tt0031971/
3. http://www.filmaffinity.com/en/film288500.html
4. Freebase տվյալների վերբեռնում — Google.
5. Internet Movie Database — 1990.
6. http://stopklatka.pl/film/dylizans
7. http://www.imdb.com/title/tt0031971/fullcredits
8. http://www.ofdb.de/film/5778,H%C3%B6llenfahrt-nach-Santa-F%C3%A9

Արտաքին հղումներ

• «Դիլիժանս»(ռուս.) ֆիլմը ԿինոՊոիսկ կայքում։
• «Դիլիժանս»(անգլ.) ֆիլմը allmovie կայքում:

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դիլիժանս (ֆիլմ)» հոդվածին։