Արուճ

Արուճ, գյուղ Հայաստանի Արագածոտնի մարզի Աշտարակ համայնքում^[2][3]։ Գյուղը գտնվում է մարզկենտրոնից 29 կմ հարավ-արևմուտք, բարձրությունը ծովի մակերևույթից 1220 մ։ Արուճ է վերանվանվել 1970 թվականի նոյեմբերի 11-ին։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արուճ (այլ կիրառումներ)

Գյուղ
Արուճ
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Արագածոտնի մարզԱրագածոտնի մարզ
Համայնք	Արագածոտնի մարզ, Էջմիածնի գավառ, Աշտարակի շրջան և Հայկական մարզ
Այլ անվանումներ	Թիվ 5 սովխոզ
ԲԾՄ	1220 մետր
Պաշտոնական լեզու	հայերեն
Բնակչություն	1014[1] մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Արուճ (Հայաստան) Արուճ (Արագածոտնի մարզ)
Արուճ Վիքիպահեստում

Բնակչություն

Արուճի բնակչության մի մասը գաղթել է Բայազետի գյուղերից։ Ըստ Հայաստանի Հանրապետության 2011 թվականի մարդահամարի, Արուճի մշտական բնակչությունը կազմում է 1014, իսկ առկա բնակչությունը՝ 963 մարդ^[1]։

Արուճի ազգաբնակչության փոփոխությունը^[4].

Տարի	1897	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2001	2011
Բնակիչ	636	383	658	657	801	881	971[5]	1016	1014[1]

Տնտեսություն

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ, մեղվաբուծությամբ և դաշտավարությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ

Արուճի եկեղեցական համալիր Սուրբ Գրիգոր (Արուճի կաթողիկե)

Արուճում է գտնվում Սուրբ Գրիգոր (Արուճի կաթողիկե) եկեղեցական համալիրը (V-VII դդ.) և XIX դարի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին։ Գյուղից 1 կմ արևելք գտնվում է «Ձորի բերդ» ամրոցը (մ.թ.ա. 3-րդ հզմ.), 1 կմ հյուսիս՝ «Արուճի մեծ» դամբարանը (մ.թ.ա. 2-րդ հզմ.) և «Արուճ» քարավանատունը։

Պատմություն

Գյուղը նշվել է որպես V դարում թագավորի ձմեռային ապաստան։ Նաև ժամանակին Գրիգոր Ա Մամիկոնյան իշխանի նստատեղին է եղել (661-682), ով արաբների ժամանակ նշանակալի ինքնավարություն է վայելել^[6]։

Պատկերասրահ

• 
  Արուճի քարավանատուն
• 
  Արուճի քարավանատուն
• 
  Արուճի քարավանատուն
• 
  Արուճի քարավանատուն
• 
  Արուճի քարավանատուն
• 
  Արուճի բերդը

Տես նաև

• Արուճի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Արագածոտնի մարզ)

Ծանոթագրություններ

1. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
2. Աշտարակ համայնքի մասին տեղեկություն մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 15․05․2023 թվականին)։
3. Ս.Հ. Հարությունյան (2003). Հայաստանի Հանրապետության Վարչատարածքային բաժանումը(01.01.2003). Երևան: «Տիգրան Մեծ» հրատարակչություն. ISBN 9994100009.
4. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 39» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2013 Օգոստոսի 3-ին.
5. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 575
6. Բրեյդի Քիեսլինգ, Ռաֆֆի Քոճյան (2005). Վերահայտնաբերել Հայաստանը ուղեցույց (անգլերեն՝ Rediscovering Armenia Guide) (2-րդ ed.). Հայաստան: Մատիտ. էջ 47. ISBN 9994101218.

Գրականություն

• Կ. Մաթևոսյան, Արուճ, Երևան, «Հայաստան» հրատ., 1987։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արուճ» հոդվածին։