![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/hy/thumb/7/7f/%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25AA%25D5%25AB%25D6%2580%25D5%25AB_%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25AD%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25A1%25D5%25B6_%25D5%25BA%25D5%25A1%25D5%25BF%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A6%25D5%25B4.jpg/640px-%25D4%25B1%25D5%25AC%25D5%25AA%25D5%25AB%25D6%2580%25D5%25AB_%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25AD%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25A1%25D5%25B6_%25D5%25BA%25D5%25A1%25D5%25BF%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25A6%25D5%25B4.jpg&w=640&q=50)
Ալժիրի անկախության պատերազմ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ալժիրյան պատերազմ (ֆր.՝ Guerre d'Algérie, արաբ․՝ الثورة الجزائرية), անհամաչափ ռազմական հակամարտություն Ալժիրում ֆրանսիական գաղութային վարչակազմի և զինված խմբավորումների միջև[1], որոնք աջակցում էին Ֆրանսիայից Ալժիրի անկախացմանը։ Չնայած ալժիրցի ապստամբների փաստացի ռազմական պարտությանը, մի շարք քաղաքական և տնտեսական պատճառներով հակամարտությունն ավարտվեց նրանց հաղթանակով` Ֆրանսիայի կողմից Ալժիրի անկախության ճանաչմամբ։
Ալժիրի անկախության պատերազմ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Սառը պատերազմ | |||||||||
![]() | |||||||||
|
Ալժիրի պատերազմը բարդ ռազմաքաղաքական հակամարտություն էր, որը բնութագրվում էր կուսակցական և հակակուսակցական գործողություններով, քաղաքային պատերազմով (գերիլիայով) և երկու կողմերի կողմից խոշտանգումների և դաժան պատիժների կիրառմամբ։ Դա 20-րդ դարի երկրորդ կեսի Ֆրանսիայի պատմության կարևորագույն իրադարձություններից է, որի հետևանքով անկում է ապրել Չորրորդ Հանրապետությունը, բանակում երկու հեղաշրջում է տեղի ունեցել և ի հայտ է եկել ծայրահեղ ազգայնական Գաղտնի զինված կազմակերպությունը, որը փորձել է ստիպել Ֆրանսիայի կառավարությանը ահաբեկչության միջոցով հրաժարվել Ալժիրի անկախության ճանաչումից։ Հակամարտությունն ավելի սրվեց նրանով, որ Ալժիրը, գործող օրենսդրության համաձայն, Ֆրանսիայի անբաժանելի մասն էր և ֆրանսիական հասարակության որոշ հատվածներ Ալժիրի իրադարձություններն ընկալեցին որպես ապստամբություն և սպառնալիք իրենց երկրի տարածքային ամբողջականությանը։ Տասնամյակներ անց 1954-1962 թվականների իրադարձությունները դեռևս չափազանց երկիմաստ են ընկալվում Ֆրանսիայում։ Դրա մասին վկայում է այն փաստը, որ միայն 1999 թվականին Ֆրանսիայի ազգային ժողովը պաշտոնապես ճանաչեց Ալժիրում ռազմական գործողությունները որպես «պատերազմ» (մինչ այդ օգտագործվում էր «հասարակական կարգի վերականգնում» տերմինը)[2]։