Ռոնալդու–Մեսսի մրցակցություն

Ռոնալդու–Մեսսի մրցակցությունը ֆուտբոլային մրցակցությունն է Պորտուգալիայի առաջատար Կրիշտիանու Ռոնալդույի և Արգենտինայի առաջատար Լիոնել Մեսսիի երկրպագուների միջև և մարզիկների միջև։ Ձեռք բերելով տասը Ballon d'Or / FIFA Ballon d'Or մրացանակները (5-ական), երկուսն էլ լայնորեն համարվում են ոչ միայն որպես իրենց սերնդի լավագույն երկու խաղացողներ, այլև շատերի կարծիքով, որոնք որևէ առնջություն ունեն սպորտի հետ, ներառյալ խաղացողները, գրողներն ու երկրպագուները, որպես բոլոր ժամանակների մեծագույն ֆուտբոլիստներ։ Նրանք նվաճել են 61 մրցանակ (Ռոնալդու 28, Մեսսին 34), մինչ այժմ իրենց կարիերայում, և պարբերաբար հատել են 50 գոլի սահմանը միաժամանակ։ Նրանք պատմության մեջ հայտնված 28 ֆուտբոլիստներից են , ովքեր 500-ից ավելի գոլի հեղինակ են դարձել, և ներկայումս զբաղեցնում են համապատասխանաբար 6-րդ (Ռոնալդո) եւ 7-րդ (Մեսսին) հորիզոնականները^[1][2]։ Սպորտային լրագրողները և պարբերականները պարբերաբար ներկայացնում են երկու խաղացողների անհատականություննները, փորձելով հաստատել, որ ժամանակակից ֆուտբոլի լավագույն խաղացողններից են^{[3][4][5][6][7]}։ Այն համեմատվել է անցյալի համաշխարհային սպորտային մրցակցությունների հետ, ինչպիսիք են բռնցքամարտում Մուհամմադ Ալի-Ջո Ֆրազիի մրցակցությունը, Ֆեդերեր-Նադալի մրցակցությունը, Թենիսի Բյորն Բորգ-Ջոն Մակ Էնրոուի մրցակցությունը և «Ֆորմուլա 1» մակնիշի ավտոմեքենաների Այրթոն Սեննա - Ալաին Պրոսթ մրցակցությունը^[8][9][10]։

Կրիշտիանու Ռոնալդուն և Լիոնել Մեսին միջազգային ընկերական հանդիպումից առաջ, Արգենտինան և Պորտուգալիան Ջենևայում, Շվեյցարիա, 2011 փետրվարի 9

Որոշ մեկնաբաններ որոշում են վերլուծել նրանց ֆիզիկական տվյալները և երկու ֆուտբոլիստների խաղաոճերը^[11], մինչդեռ բանավեճի մի մասը շրջվում է երկու խաղացողների հակադրական անձերի շուրջ. Ռոնալդուն երբեմն բնութագրվում է որպես բնավորության վառ անհատականություն , մինչդեռ Մեսսին պատկերված է տաղանդով^{[12][13][14][15]}։ Դա կարող է լինել այն հանգամանքը, որ սա է պատճառը, որ Մեսսին հանրության կողմից ավելի վստահելի եւ ավելի հաճելի է համարվում^[16], թեև Ռոնալդուն բարելավել է իր հեղինակությունը 2013 թվականից^[17]։

Ակումբի մակարդակում Մեսսին և Ռոնալդուն ներկայացրեցին «Բարսելոնա» եւ «Ռեալ» մրցակիցներին։ Երկու խաղացողները առնվազն երկու անգամ ամեն մի մրցաշրջանում անցկացնում էին El Clásico (ամենաթանկ մարզական միջոցառումների շարքում), մինչև Ռոնալդուն տեղափոխվեց իտալական ակումբ ՝ Յուվենտուս Ֆ. Ա. 2018 թվականին^[18][19]։ Դաշտից դուրս երկու մրցակիցները մարզական արտադրողների դեմքերն են, Մեսսին Ադիդասի իսկ Ռոնալդուն Նայքի, որոնք իրենց ազգային հավաքականների հովանավորներն են և հակառակն իրենց ակումբների համար^[20][21][22]։ Ֆուտբոլում ամենաբարձր վարձատրվող ֆուտբոլիստները `Մեսսին և Ռոնալդուն աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող սպորտային աստղերի շարքում են աշխատավարձի, բոնուսների և արտաֆուտբոլային եկամուտների համակցված եկամտի մեջ։ 2018-ին Մեսսին տեղ է գտել Forbes- ի ամենաթանկ մարզիկների ցանկում `111 միլիոն դոլար, իսկ Ռոնալդուն` 108 միլիոն դոլար։ 2019 թվականի դրությամբ աշխարհում նրանք ունեն 211 միլիոն ֆեյսբուքյան հետևորդներ՝ Ռոնալդու 122 միլիոն իսկ Մեսսի 89 միլիոն։ Բացի այդ, Ինստագրամում 289 միլիոն հետևորդներ, ինչպես նաև 2019 թվականին, Ռոնալդուն ճանաչվեց ինստագրամի ամենաշատ հետևորդ ունեցող անձնավորությունը, 168 միլիոնից ավելի հետևորդներ, մինչդեռ Մեսսին 120 միլիոն հետևորդ ունի։

Պատմություն

2007 թվականին Ռոնալդուն և Մեսսին ավարտեցին Միլանում հանդես եկող «Ballon d'Or» մրցանակաբաշխության մրցանակակիր Կակայի մրցարշավը, որը մրցանակի արժանացավ ֆուտբոլիստների համար միջազգային լավագույն սպորտային լրագրողների կողմից։ ՖԻՖԱ-ի «Տարվա լավագույն խաղացող» մրցանակը շնորհվում է միջազգային հավաքականների մարզիչների և կապիտաների կողմից։ Մեսսիի տված հարցազրույցներից մեկում նա ասել է, որ Կրիշտիանու Ռոնալդուն արտառոց խաղացող է և փայլուն կլիներ, եթե նրանք նույն թիմում լինեին^[23][24]։

Նրանք առաջին անգամ խաղում էին միմյանց դեմ, երբ «Մանչեսթեր Յունայթեդը» խաղաց «Բարսելոնայի»-ի հետ 2007-08 թվականների ՈՒԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակիչ փուլում^[25][26][27]։ Ռոնալդուն ձախողեց 11 մետրանոց հարվածը^[28], սակայն Փոլ Սքոլզի խփած գնդակը, այդպես էլ թիմին չկարողացավ հասցնել եզրափակիչ։ Տարվա վերջում Ռոնալդուն արժանացավ Ballon d'Or- ին և խոստացավ, որ նա նորից կստանա մրցանակը^[29][30]։

2009 թվականի ՈՒԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչ փուլը տեղի ունեցավ Մանչեսթեր Յունայթեդ եւ Բարսելոնա թիմերի միջև ։ 2009 թվականի մայիսի 27-ին, Հռոմում^[31]։ Խաղը նկարագրվում էր որպես «տիտանների բախում», կրկին բախվում էին Ռոնալդուն ու Մեսսին, այս անգամ Մեսսին եկել էր հաղթելու աշխարհի լավագույն խաղացողին^[32][33], Ռոնալդուն պնդեց, որ նա ավելի լավն է^[34], իսկ Մեսսիի ակումբը ի դեմս Չավիի իր կողմն էր^[35]։ Մանչեսթեր Յունայթեդի մարզիչ Ալեքս Ֆերգյուսոնը ավելի դիվանագիտական էր, երկուսին էլ գովաբանում էր, համեմատություներ անցկացնում աշխարհի էլիտար տաղանդների մեջ^[36][37]։ Մեսսին, որը խաղում էր կենտրոնական հարձակվողի դերում, անուշադրության էր մատնված, և դրանով նա կխուսափեր «Յունայթեդի» հետ խաղի ընթացքում, ձախ պաշտպան Պատրիս Էվրայի հետ անմիջական պայքարից^[38],, 70-րդ րոպեին «Բարսելոնան» 2-0 հաշվով հաղթանակ էր տանում։ Միևնույն ժամանակ, Ռոնալդուն անցկացնելով խաղի մեծ մասը, չնայած հաշիվը բացելու որոշ հնարավորություններին, այդպես էլ ոչինչ չարեց^[39][40]։

Ռոնալդուի և Մեսսիի հարաբերությունները

Ռոնալդուն 2015 թվականի հարցազրույցում մեկնաբանել է մրցակցությունը, ասելով, որ «Ես կարծում եմ, որ մենք երբեմն մրցում ենք միմյանց դեմ մրցակցությունում, այդ պատճառով մրցակցությունը այնքան բարձր մակադրակի վրա է»^[41], իսկ Ռոնալդուի Մանչեսթեր Յունայթեդի մարզիչ Ալեքս Ֆերգյուսոնի խոսքը մեջերել են ժամանակի նշանավոր պարբերականներից շատերը «Չեմ կարծում, որ միմյանց դեմ մրցակցությունը խանգարում է նրանց։ Կարծում եմ, որ նրանք իրենց անձնական հպարտությունն ունեն, ցանկանալով լինել լավագույնը»^[42]։ Մեսսին հերքել է ցանկացած մրցակցություն, և մեղադրում է լրատվամիջոցներին այն ստեղծելու համար. «Միայն լրատվամիջոցները, մամուլը, ովքեր ցանկանում են, որ մենք լինենք թշնամիներ, բայց երբեք չեմ պայքարել Կրիշտիանու հետ»^[43]։

Այնուամենայնիվ, այն լայնորեն վիճարկվում է և փաստաթղթավորված է, որ կրկնակի մթնոլորտ է տիրում, եև Գուիլլեմ Բալագյեն պնդում է, որ Ռոնալդուն իր արգենտինացի գործընկերոջ հետ խոսում է որպես «գրողի տարած»^[44][45], և Լուկա Կայիոլին նրա գրքում, Ռոնալդու. «Կատարելության Տենչով», ըստ նրա աղբյուրների, Ռոնալդուն միշտ դիտում է Մեսսիի խաղերը^[46]։ Ի պատասխան այն պնդումների, որ նա և Մեսսին լավ հարաբերությունների մեջ չեն, Ռոնալդուն մեկնաբանեց. «Մենք ֆուտբոլային աշխարհից դուրս չենք շփվում, ճիշտ այնպես, ինչպես չեն շփվում շատ այլ խաղացողների հետ »․ հավելելով, որ տարիներ առաջ նա հուսով էր, որ նրանք կարող են ծիծաղել դրա շուրջ միասին `նշելով.« Մենք պետք է նայենք այս մրցակցությանը դրական ոգով, որովհետև դա լավ բան է »^[47]։ 2014 թվականի Նոյեմբերի 13-ին Ռոնալդուն սպառնում էր դատական գործ հարուցել Բալագեի ելույթների կապակցությամբ^[48]։ Մադրիդից Յուվենտուս տեղափոխվելուց հետո Մեսսին խոստովանեց, որ կորցրել է նրան, ասելով. «Ես կարոտում եմ Կրիշտիանոյին, չնայած նրան, որ դժվար էր հաղթել նրան, նա հաղթեց մրցանակակիրներին, և արժանացավ Լա Լիգայի հեղինակությանը»^[49]։

Մրցանակներ և ռեկորդներ

Մրցակցության գոյության ընթացքում զույգը վաստակել է բազմաթիվ մրցանակներ և խփել բազմաթիվ ռեկորդներ՝ ակումբների և հավաքականների մակարդակով։ Երկրպագուների գրառումները արտահայտում էին տարբեր կարծիքներ, որոնք նկարագրվել են որպես «անհավատալի», «ծիծաղելի» և «ուշագրավ»^[50][51][52]։

Մեսսին Լա Լիգայի լավագույն ռմբարկուն է, ինչպես նաև ամենաշատ գոլային փոխանցում կատարողը, իսկ Ռոնալդուն UEFA Չեմպիոնների Լիգայի ժամանակի լավագույն գոլերի հեղինակն է, Մեսսին երկրորդ տեղում է։ Մեսսին անցյալ տարվա ռեկորդ գրանցեց Ռաուլին գերազանցելուց հետո 2015 թվականի ընթացքում երկու անգամ գերազանցել էին միմյանց ռեկորդը^[53]։ Ռոնալդուն բացեց հաշիվը 2015-16 մրցաշրջանում, երբ նա դարձավ Չեմպիոնների լիգայի խմբային փուլում կրկնակի գոլերի հեղինակ դարձած առաջին խաղացողը `դարձավ 11 գոլի հեղինակ^[54]։ Նրանք Չեմպիոնների լիգայի պատմության մեջ 100 գոլ խփած առաջին երկու խաղացողներն են^[55]։

Նրանց մոտ ստացվել է ՖԻՖԱ-ի տղամարդկանց լավագույն ֆուտբոլիստի մրցանակները ստացել են 2008 թվականից իսկ 2014 թվականից ի վեր UEFA- ի տղամարդկանց տարվա լավագույն ֆուտբոլիստի մրցանակին արժանանալը, սակայն 2018 թվականին նրանց մոտավորապես տասնամյակ տևած հաղթարշավը ավարտվել է Լուկա Մոդրիչով^[56][57][58]

Ֆուտբոլիստների վիճակագրություն

Ակումբային վիճակագրություն

2019 թվականի մայիսի 25-ի դրությամբ`

Լիոնել Մեսսի Սեզոն Առաջնություն Գավաթ Եվրոպա Այլ Ընդհանուր Փոխանցում Գոլեր Փոխանցում Գոլեր Փոխանցում Գոլեր Փոխանցում Գոլեր Փոխանցում Գոլեր 2004–05 7 1 1 0 1 0 0 0 9 1 2005–06 17 6 2 1 6 1 0 0 25 8 2006–07 26 14 2 2 5 1 3 0 36 17 2007–08 28 10 3 0 9 6 0 0 40 16 2008–09 31 23 8 6 12 9 0 0 51 38 2009–10 35 34 3 1 11 8 4 4 53 47 2010–11 33 31 7 7 13 12 2 3 55 53 2011–12 37 50 7 3 11 14 5 6 60 73 2012–13 32 46 5 4 11 8 2 2 50 60 2013–14 31 28 6 5 7 8 2 0 46 41 2014–15 38 43 6 5 13 10 0 0 57 58 2015–16 33 26 5 5 7 6 4 4 49 41 2016–17 34 37 7 5 9 11 2 1 52 54 2017–18 36 34 6 4 10 6 2 1 54 45 2018–19 34 36 5 3 10 12 1 0 50 51 Ընդհանուր 452 419 73 51 135 112 27 21 687 603

Կրիստիանու Ռոնալդու Սեզոն Առաջնություն Գավաթ Եվրոպա Այլ Ընդհանուր Փոխանցումներ Գոլեր Փոխանցումներ Գոլեր Փոխանցումներ Գոլեր Փոխանցումներ Գոլեր Փոխանցումներ Գոլեր 2002–03 25 3 3 2 3 0 0 0 31 5 2003–04 29 4 6 2 5 0 0 0 40 6 2004–05 33 5 9 4 8 0 0 0 50 9 2005–06 33 9 6 2 8 1 0 0 47 12 2006–07 34 17 8 3 11 3 0 0 53 23 2007–08 34 31 3 3 11 8 1 0 49 42 2008–09 33 18 6 3 12 4 2 1 53 26 2009–10 29 26 0 0 6 7 0 0 35 33 2010–11 34 40 8 7 12 6 0 0 54 53 2011–12 38 46 5 3 10 10 2 1 55 60 2012–13 34 34 7 7 12 12 2 2 55 55 2013–14 30 31 6 3 11 17 0 0 47 51 2014–15 35 48 2 1 12 10 5 2 54 61 2015–16 36 35 0 0 12 16 0 0 48 51 2016–17 29 25 2 1 13 12 2 4 46 42 2017–18 27 26 0 0 13 15 4 3 44 44 2018–19 31 21 2 0 9 6 1 1 43 28 Ընդհանուր 546 419 61 37 168 127 19 14 806 601

Արդյունքներ

Առաջնություններ	Անցկացրած խաղեր	Մեսսիի հաղթանակ	Ոչ Ոքի	Ռոնալդույի հաղթանակ	Մեսսիի Գոլերը	Ռոնալդույի Գոլերը
Լա Լիգա	18	10	4	4	11	9
Չեմպիոնների Լիգա	5	2	2	1	3	0
Սուպերկոպա դե Իսպանիա	5	1	2	2	0	5
Իսպանիայի սուպեր գավաթ	5	2	1	2	6	4
Ընկերական	2	1	0	1	1	1
Ընդհանուր	35	16	9	10	21	19

Ծանոթագրություններ

1. «Lionel Messi hails 400 goals for Barcelona and Argentina». BBC. 2014 թ․ սեպտեմբերի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
2. «Cristiano Ronaldo reaches 400-goal milestone and dedicates achievement to Eusébio after Real Madrid win». The Daily Telegraph. 2014 թ․ հունվարի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
3. Smith, Ben (2012 թ․ ապրիլի 20). «Barcelona's Messi v Real Madrid's Ronaldo». BBC. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
4. Rice, Simon (2013 թ․ ապրիլի 10). «Lionel Messi v Cristiano Ronaldo – world's greatest players locked in new battle». The Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
5. Mendes, Chris (2014 թ․ հունիսի 24). «Cristiano Ronaldo's personal duel with Lionel Messi is affecting his performances for Portugal». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
6. Hughes, Rob (2012 թ․ հոկտեմբերի 8). «Messi and Ronaldo: 2 Stars in Their Own Universe». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
7. Marcotti, Gabriele (2012 թ․ մարտի 18). «The Phenomenon of Messi and Ronaldo». The Wall Street Journal. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
8. Hunter, Graham (2010 թ․ նոյեմբերի 28). «The game's best rivalry». ESPN. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
9. «Messi v Ronaldo». Sky Sports. 2011 թ․ հոկտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
10. «The Special Two». The Times. 2012 թ․ դեկտեմբերի 21. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
11. Hughes, Rob (2011 թ․ սեպտեմբերի 13). «Ronaldo May Look Like the Best, but There Is Someone Better». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
12. Hayward, Paul (2009 թ․ մայիսի 26). «Cristiano Ronaldo versus Lionel Messi pits showman against shy man». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
13. Lewis, Tim (2013 թ․ նոյեմբերի 24). «Cristiano Ronaldo: he's got a god-given talent – and he knows it». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
14. Calvin, Michael (2014 թ․ հունիսի 15). «Crunch time for Lionel Messi and Cristiano Ronaldo». The Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
15. Storey, Daniel (2014 թ․ հունիսի 16). «Ronaldo: The world's best?». Sky Sports. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
16. «Messi vs Ronaldo» (PDF). Nielsen Sports. 2014. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 1-ին.
17. Balagué, Guillem (2014 թ․ հունվարի 14). «Ballon d'Or: Cristiano Ronaldo's improved image helped win, says Guillem Balague». Sky Sports. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 1-ին.
18. Badenhausen, Kurt (2014 թ․ մայիսի 16). «Lionel Messi Reaches $50 Million-A-Year Deal With Barcelona». Forbes. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
19. «Cristiano Ronaldo: Juventus sign Real Madrid forward for £99.2m». BBC. 2018 թ․ հուլիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 10-ին.
20. «Nike vs Adidas Adds Faces to World Cup Sports Marketing Rivalry». NBC. 2014 թ․ մայիսի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
21. Ricadela, Aaron (2014 թ․ հունիսի 3). «Ronaldo World Cup Ad Goes Global as Web Starts to Trump TV». Bloomberg. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
22. "Messi vs Ronaldo Rivalry – Who is the Best?" Արխիվացված 23 Դեկտեմբեր 2017 Wayback Machine.
23. Brown, Lucas (2007 թ․ փետրվարի 28). «Messi full of praise for Ronaldo». Sky Sports. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
24. «Messi keen to team up with Ronaldo». World Soccer. 2007 թ․ փետրվարի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
25. Garside, Kevin (2008 թ․ ապրիլի 23). «Ronaldo v Messi: Gifted duo who share a path». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
26. «Is Cristiano Ronaldo a better player than Lionel Messi?». The Guardian. 2008 թ․ ապրիլի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
27. Marcus, Jeffrey (2008 թ․ ապրիլի 23). «Ronaldo, Messi and 20 Other Guys». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
28. Rutledge, Lewis (2008 թ․ ապրիլի 29). «Scholes seals final spot». Sky Sports. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
29. Roughley, Gregg (2008 թ․ դեկտեմբերի 2). «Ronaldo beats off Messi and Torres to scoop Ballon d'Or». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
30. Norrish, Mike (2008 թ․ դեկտեմբերի 2). «Manchester United's Cristiano Ronaldo wins Ballon d'Or and says best is yet to come». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
31. Ley, John; Ogden, Mark (2009 թ․ մայիսի 27). «Manchester United v Barcelona: Cristiano Ronaldo versus Lionel Messi in dream clash». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
32. Lawton, James (2009 թ․ մայիսի 8). «Stage is set for Ronaldo v Messi, the sparkling final Europe deserves». The Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
33. Longman, Jeré (2009 թ․ մայիսի 26). «Champions League Final May Settle Ronaldo-Messi Debate». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
34. «Ronaldo – I'm still No.1». Sky Sports. 2009 թ․ մայիսի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
35. Lowe, Sid (2009 թ․ մայիսի 26). «Cristiano Ronaldo is not in the same league as Lionel Messi, says Xavi». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
36. «Fergie: Ronaldo and Messi top class». Manchester Evening News. 2009 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
37. Ogden, Mark (2009 թ․ մայիսի 25). «Sir Alex Ferguson cannot separate Cristiano Ronaldo and Lionel Messi». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
38. Mole, Giles (2009 թ․ մայիսի 28). «Manchester United v Barcelona: Lionel Messi centre of attention in Rome». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
39. Williams, Richard (2009 թ․ մայիսի 27). «Cristiano Ronaldo in a mess as Lionel Messi takes lead role on grand stage». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
40. «Manchester United v Barcelona: Cristiano Ronaldo clockwatch». The Telegraph. 2009 թ․ մայիսի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
41. Montague, James; Pinto, Pedro (2012 թ․ մայիսի 29). «Cristiano Ronaldo: I'm better than Messi». CNN. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
42. Palmer, Kevin (2012 թ․ դեկտեմբերի 20). «Fergie: Ronaldo and Messi are equals». ESPN. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
43. «Barcelona's Lionel Messi blames media for inventing rivalry with Real Madrid's Cristiano Ronaldo». The Telegraph. 2012 թ․ օգոստոսի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
44. Haisley, Billy (2014 թ․ նոյեմբերի 11). «Book: Ronaldo Refers To Messi As "Motherfucker" Behind His Back». Deadspin. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 15-ին.
45. Balagué, Guillem (2014 թ․ նոյեմբերի 11). «Revealed: Cristiano Ronaldo's obscene nickname for Lionel Messi in the Real Madrid dressing room». The Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 15-ին.
46. Caioli, Luca. «Messi is like Kryptonite to Cristiano Ronaldo's Superman: The story behind football's greatest modern rivalry». Goal. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 15-ին. «Real Madrid insiders say that seeing Cristiano Ronaldo in front of the TV watching Messi play is priceless. When his agent Jorge Mendes is watching with him, he tries to calm him down by saying that people don't understand anything about football, that the Barça No. 10 doesn't deserve to be the best in the world.»
47. ""Messi and I are colleagues, work friends" Արխիվացված 25 Նոյեմբեր 2014 Wayback Machine. Marca. Retrieved 21 November 2014
48. Lezra, Gabe (2014 թ․ նոյեմբերի 13). «Could Cristiano Ronaldo Win a Libel Suit Against Guillem Balague?». Managing Madrid. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 15-ին.
49. «Messi:I miss having Ronaldo in La Liga». Goal.com. 2019 թ․ մարտի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 1-ին.
50. Adamson, Mike (2012 թ․ դեկտեմբերի 10). «Lionel Messi's incredible recordbreaking year in numbers». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
51. Hyde, Marina (2014 թ․ դեկտեմբերի 10). «Cristiano Ronaldo and Lionel Messi: tit-for-tat miracles getting ridiculous». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 4-ին.
52. Harland, Nick (2014 թ․ դեկտեմբերի 8). «Cristiano Ronaldo's remarkable Real Madrid goalscoring record in full». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 4-ին.
53. «Apoel Nic 0–4 Barcelona». BBC Sport. 2015 թ․ նոյեմբերի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 10-ին.
54. «Ronaldo sets goals record for Champions League group stage». Reuters. 2015 թ․ դեկտեմբերի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
55. «Lionel Messi and Cristiano Ronaldo goal for goal». UEFA. 2018 թ․ ապրիլի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 21-ին.
56. «Ballon d'Or: Luka Modric ends dominance of Lionel Messi and Cristiano Ronaldo». BBC News. 2018 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
57. Andrew Das (2018 թ․ դեկտեմբերի 3). «Luka Modric Wins Ballon d'Or, Ending Decade of Ronaldo and Messi Triumphs». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
58. Matt Hughes (2018 թ․ դեկտեմբերի 4). «Luka Modric ends Ballon d'Or era of Lionel Messi and Cristiano Ronaldo». The Times. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.