Վատու

Վատու (նշան՝ Vt; կոդ VUV), Վանուատուի ազգային արժույթ, որը ի տարբերություն շատ այլ արժույթների, չունի կոտորակային (փոփոխական) միավորներ։ Բիսլամա լեզվից թարգմանված նշանակում է «քար»։ Այս բառը հավանաբար ընտրվել է որպես ազգային արժույթի անվանում՝ պետության անվան հետ համահունչ լինելու պատճառով^[1]։

Վատու

Վանուատուի ազգային արժույթ 

տարադրամ 

Երկիր	Վանուատու
Թողարկող	Reserve Bank of Vanuatu
Նախորդողը	Նորհեբրիդյան ֆրանկ
Սկսած	1982
Փոխակերպում ստանդարտ միավորի	0,008104056 միջազգային դոլար
Գին	0,0077549 եվրո

Պատմություն

1980 թվականին Նոր Հեբրիդների անգլո-ֆրանսիական համատիրությունը դարձավ Վանուատու անկախ պետություն։ 1980 թվականի դեկտեմբերի 16-ին Վանուատուի ֆինանսների նախարարը հայտարարեց դրամական բարեփոխումների սկիզբը, որի արդյունքում 1981 թվականի հունվարի 1-ին Նորհեբրիդյան ֆրանկը վերանվանվեց վատուի։ 1981 թվականի փետրվարին սկսվեց նոր ազգային արժույթի նախագծման մշակումը, որը պետք է փոխարիներ Նորհեբրիդյան ֆրանկին և ավստրալիական դոլարին։ The Bank of Indochina (ֆրանսիական Banque de l'Indochine) թողարկող բանկը, որը հիմնադրվել է Փարիզում 1875 թվականին, սկսեց թողարկել վատու։ Նոր արժույթը թողարկվել է 1982 թվականի մարտի 22-ին, իսկ 1983 թվականի ապրիլի 1-ից Նորհեբրիդյան ֆրանկը և ավստրալիական դոլարը դադարել են օրինական վճարման արժույթ լինել Վանուատուում^[2]։

Մետաղադրամներ

Շրջանառության մեջ կան 5, 10, 20, 50 և 100 վատու անվանական արժեքներով մետաղադրամներ։ 2011 թվականից բանկը շրջանառության մեջ չեն 1 և 2 վատու մետաղադրամներ, սակայն մնում է օրինական վճարում։ Մանրածախ գները ենթակա են կլորացման մինչև մոտակա 5 վատու^[3]։

Վատու մետաղադրամներ
Անվանական արժեք (վատու)	Տեխնիկական պարամետրեր				Նկարագրություն			Տարեթիվ
	Տրամագիծ (մմ)	Հաստություն (մմ)	Զանգված (գ)	Նյութ	մակերես	Դարձերես	Դիմերես
1	16,95	1,2	1,99	նիկել արույր	հարթ	ծովային խխունջ	Վանուատուի զինանշան	1983—2002
2	20	1,38	3	նիկել արույր	հարթ	ծովային խխունջ	Վանուատուի զինանշան	1983—2002
5	23,5	1,31	4	նիկել արույր	հարթ	ծովային խխունջ	Վանուատուի զինանշան	1983—2009
	19		2,82	պողպատ և պղինձ	մակաշերտավոր	ավանդական կանոե	Վանուատուի զինանշան	2015
10	24	1,89	6,10	պղինձ-նիկել համաձուլվածք	մակաշերտավոր	ծովախեցգետին կղզում	Վանուատուի զինանշան	1983—2009
	21		3,64	պողպատ, ցինկապատ նիկել	մակաշերտավոր	«Պալմայի գող» խեցգետին	Վանուատուի զինանշան	2015
20	28,45	2,05	10,20	պղինձ-նիկել համաձուլվածք	մակաշերտավոր	ծովախեցգետին կղզում	Վանուատուի զինանշան	1983—2010
	24,2		5,47	պողպատ, ցինկապատ նիկել	մակաշերտավոր	Ծերակույտի ժողով	Վանուատուի զինանշան	2015
50	33	2,25	15	պղինձ-նիկել համաձուլվածք	մակաշերտավոր	բատատ	Վանուատուի զինանշան	1983—2009
	27		9,19	պողպատ և նիկել	մակաշերտավոր	Վանուատուի բույսեր	Վանուատուի զինանշան	2015
100	23,9	2,95	9,55	նիկել արույր	մակաշերտավոր	երեք աճող կոկոս	Վանուատուի զինանշան	1988—2008
	23,25		6,84	հյուսիսային ոսկի	հարթ[4]	Ազգային ժողովի շենք	Վանուատուի զինանշան	2015

Թղթադրամներ

1982 թվականին Վանուատուի կենտրոնական բանկը սկզբնապես թողարկեց 100 անվանական արժեքով թղթադրամներ (1999 թվականից չի տպագրվել, փոխարինվել է նույն անվանական մետաղադրամով^[5]), 500 և 1000 վատու անվանական արժեքներով։ 1989 թվականին ներդրվեց նոր 5000 վատու թղթադրամը, իսկ 1993 թվականից Պահուստային բանկը սկսեց դրամական միջոցների թողարկում. թողարկվեցին նոր 500 և 1000 վատու թղթադրամներ։ 200 վատու թղթադրամը ներկայացվել է 1995 թվականին։

Վատու թղթադրամներ
Պատկեր (վատու)	Անվանական (վատու)	Չափսեր (մմ)	Հիմնական գույներ	Նկարագրություն			Տարի
				Դիմերես	Դարձերես	Ջրանիշ	Ներդրվել է	Չի թողարկվում
	100	130×64		Վանոուատուի ազգային օրհներգ և զինանշան	Կոկոսի արմավենու մոտ կովերի նախիր	գլխազարդով մորուքավոր տղամարդ	1982	1999
	200	135×68	կապույտ, մանուշակագույն, շագանակագույն	Վանուատուի ազգային օրհներգ և զինանշան	կենտրոնում՝ արձան խորհրդարանի շենքի դիմաց[6], ընտանիք՝ ծնողների և 2 երեխա, ձախում՝ ցեղային խորհրդի նիստի տեսարան, աջում՝ Վանուատուի դրոշը և վարազի ժանիք	գլխազարդով մորուքավոր տղամարդ	1995
	500	140×70		Վանոուատուի ազգային օրհներգ և զինանշան	կենտրոնում վանուատուցիներ են, ավանդական թմբուկներ են նվագում, ձախ կողմում՝ փորագրված արձանիկներ, աջում՝ ծիսական դիմակ և վարազի ժանիք	գլխազարդով մորուքավոր տղամարդ	1993
	1000	150×75	սև, կապույտ, կանաչ	Վանուատուի ազգային օրհներգ և զինանշան	կենտրոնում՝ երկու ոչ վանուատուացի, լեռնային կղզու ֆոնի վրա կանոե նավակ, ձախում՝ փորագրված արձանիկներ՝ Վանուատու կղզիների քարտեզի ֆոնին, աջում՝ վարազի ժանիք	գլխազարդով մորուքավոր տղամարդ	1993
	5000	160×80		Վանուատուի ազգային օրհներգ և զինանշան	կենտրոնում կղզու բնակիչը նայում է մի մարդու, որը ցատկում է աշտարակից և պարանով կապված է դրան (ցատկի կենտրոնը Պենտեկոստե կղզին է), ձախ կողմում՝ կղզուն խարսխված զբոսաշրջային նավը և կոկոսի արմավենիները, աջում՝ ծովափին կովերի նախիր և վարազի ժանիք[7]	գլխազարդով մորուքավոր տղամարդ	1989

Փոխարժեք

VUV ներկա փոխարժեքները
e-money.am	AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD
Google Finance կայքից՝	AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD
XE.com կայքից՝	AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD
OANDA.com կայքից՝	AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD

Ծանոթագրություններ

1. «The Free Dictionary: Vatu». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 12-ին.
2. «BRIEF HISTORY OF RBV». Reserve Bank of Vanuatu. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.
3. VT1 and VT2 coins Արխիվացված 2019-11-18 Wayback Machine, Резервный банк Вануату(անգլերեն)
4. Մետաղադրամն ունի տասներկու թև աստղի տեսք՝ կլորացված եզրերով
5. «2001/2002 Annual Report Text» (PDF). Reserve Bank of Vanuatu. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.
6. «Two Hundred Vatu». Reserve Bank of Vanuatu. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.
7. «Five Thousand Vatu». Reserve Bank of Vanuatu. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 13-ին.

Արտաքին հղումներ